Άρθρα - Μελέτες

Δείτε αναλυτικά τις σημαντικότερες διατάξεις του νέου νόμου 5036/2023 “πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και άλλες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις, προστασία των συντάξεων από τον πληθωρισμό και άλλες διατάξεις για τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας”

Περιεχόμενα

1.  Νέα ρύθμιση φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών έως 72 δόσεις και επανένταξη σε παλαιές ρυθμίσεις.
➤  Επανένταξη στις ρυθμίσεις των άρθρων 98 έως 109 ν. 4611/2019 και του άρθρου 289 ν. 4738/2020 για φορολογικές οφειλές  (άρθρο 3)
➤  Επανένταξη στις ρυθμίσεις των άρθρων 1 έως 18 του ν. 4611/2019  και του άρθρου 32 του ν. 4756/2020 για ασφαλιστικές οφειλές  (άρθρο 81)
➤  Νέα ρύθμιση για φορολογικές οφειλές σε έως 72 δόσεις (άρθρα 4 έως 12)
➤  Νέα ρύθμιση για ασφαλιστικές  οφειλές σε έως 72 δόσεις  (άρθρο 82)

2. Ρύθμιση οφειλών σε δήμους σε έως και 72 δόσεις – Αναβίωση παλαιότερων ρυθμίσεων  (άρθρο 90).
3. Προβλέπεται συγκεκριμένο ποσοστό παρακράτησης κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού  (άρθρο 14).
4. Απαλλάσσονται οι τελευταίοι κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι ακινήτων από την αλληλέγγυα με τον αρχικό υπόχρεο ευθύνη για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (Ε.Ν.Φ.Ι.Α.) που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν από επαχθή αιτία  (άρθρο 15).
5. Τροποποιήσεις σχετικά με το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ  (άρθρο 16).
6. Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας στην περίπτωση που στον μεταβιβάζοντα το ακίνητο το τίμημα από τη μεταβίβαση δεν επαρκεί για την εξόφληση των οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης  (άρθρο 23).
7. Τροποποιήσεις στον ν. 4223/2013, λόγω αναπροσαρμογής των τιμών εκκίνησης αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι οποίες εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022 και για το έτος 2023  (άρθρο 24).
8. Αυτόματη δημιουργία ψηφιακής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9), με εκσυγχρονισμό του πλαισίου μεταβίβασης περιουσίας  (άρθρο 25).
9. Καταργείται ο υποχρεωτικός έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση, στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων όταν προκύπτει μείωση φόρου άνω των τριακοσίων (300) ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση.
Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα τροποποίησης των δηλώσεων Ε9 έως 30.6.2023 (άρθρο 26).
10 . Μεταβολές ως προς την απαίτηση αναζήτησης πιστοποιητικού του άρθρου 105 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001)  (άρθρο 17).
11. Εξαιρούνται οι τελευταίοι κάτοχοι κληρονομιαίων ακινήτων, τα οποία έχουν αποκτήσει με σύμβαση μεταβίβασης από επαχθή αιτία, από την αλληλέγγυα ευθύνη με τους κληρονόμους και κληροδόχους, για την πληρωμή του φόρου που βαρύνει τα εν λόγω ακίνητα  (άρθρο 18).
12. Επαναπροσδιορίζεται ο χρόνος παραγραφής δικαιώματος του Δημοσίου, για επιβολή φόρων που προκύπτουν κατ’ εφαρμογή του ν. 2961/2001 (φορολόγηση κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ.) (άρθρο 19).
13. Νομοτεχνικές βελτιώσεις στον κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία (άρθρο 20).
14. Νομοτεχνικές βελτιώσεις στον κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία (άρθρο 21).
15. Απαλείφεται η υποχρέωση προσάρτησης του πιστοποιητικού του άρθρου 105 του ν. 2961/2001, κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, που μεταβιβάζει την κυριότητα με επαχθή αιτία ή συνιστά από την ίδια αιτία εμπράγματα δικαιώματα, σε ακίνητο, που αποκτήθηκε αιτία θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχής (εισάγεται εφεξής υποχρέωση ρητής μνείας από τον συμβολαιογράφο, για την υποβολή της κατά περίπτωση δήλωσης φόρου κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής) (άρθρο 22).
16. Παρατείνεται εκ νέου και έως το οριζόμενο χρονικό διάστημα η ισχύς του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. δεκατρία τοις εκατό (13%) και του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. έξι τοις εκατό (6%) για τα οριζόμενα αγαθά και υπηρεσίες (άρθρο 27).
