Αναθεώρηση: Νέο πλαίσιο ελέγχου του transfer pricing.
Monday October 24, 2011 07:00 AM
Ουσιαστικά με το νέο πλαίσιο ο έλεγχος των ενδοομιλικών συναλλαγών θα μεταφερθεί στο υπουργείο Οικονομικών αντί του ΥΠΑΑΝ, το οποίο έως τώρα αποτελεί την αρμόδια Αρχή.
Την κατάρτιση ενός ενιαίου και αναθεωρημένου νομοθετικού κειμένου που θα διέπει τους κανόνες τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών (transfer pricing) επεξεργάζονται τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, καθώς κρίνεται ότι θα πρέπει να υπάρξει ενοποίηση των δύο υφιστάμενων νομοθετημάτων.
Το νέο νομοθέτημα θα ενσωματωθεί στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 2238/1994), ενώ παραλλήλως καταργείται το άρθρο 26 του Ν. 3728/2008. Με την κατάργηση του εν λόγου άρθρου αίρεται η υποχρέωση των επιχειρήσεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του να υποβάλουν ετησίως στο ΥΠΑΑΝ εντός τεσσάρων μηνών και δεκαπέντε ημερών από τη λήξη της διαχειριστικής τους περιόδου, κατάσταση στην οποία εμφανίζονται τα στοιχεία των ενδοομιλικών συναλλαγών τους. Με το νέο νόμο η κατάσταση για τις υπόχρεες επιχειρήσεις θα υποβάλλεται στο υπουργείο Οικονομικών εντός διαστήματος 50 ημερών από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου.
Ουσιαστικά, με το νέο πλαίσιο ο έλεγχος των ενδοομιλικών συναλλαγών θα μεταφερθεί στο υπουργείο Οικονομικών αντί του ΥΠΑΑΝ, το οποίο έως τώρα αποτελεί την αρμόδια αρχή. Ασχετα όμως από το ποιος θα έχει την αρμοδιότητα ελέγχου, γεγονός παραμένει ότι το περιβόητο εργαλείο το οποίο θα τιθάσευσε τις τιμές και την κερδοσκοπία δεν έχει λειτουργήσει, καθιστώντας το κενό γράμμα. Η παθογένεια αυτή οδηγεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης (κατόπιν και των συστάσεων της τρόικας) στον επαναπροσδιορισμό του θεσμικού πλαισίου, ώστε αυτό να καταστεί λειτουργικό. Πέραν τούτου, το νέο νομοθέτημα θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στο πνεύμα όλων των εξελίξεων/ υποδείξεων και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε οι διατάξεις του να συμβάλουν στη δημιουργία σταθερού και ελκυστικού φορολογικού πλαισίου για επενδύσεις.
Τα νέα άρθρα του ενοποιημένου νομοθετήματος προτείνεται να έχουν ως εξής:
Το νέο Αρθρο 39
Ειδικότερα με το νέο άρθρο 39 του ΚΦΕ εισάγονται κανόνες υποκεφαλαιοδότησης για τις συμβάσεις δανείων που συνάπτονται μεταξύ ημεδαπών συνδεδεμένων επιχειρήσεων, οι οποίες ισχύουν, όπως αναφέρεται και στη συνέχεια, και για τις συμβάσεις δανείων μεταξύ ημεδαπής και αλλοδαπής επιχείρησης. Οι κανόνες αυτοί προβλέπουν μη έκπτωση των τόκων που συνάπτονται μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων κατά το μέρος που το συνολικό ύψος δανείων από τις εν λόγω επιχειρήσεις υπερβαίνει κατά μέσο όρο και κατά διαχειριστική περίοδο το τριπλάσιο των ιδίων κεφαλαίων της (αναλογία 3:1).
Το νέο Αρθρο 39Α
Με το νέο Αρθρο 39Α προτείνεται ο έλεγχος να διενεργείται από μεικτά κλιμάκια στα οποία συμμετέχουν τουλάχιστον ένας υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών, ο οποίος θα ορίζεται ως επικεφαλής, β) τουλάχιστον ένας υπάλληλος του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και γ) προαιρετικά ένας εμπειρογνώμονας είτε ιδιώτης είτε υπάλληλος του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Τα μέλη των κλιμακίων προέρχονται από ενιαίο μητρώο που καταρτίζεται ετησίως στο υπουργείο Οικονομικών έπειτα από πρόταση που υποβάλλει ο ειδικός γραμματέας Εποπτείας Αγοράς και ο γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών. Εντολές ελέγχου δίδει ο επικεφαλής του μητρώου στο πλαίσιο ενός τακτικού προγράμματος ελέγχου ή έκτακτα έπειτα από αίτημα είτε του υπουργείου Οικονομικών ή του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας θα ρυθμιστούν οι επιμέρους λεπτομέρειες εφαρμογής της παρούσας παραγράφου.
Το νέο Αρθρο 39Β (πρώην 39Α)
Το νέο Αρθρο 39Β αναφέρεται στην υποχρέωση τεκμηρίωσης των τιμών των ενδοομιλικών διασυνοριακών συναλλαγών μέσω της τήρησης φακέλου τεκμηρίωσης (βασικού και ελληνικού φακέλου) και η σύνταξή του βασίστηκε στο παλαιό άρθρο 39Α με τις ακόλουθες διαφοροποιήσεις:
– Απαλλαγή από την υποχρέωση τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών για τις αλλοδαπές εμποροβιομηχανικές εταιρίες που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με βάση τις διατάξεις του Α.Ν. 89/67 (ΦΕΚ 132Α').
– Εξαίρεση των συναλλαγών με συνδεδεμένη επιχείρηση μέχρι διακόσιες χιλιάδες (200.000) ευρώ ετησίως. Οταν διενεργούνται συναλλαγές με περισσότερες της μιας συνδεδεμένες επιχειρήσεις, το όριο του προηγούμενου εδαφίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις εξακόσιες χιλιάδες (600.000) ευρώ αθροιστικά.
– Οσον αφορά στην τήρηση απλούστερης και περιορισμένης τεκμηρίωσης απαλείφεται η αναφορά στον ΚΒΣ και εισάγεται περιορισμός ως προς το ύψος των ακαθαρίστων εσόδων.
– Σύνδεση του φακέλου τεκμηρίωσης με το φορολογικό πιστοποιητικό της παρ. 5 του άρθρου 82 του ΚΦΕ. Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις θεσπίζεται υποχρέωση κατάρτισης του φακέλου τεκμηρίωσης πριν από την έκδοση του φορολογικού πιστοποιητικού και σε κάθε περίπτωση εντός 50 ημερών από την ημερομηνία κλεισίματος της διαχειριστικής περιόδου.
– Θέσπιση υποχρέωσης σύνταξης συνοπτικού πίνακα πληροφοριών, καθορισμός χρόνου και τρόπου υποβολής αυτού. Συγκεκριμένα, με τις νέες διατάξεις προβλέπεται η σύνταξη συνοπτικού πίνακα πληροφοριών το οποίο θα περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργική ταυτότητα της επιχείρησης, όπως τον όμιλο στον οποίο ανήκει, τις λειτουργίες που επιτελεί και τους κινδύνους που αναλαμβάνει, καθώς και κατάλογο με τις ενδοομιλικές συναλλαγές προς τεκμηρίωση, οι οποίες πραγματοποιούνται εντός της οικείας διαχειριστικής περιόδου και σύντομη περιγραφή της μεθόδου τεκμηρίωσης που εφαρμόζεται. Ο πίνακας αυτός θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών (για τις ανάγκες του έργου ELENXIS) εντός 50 ημερών από την ημερομηνία κλεισίματος της διαχειριστικής περιόδου για ισολογισμούς που κλείνουν μετά τις 30.12.2011.