17. Παράταση μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου 2023 για νέες αιτήσεις και για όσους είχαν υπαχθεί το 2020 στο καθεστώς του άρθρου 5Α του ΚΦΕ (άρθρο 29).
18. Απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών όσον αφορά στη μεταβίβαση ακινήτων στους μετασχηματισμούς (άρθρο 32).
19. Επεκτείνονται, και για το φορολογικό έτος 2023, τα κίνητρα για την επιλογή ηλεκτρονικής τιμολόγησης με τη χρήση των υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων (άρθρο 30).
20. Τέλη κυκλοφορίας με το μήνα από 3.4.2023 (άρθρο 33).
21. Κατάργηση προστίμου εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης με ποσό καταβολής έως 100 ευρώ (άρθρο 35).
22. Μη επιβολή διοικητικού προστίμου 100 ευρώ στις εκπρόθεσμες υποβολές βραχυχρόνιων μισθώσεων όταν το εισόδημα έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους  (άρθρο 36).
23. Ψηφιακή έκδοση Δελτίων Αποστολής και διαβίβασή τους  (άρθρο 37).
24. Από 1.000 έως 50.000 ευρώ τα πρόστιμα για την παραβίαση της υποχρεωτικής διασύνδεσης των EFT/POS τερματικών με την ΑΑΔΕ – Ημερομηνίες για την υποχρέωση διασύνδεσης (άρθρα 41,42).
25. Φορολογία πλοίων και τη φορολογία μερισμάτων ναυλομεσιτικών και συναφών επιχειρήσεων (άρθρα 46 έως 50).
26. Θεσπίζεται εφάπαξ οικονομική ενίσχυση 200-300 ευρώ σε συνταξιούχους που λόγω προσωπικής διαφοράς ωφελήθηκαν λίγο ή καθόλου από την αύξηση 7,75% που ξεκίνησε να ισχύει από 1η Ιανουαρίου 2023  (άρθρο 80).
27. Αναδρομική εφαρμογή στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., των συντελεστών αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.) συγκεκριμένων οικισμών, που επικαιροποιήθηκαν από 1ης.1.2020  (άρθρο 94).
28. Καταργείται το όριο των 20.000 ευρώ σε ότι αφορά τις εκδηλώσεις με απαλλαγή ΦΠΑ που μπορούν να διοργανώσουν τα μη κερδοσκοπικά πρόσωπα για την επίτευξη του σκοπού  τους  (άρθρο 95).
29. Θέσπιση 8 δόσεων για την πληρωμή του φόρου εισοδήματος του φορολογικού έτους 2022 και έκπτωση 3% στην εφάπαξ καταβολή έως 31.7.2023  (άρθρο 93).
30. Φορολόγηση αποζημίωσης Ευρωβουλευτών  (άρθρο 92).
31. Οικονομική στήριξη σε μέσα μαζικής ενημέρωσης (επιχειρήσεις έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου, τηλεόραση ραδιόφωνο κ.ά.) (άρθρα 104,105).
32. Το Καλάθι των Νονών και οι υποχρεώσεις των εταιρειών (άρθρο 103).
33. Ηλεκτρονικά η αίτηση για την επιδότηση ανεργίας (άρθρο 88).
34. Καταργείται το βιβλιάριο εργασίας μισθωτών ξενοδοχείων (άρθρο 87).
35. Ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών για τις επιχειρήσεις του κλάδου της γουνοποιίας (άρθρο 85).
36. Χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές για φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης για νέους αγρότες μεφωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μικρότερης από πεντακόσια (500 kW) (άρθρο 84).
37. Αναστολή των πλειστηριασμών και της διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης σε πληγέντες από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018 στους δήμους Ραφήνας και Μαραθώνα, για κοινωνικούς λόγους, καθόσον δεν έχουν εκλείψει ακόμη τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της φονικής πυρκαγιάς (άρθρο 35).
38. Υποχρεώσεις παρόχων υπηρεσιών πληρωμών προς την φορολογική διοίκηση (άρθρο 39).
39. Ψηφιοποίηση πιστοποιητικού ταξινόμησης οχημάτων (άρθρο 38).

1.  Νέα ρύθμιση φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών έως 72 δόσεις και επανένταξη σε παλαιές ρυθμίσεις

➤ Επανένταξη στις ρυθμίσεις των άρθρων 98 έως 109 ν. 4611/2019 και του άρθρου 289 ν. 4738/2020 για φορολογικές οφειλές

Επιδιώκεται η διευκόλυνση αποπληρωμής των βεβαιωμένων στη Φορολογική Διοίκηση οφειλών και η αντιμετώπιση της δυσχερούς οικονομικής συγκυρίας μέσω της παροχής δυνατότητας επανένταξης στις ρυθμίσεις των άρθρων 98-109 του ν. 4611/2019, Α’ 73 (ρύθμιση σε έως 120 δόσεις) και του άρθρου 289 του ν. 4738/2020, Α’207 (ρύθμιση σε έως 72 δόσεις) για την υπολειπόμενη (κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης) οφειλή και για τον εναπομείναντα αριθμό ανεξόφλητων δόσεων της ρύθμισης.
Λόγω της έλλειψης ρευστότητας στην αγορά και της δυσκολίας εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων, που παρατηρείται στο πλαίσιο της παρούσας οικονομικής συγκυρίας.

Διάταξη νόμου

• Άρθρο 3
  Επανένταξη στις ρυθμίσεις των άρθρων 98 έως 109 ν. 4611/2019 και του άρθρου 289 ν. 4738/2020
  
  1. Οφειλέτης, ο οποίος απώλεσε έως την 1η Φεβρουαρίου 2023 ρύθμιση τμηματικής καταβολής σύμφωνα με: α) τα άρθρα 98 έως 109 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) ή β) το άρθρο 289 του ν. 4738/2020 (Α’207), δύναται να επανενταχθεί στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, κατόπιν αίτησής του, η οποία υποβάλλεται έως και την 31η Ιουλίου 2023, για την υπολειπόμενη οφειλή κατά την ημερομηνία της αίτησης και για τον εναπομείναντα αριθμό ανεξόφλητων δόσεων της ρύθμισης. Η επανένταξη του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή, εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και όχι αργότερα από την 31η Ιουλίου 2023, ποσού που αντιστοιχεί στο άθροισμα του ποσού της παλαιότερης ανεξόφλητης δόσης της απολεσθείσας ρύθμισης και του ποσού της τρέχουσας δόσης της ρύθμισης που αναβιώνει.
  
  2. Τυχόν καταβολές που έχουν διενεργηθεί για οφειλές που είχαν υπαχθεί σε απολεσθείσα ρύθμιση της παρ. 1 και δεν έχουν πιστωθεί σε αυτές κατά την ημερομηνία της επανένταξης, σύμφωνα με την παρ. 1, αποσβένουν τις ανεξόφλητες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης κατά σειρά παλαιότητας αυτών. Ο αριθμός των δόσεων της ρύθμισης που αναβιώνει ισούται με το πλήθος των ανεξόφλητων δόσεων της απολεσθείσας ρύθμισης. Το ύψος εκάστης των ανεξόφλητων, μετά την επανένταξη και τη διενέργεια των αποσβέσεων του πρώτου εδαφίου, δόσεων της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης, διαμορφώνεται κατόπιν επιβάρυνσης της δόσης με τον τόκο εκπρόθεσμης καταβολής που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 53 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206, Κ.Φ.Δ.) και την παρ. 1 του άρθρου 6 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190, Κ.Ε.Δ.Ε.), ο οποίος υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία κατέστη ληξιπρόθεσμη έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης. Οι δόσεις του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλονται, με σειρά παλαιότητας, μετά τις τυχόν υπολειπόμενες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης.
  
  3. Αν ο οφειλέτης της παρ. 1 έχει λοιπές ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν τελούν σε ρύθμιση ή σε καθεστώς αναστολής κατά την ημερομηνία της επανένταξης στη ρύθμιση της παρ. 1, οφείλει, εντός ενός (1) μηνός από την ημερομηνία αυτή, να τις εξοφλήσει ή να υπαγάγει το σύνολο αυτών σε ρύθμιση σύμφωνα με την υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’107) ή να τις τακτοποιήσει με άλλο νόμιμο τρόπο. Αν ο οφειλέτης είχε υπαγάγει τις οφειλές του πρώτου εδαφίου για δεύτερη φορά σε ρύθμιση της υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013, κατά την υποπερ. γ’της περ. 1 της ίδιας υποπαραγράφου, η οποία έχει απολεσθεί κατά τον χρόνο της επανένταξης στη ρύθμιση της παρ. 1, δύναται, κατ’ εξαίρεση, να τις υπαγάγει εκ νέου σε ρύθμιση, σύμφωνα με την υποπερ. γ’ της περ. 1 της υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013.4. Εάν, μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την επανένταξη στη ρύθμιση της παρ. 1 ο οφειλέτης δεν έχει εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία της επανένταξης, επέρχεται απώλεια της ρύθμισης των άρθρων 98 έως 109 του ν. 4611/2019 ή του άρθρου 289 του ν. 4738/2020, στην οποία επανεντάχθηκε σύμφωνα με την παρ. 1.
  
  5. Διατάξεις και όροι που διέπουν τη ρύθμιση στην οποία γίνεται επανένταξη, σχετικά με τα ευεργετήματα της ρύθμισης, τα δικαιώματα του Δημοσίου, την αναστολή παραγραφής και τους λόγους απώλειας εξακολουθούν να ισχύουν.
  