– Καθορισμός του χρόνου επικαιροποίησης του φακέλου τεκμηρίωσης, ο οποίος ορίζεται στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου εντός της οποίας μεταβάλλονται τα στοιχεία του φακέλου.
Το νέο Αρθρο 39Δ
Με το νέο Αρθρο 39Δ εισάγονται για πρώτη φορά στο ελληνικό φορολογικό δίκαιο διατάξεις για δυνατότητα σύναψης Συμφωνιών Προκαθορισμένων Τιμολογήσεων (Advance Pricing Agreements). Οι εν λόγω «Συμφωνίες Προκαθορισμένων Τιμολογήσεων» ήδη προβλέπονται και εφαρμόζονται σε 17 από τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και διεθνώς σε κράτη όπως ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ρωσία κ.ά. Σημειώνεται ότι οι Συμφωνίες Προκαθορισμένων Τιμολογήσεων συντελούν στη δημιουργία σταθερού πλαισίου φορολόγησης, καθώς με τη σύναψη τους αποφεύγονται δαπανηροί και χρονοβόροι φορολογικοί έλεγχοι των διασυνοριακών συναλλαγών, μειώνεται το κόστος συμμόρφωσης και συνεπώς αποφεύγεται η διπλή φορολογία.
Οι βασικές διατάξεις
Κατ' αρχήν, από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή κρίθηκε αναγκαία η διάκριση ως προς τη διόρθωση κερδών μεταξύ ημεδαπών συνδεδεμένων επιχειρήσεων και μεταξύ ημεδαπής και αλλοδαπής συνδεδεμένης επιχείρησης με την προσθήκη άρθρων 39 και 39Α αντίστοιχα στον Κώδικα Φορολογία Εισοδήματος (ΚΦΕ). Υπογραμμίζεται ότι με τις προϊσχύσασες διατάξεις το θέμα αυτό αντιμετωπιζόταν ενιαία σε ένα άρθρο (πρώην άρθρο 39). Με το διαχωρισμό αυτό επιτυγχάνεται καλύτερη ενσωμάτωση του Ψηφίσματος του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών-μελών της 27ης Ιουνίου 2006, όσον αφορά σε έναν κώδικα δεοντολογίας με θέμα την τεκμηρίωση σχετικά με τον καθορισμό των τιμών μεταβίβασης των συνδεδεμένων επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το οποίο αναφέρεται μόνο στις διασυνοριακές ενδοομιλικές τιμολογήσεις.
Επίσης, κρίθηκε αναγκαία η μεταφορά των κανόνων υποκεφαλαιοδότησης που προβλέπονται στο άρθρο 31 του ΚΦΕ (περίπτωση δ' της παραγράφου 1 του άρθρου 31) στο κεφάλαιο των ενδοομιλικών συναλλαγών προκειμένου να αντιμετωπίζονται κατ' ενιαίο τρόπο όλες οι συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων, ανεξάρτητα εάν είναι ημεδαπές ή αλλοδαπές, συμπεριλαμβανομένων και των συμβάσεων δανείων.
Πρόστιμα
Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή, στην προσπάθειά της για εξορθολογισμό των προστίμων, τα διέκρινε σε πρόστιμα για τυπικές και ουσιαστικές παραβάσεις. Οι τυπικές παραβάσεις αναφέρονται στην περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής ή μη υποβολής του συνοπτικού πίνακα πληροφοριών στη ΓΓΠΣ, καθώς και εκπρόθεσμης ή μη διάθεσης του φακέλου τεκμηρίωσης στην αρμόδια ελεγκτική αρχή.
Οι ουσιαστικές παραβάσεις αναφέρονται στη μη τεκμηρίωση των τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών σύμφωνα με την αρχή των ίσων αποστάσεων.
Πηγή: ΝAΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