  6. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, δύναται να καθορίζονται η διαδικασία της επανένταξης στη ρύθμιση, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
   

➤  Επανένταξη στις ρυθμίσεις των άρθρων 1 έως 18 του ν. 4611/2019  και του άρθρου 32 του ν. 4756/2020 για ασφαλιστικές οφειλές

Με τη συγκεκριμένη ρύθμιση αντιμετωπίζει τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διαμορφώθηκε, για εργοδότες και ασφαλισμένους με ρυθμισμένες οφειλές, τα τελευταία τρία (3) έτη, τόσο λόγω της παγκόσμιας πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, η οποία, άμεσα ή έμμεσα, έπληξε το σύνολο των δραστηριοτήτων και κοινωνικών ομάδων στην Ελλάδα, όσο και του πολέμου στην Ουκρανία και της αιφνίδιας ανόδου των τιμών, κυρίως των ενεργειακών προϊόντων και των πρώτων υλών, που ενέσκηψαν και στην Ελλάδα εντός του έτους 2022.
Οι δυσμενείς παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες των τελευταίων τριών ετών είχαν ως αποτέλεσμα εργοδότες και ασφαλισμένοι να δυσκολεύονται να τηρήσουν ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής ασφαλιστικών οφειλών και να τις απωλέσουν.

Διάταξη νόμου

• Άρθρο 81
  Αναβίωση ρυθμίσεων ασφαλιστικών οφειλών στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού του έτους 2022
  
  1. Ρυθμίσεις ασφαλιστικών οφειλών σύμφωνα με τα άρθρα 1 έως 18 του ν. 4611/2019 (Α’ 73), περί ρύθμισης οφειλών προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, και το άρθρο 32 του ν. 4756/2020 (Α’ 235), περί ρύθμισης ασφαλιστικών εισφορών οι οποίες έχουν απολεσθεί μέχρι την 1η.2.2023, αναβιώνουν υπό τους όρους και με τις συνέπειες των παρ. 2 έως 5, μετά από αίτηση του οφειλέτη που υποβάλλεται μέχρι την 31η.7.2023, εφόσον: α) οι οφειλές δεν έχουν υπαχθεί μετά την απώλεια της ρύθμισης και πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος σε ρύθμιση οφειλών του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων του ν. 4469/2017 (Α’ 62) ή σε ρύθμιση οφειλών του ν. 4738/2020 (Α’ 207) ή σε ειδική ρύθμιση οφειλών στο πλαίσιο διαδικασίας εξυγίανσης, και β) ο οφειλέτης δεν έχει άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.), υπό την επιφύλαξη της παρ. 5.
  
  2. Η αναβίωση της ρύθμισης συντελείται με την καταβολή ποσού που αντιστοιχεί σε δύο μηνιαίες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης μέχρι την 31η.7.2023. Το καταβαλλόμενο ποσό του πρώτου εδαφίου καταλογίζεται στις δύο παλαιότερες οφειλόμενες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης.
  
  3. Μετά την καταβολή της παρ. 2, οι ημερομηνίες καταβολής των υπόλοιπων οφειλόμενων μηνιαίων δόσεων μετατίθενται χρονικά, ώστε η πρώτη από αυτές να είναι ληξιπρόθεσμη τον μήνα που ακολουθεί την ημερομηνία λήξης της απολεσθείσας ρύθμισης. Οι δόσεις του πρώτου εδαφίου επιβαρύνονται με το ποσό του τόκου που αντιστοιχεί στη χρονική περίοδο από την απώλεια της αρχικής ρύθμισης έως την ημερομηνία αναβίωσης της ρύθμισης. Το ποσό αυτό καταβάλλεται μαζί με την τελευταία δόση της ρύθμισης που αναβιώνει, όπως αυτή έχει μετατεθεί χρονικά σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο.
  
  4. Η ρύθμιση αναβιώνει με τα ευεργετήματα και υπό τους όρους και προϋποθέσεις της απολεσθείσας ρύθμισης.
  
  5. Εάν ο οφειλέτης έχει, πέραν των οφειλών της απολεσθείσας ρύθμισης της παρ. 1, και άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους Φ.Κ.Α., η αναβίωση της απολεσθείσας ρύθμισης συντελείται υπό την πρόσθετη προϋπόθεση ότι οι υπόλοιπες οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση της υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’ 107), περί ρύθμισης οφειλών προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, η οποία τηρείται. Εάν η αίτηση για υπαγωγή οφειλών στη ρύθμιση της υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 υποβάλλεται ενόψει αίτησης αναβίωσης απολεσθείσας ρύθμισης του παρόντος, η υπαγωγή στη ρύθμιση της υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 είναι δυνατή ακόμη και εάν τέτοια ρύθμιση έχει απολεσθεί στο παρελθόν, κατά παρέκκλιση από την περ. γ) της παρ. 7 της υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013.
  
  6. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να ανακαθορίζονται τα χρονικά διαστήματα και οι προθεσμίες των παρ. 1 και 2 και να ρυθμίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
   

➤ Νέα ρύθμιση για φορολογικές οφειλές σε εως 72 δόσεις

Επιδιώκεται η παροχή διευκόλυνσης σε οφειλέτες που ήταν συνεπείς φορολογούμενοι μέχρι την έναρξη της ενεργειακής κρίσης ως προς την αποπληρωμή των οφειλών τους στη Φορολογική Διοίκηση που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της κρίσης. Για την άμβλυνση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης παρέχεται στα πρόσωπα αυτά η δυνατότητα ρύθμισης τμηματικής καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών τους σε Δ.Ο.Υ./Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ./Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π./ΚΕ.Β.ΕΙΣ., που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η.11.2021 και έως και την 1η.2.2023, σε έως και εβδομήντα δύο (72) μηνιαίες δόσεις.
Λόγω της έλλειψης ρευστότητας και της αδυναμίας πολλών φορολογουμένων, που ήταν συνεπείς μέχρι την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους στη Φορολογική Διοίκηση που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη αυτής.


Διατάξεις νόμου

• Άρθρο 4
  Ρύθμιση τμηματικής καταβολής σε έως εβδομήντα δύο (72) δόσεις
  
  1. Βεβαιωμένες οφειλές στις Δ.Ο.Υ./Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ./Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π./ΚΕ.Β.ΕΙΣ., σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’206, Κ.Φ.Δ.), και τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190, Κ.Ε.Δ.Ε.) που δεν τελούν σε καθεστώς ρύθμισης, με την επιφύλαξη της περ. β της παρ. 3 του παρόντος, και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 1η.11.2021 και έως και την 1η.2.2023, δύνανται, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής σε έως και εβδομήντα δύο (72) μηνιαίες δόσεις, εφόσον έχουν καταχωρισθεί στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων των Δ.Ο.Υ./Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ./Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π./ΚΕ.Β.ΕΙΣ. μέχρι την ημερομηνία της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση και ο οφειλέτης κατά την 1η.11.2021 δεν είχε λοιπές ληξιπρόθεσμες οφειλές ή οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του, στο σύνολό τους, ήταν τακτοποιημένες κατά νόμιμο τρόπο.
  
  2. Στη ρύθμιση υπάγεται υποχρεωτικά το σύνολο των ληξιπρόθεσμων μετά την 1η.11.2021 και έως και την 1η.2.2023 οφειλών, που μέχρι την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν καταχωρισθεί στα βιβλία των Δ.Ο.Υ./Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ./Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π./ΚΕ.Β.ΕΙΣ και δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής.
  
  3.  Στη ρύθμιση του παρόντος δύνανται να υπαχθούν, μετά από επιλογή του οφειλέτη, οφειλές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης, σύμφωνα με την παρ. 1, και:
  α) τελούν κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής σε αναστολή πληρωμής ή
  β) κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση σύμφωνα με την υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’107), της οποίας οι όροι τηρούνται, υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτήν έχουν υπαχθεί αποκλειστικά και μόνο οφειλές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 1. Στην περίπτωση αυτή επέρχεται απώλεια της ρύθμισης του ν. 4152/2013.
  
  4. Δεν υπάγονται στη ρύθμιση του παρόντος οφειλές που δεν δύνανται να ρυθμίζονται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 4002/2011 (Α’180) και αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών ή σύμφωνα με άλλες διατάξεις.
  
  5. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης ορίζεται σε τριάντα (30) ευρώ.
  
  Άρθρο 5
  Προϋποθέσεις υπαγωγής
  
  Για την υπαγωγή στη ρύθμιση του άρθρου 4 απαιτείται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής να συντρέχουν οι κάτωθι προϋποθέσεις στο πρόσωπο του αιτούντος:
  
  α) να έχει υποβάλει όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τελευταίων πέντε (5) ετών, για τις οποίες η προθεσμία υποβολής έχει λήξει μέχρι την 31η.12.2022,
  β) να μην έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για φοροδιαφυγή ή λαθρεμπορία,
  γ) αν ο αιτών έχει υπαχθεί σε ρύθμιση οφειλών κατά το άρθρο 289 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) ή τα άρθρα 98 έως 109 του ν. 4611/2019 (Α’ 73), η ρύθμιση αυτή να βρίσκεται σε ισχύ.
  
  Άρθρο 6
  Επιβαρύνσεις εκπρόθεσμης καταβολής κατά την υπαγωγή σε ρύθμιση
  
  1. Η υπαχθείσα στη ρύθμιση βασική οφειλή επιβαρύνεται από την ημερομηνία υπαγωγής, αντί των κατά Κ.Ε.Δ.Ε και κατά Κ.Φ.Δ. τόκων εκπρόθεσμης καταβολής, με τόκο ως εξής:
  α) Για οφειλές που ρυθμίζονται σε έως τριάντα έξι (36) μηνιαίες δόσεις, ο τόκος υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο μέσο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ χωρίς καθορισμένη διάρκεια αλληλόχρεων λογαριασμών που χορηγούνται από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, πλέον είκοσι πέντε εκατοστών της εκατοστιαίας μονάδας (0,25%), ετησίως υπολογιζόμενο. Το επιτόκιο παραμένει σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
  β) Για οφειλές που ρυθμίζονται σε περισσότερες από τριάντα έξι (36) και έως εβδομήντα δύο (72) μηνιαίες δόσεις, το επιτόκιο της περ. α’, με βάση το οποίο υπολογίζεται ο τόκος, προσαυξάνεται κατά μιάμιση εκατοστιαία μονάδα (1,5%). Ο τόκος του πρώτου εδαφίου υπολογίζεται ετησίως και παραμένει σταθερός καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
  
  2. Τα επιτόκια της παρ. 1 δεν υπερβαίνουν τα επιτόκια που ορίζονται για την εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 53 του Κ.Φ.Δ. και της παρ. 1 του άρθρου 6 του Κ.Ε.Δ.Ε..
  
  3. Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση που ανέρχεται σε δεκαπέντε τοις εκατό (15 %).
  
  Άρθρο 7
  Λοιπά στοιχεία της ρύθμισης οφειλών
  
  1. Η ρύθμιση χορηγείται ανά οφειλέτη και για τις οφειλές που έχει ευθύνη καταβολής.
  
  2. Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση του άρθρου 4 υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Φορολογική Διοίκηση μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023.
  
  3. Μόνο αν υφίσταται τεχνική αδυναμία διαδικτυακής υποστήριξης, η υποβολή της αίτησης διενεργείται στην υπηρεσία (Δ.Ο.Υ./Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ./Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π./ΚΕ.Β.ΕΙΣ./Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης), ο Προϊστάμενος της οποίας είναι αρμόδιος για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής.
  
  4. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση του άρθρου 4, η πρώτη δόση καταβάλλεται εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Κατ’ εξαίρεση, με την υποβολή από τον οφειλέτη αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση του άρθρου 4, τα αποδιδόμενα ποσά από συμψηφισμούς κατ’ άρθρο 75 του Κ.Ε.Δ.Ε., από παρακρατήσεις αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής κατ’ άρθρο 12 του Κ.Φ.Δ. και από πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης λαμβάνονται υπόψη και για την κάλυψη της πρώτης δόσης της ρύθμισης, εφόσον εισπράττονται εντός της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
  
  Άρθρο 8
  Ευεργετήματα από την υπαγωγή στη ρύθμιση
  
  Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχει στον οφειλέτη τα ακόλουθα ευεργετήματα: α) χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Κ.Φ.Δ.,
  β) αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’43) ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα, και
  γ) αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης, οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί εις χείρας τρίτων σε βάρος του οφειλέτη δεν καταλαμβάνουν μελλοντικές απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του τρίτου, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσχεση αφορά αποκλειστικά σε χρέη που έχουν ρυθμιστεί κατά τις διατάξεις του παρόντος και γνωστοποιείται στον τρίτο. Ποσά απαιτήσεων που γεννώνται μετά την ως άνω γνωστοποίηση, αποδεσμεύονται και αποδίδονται κατά νόμο, ενώ ποσά απαιτήσεων που γεννήθηκαν πριν από αυτή αποδίδονται στο Δημόσιο. Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης, οι ανωτέρω κατασχέσεις αναπτύσσουν πλήρως τις έννομες συνέπειές τους αναφορικά με τις μελλοντικές απαιτήσεις, από τη γνωστοποίηση της ανατροπής στον τρίτο. Τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα ή αξιώσεις τρίτων δεν αντιτάσσονται έναντι του κατασχόντος Δημοσίου. Στις περιπτώσεις των ανωτέρω εδαφίων, ποσά που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο δεν επιστρέφονται.
  
  Άρθρο 9
  Απώλεια της ρύθμισης
  
  Η ρύθμιση απόλλυται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου των οφειλών σύμφωνα με τα στοιχεία της βεβαίωσης, εάν ο οφειλέτης:
  α. δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών, β. μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την υπαγωγή στη ρύθμιση του άρθρου 4 δεν έχει εξοφλήσει ή δεν έχει υπαγάγει σε πάγια ρύθμιση σύμφωνα με την υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’ 107) ή δεν έχει τακτοποιήσει με άλλο νόμιμο τρόπο το σύνολο των λοιπών ληξιπρόθεσμων οφειλών του που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4 και δεν τελούν σε καθεστώς αναστολής πληρωμής.
  Ειδικά αν οι οφειλές του πρώτου εδαφίου ήταν ενταγμένες σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής κατά την 1η.11.2021, η οποία απωλέσθη σε μεταγενέστερο χρόνο, ο οφειλέτης δύναται κατ’ εξαίρεση, ακόμα και αν έχει ήδη υπαγάγει τις οφειλές αυτές για δεύτερη φορά σε ρύθμιση της υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013, κατά την υποπερ. γ’ της περ. 1 της ίδιας υποπαραγράφου, να τις υπαγάγει εκ νέου σε ρύθμιση, σύμφωνα με την υποπερ. γ’ της περ. 1 της υποπαρ. Α2 της παρ. Α του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013.
  
  Άρθρο 10
  Δικαιώματα του Δημοσίου
  
  Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε:
  α) να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη,
  β) να μην χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Κ.Φ.Δ.,
  γ) να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των οφειλών του κατά το άρθρο 75 του Κ.Ε.Δ.Ε..
  
  Άρθρο 11
  Πίστωση ποσών από παρακράτηση ή συμψηφισμό ή πράξεις εκτέλεσης
  
  Τα ποσά που εισπράττονται κατά τη διάρκεια της ρύθμισης από παρακρατήσεις αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής κατ’ άρθρο 12 του Κ.Φ.Δ. ή αποδίδονται από συμψηφισμούς κατ’ άρθρο 75 του Κ.Ε.Δ.Ε. καλύπτουν δόση ή δόσεις της χορηγηθείσας ρύθμισης, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά.
  Ομοίως, τα αποδιδόμενα ποσά από πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της χορηγηθείσας ρύθμισης, εφόσον εισπράττονται κατά τη διάρκεια αυτής και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
  
  Άρθρο 12
  Παραγραφή οφειλών
  
  Η παραγραφή των οφειλών για τις οποίες υποβάλλεται αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση αναστέλλεται καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της ρύθμισης και δεν συμπληρώνεται πριν παρέλθει ένα (1) έτος από τη λήξη αυτής.
  
  Άρθρο 13
  Εξουσιοδοτική διάταξη
  
  Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, δύναται να ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή των άρθρων 4 έως και 12.

➤ Νέα ρύθμιση για ασφαλιστικές  οφειλές σε έως 72 δόσεις

Με τη συγκεκριμένη ρύθμιση αντιμετωπίζει τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διαμορφώθηκε, για εργοδότες και ασφαλισμένους μερικώς συνεπείς ως προς την καταβολή των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων, τους τελευταίους δεκαέξι μήνες λόγω της αιφνίδιας παγκόσμιας ανόδου των τιμών, κυρίως των ενεργειακών προϊόντων και των πρώτων υλών, και του πολέμου στην Ουκρανία.
Οι δυσμενείς παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες των τελευταίων δεκαέξι μηνών είχαν ως αποτέλεσμα εργοδότες και ασφαλισμένοι να δυσκολεύονται να τηρήσουν τις τρέχουσες ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις, μολονότι ως προς τις λοιπές τους ασφαλιστικές υποχρεώσεις παραμένουν συνεπείς.

Διάταξη νόμου

• Άρθρο 82
  Ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών για μερικώς συνεπείς οφειλέτες στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού του έτους 2022
  
  1. Οφειλές προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, πλην του Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Κ.Α.), οι οποίες αφορούν περιόδους απασχόλησης Σεπτεμβρίου 2021 έως Δεκεμβρίου 2022 και που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, δύνανται να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής έως και εβδομήντα δύο (72) μηνιαίων δόσεων, με το επιτόκιο της παρ. 8 της υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’ 107), περί της πάγιας ρύθμισης των οφειλόμενων εισφορών στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
  
  2. Οι οφειλές της παρ. 1 δύνανται να υπαχθούν στη ρύθμιση ακόμη και εάν είναι ενταγμένες σε ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών της υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013, περί ρύθμισης οφειλών προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, εφόσον η ρύθμιση αυτή:
  α) περιλαμβάνει αποκλειστικά οφειλές, οι οποίες αφορούν περιόδους απασχόλησης Σεπτεμβρίου 2021 έως Δεκεμβρίου 2022 και κατέστησαν ληξιπρόθεσμες, και
  β) τηρείται την 1η.2.2023.
  
  3. Ο οφειλέτης μπορεί να υπαχθεί στη ρύθμιση της παρ. 1, εφόσον:
  α) κατά την 1η.11.2021 έχει ρυθμίσει το σύνολο των βεβαιωμένων ασφαλιστικών οφειλών του και τηρεί τις ρυθμίσεις αυτές, και
  β) έχει καταβάλλει όλες τις δόσεις των ρυθμίσεων ασφαλιστικών οφειλών: βα) των άρθρων 1 έως 18 του Κεφαλαίου Α’ του ν. 4611/2019 (Α’ 73), περί ρύθμισης οφειλών προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης και ββ) του άρθρου 32 του ν. 4756/2020 (Α’ 235) περί ρύθμισης ασφαλιστικών εισφορών που είναι απαιτητές έως την ημερομηνία υπαγωγής στην παρούσα ρύθμιση, εφόσον είχε υπαχθεί στις ρυθμίσεις εκείνες.
  
  4. Ειδικά αν οι οφειλές της παρ. 1 ήταν ενταγμένες σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής κατά την 1η.11.2021, η οποία απωλέσθη σε μεταγενέστερο χρόνο, ο οφειλέτης δύναται και’ εξαίρεση, ακόμα και αν έχει ήδη υπαγάγει τις οφειλές αυτές για δεύτερη φορά σε ρύθμιση της υποπαρ. ΙΑ. 1 της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013, να τις υπαγάγει εκ νέου σε ρύθμιση της υποπαρ. ΙA.1 της παρ ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 και για αριθμό δόσεων, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό των δόσεων που υπολείπονταν κατά τον χρόνο απώλειας της ρύθμισης. Στην περίπτωση αυτή, για την εκ νέου υπαγωγή απαιτείται η προκαταβολή ποσού διπλάσιου της μηνιαίας δόσης της ρύθμισης, στην οποία υπάγεται εκ νέου. Το ποσό προκαταβολής δηλώνεται από τον οφειλέτη κατά την υποβολή του αιτήματος υπαγωγής στη ρύθμιση και καταβάλλεται εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την υποβολή της αίτησης. Οι υπόλοιπες δόσεις της ρύθμισης καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.
  
  5. Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση της παρ. 1 υποβάλλεται:
  α) μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) για ληξιπρόθεσμες οφειλές του e-Ε.Φ.Κ.Α., πλην αυτών του πρώην Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (πρώην Ν.Α.Τ.), για ληξιπρόθεσμες οφειλές των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης, για τις οποίες η
  αρμοδιότητα είσπραξης ανήκει κατά νόμο αποκλειστικά στο Κ.Ε.Α.Ο., και για βεβαιωμένες οφειλές στο Κ.Ε.Α.Ο.. Κατ’ εξαίρεση, όπου υπάρχει αδυναμία πιστοποίησης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, η αίτηση υποβάλλεται στις αρμόδιες υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο. και μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής εξυπηρέτησης πολιτών στον ιστότοπο του e-Ε.Φ.Κ.Α.
  β) στον οικείο φορέα για ληξιπρόθεσμες οφειλές του πρώην Ν.Α.Τ. και για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους λοιπούς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, για τις οποίες η αρμοδιότητα είσπραξης δεν ανήκει κατά νόμο αποκλειστικά στο Κ.Ε.Α.Ο.
  
  6. Αρμόδια όργανα για την έκδοση της απόφασης υπαγωγής στην παρούσα ρύθμιση είναι:
  α) Οι προϊστάμενοι των περιφερειακών υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο. για οφειλές της περ. α) της παρ. 5, β) το αρμόδιο συλλογικό ή μονομελές όργανο του οικείου φορέα για οφειλές της περ. β) της παρ. 5.
  
  7. Βασικές οφειλές που υπάγονται στην παρούσα ρύθμιση κεφαλαιοποιούνται κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση και, αντί τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής, επιβαρύνονται από τον επόμενο μήνα από αυτόν της υπαγωγής στη ρύθμιση, με το αντίστοιχο επιτόκιο της παρ. 1, ετησίως υπολογιζόμενο.
  
  8. Η υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή της πρώτης δόσης. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα υποβολής της αίτησης. Οι επόμενες δόσεις της ρύθμισης καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα καταβολής της πρώτης δόσης. Με την απόφαση υπαγωγής στη ρύθμιση καθορίζονται το ποσό κάθε δόσης, ο αριθμός των δόσεων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
  
  9. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης ορίζεται σε τριάντα (30) ευρώ.
  
  10. Ο οφειλέτης δύναται να επιλέξει, σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, την εφάπαξ εξόφληση του υπολοίπου των ρυθμισμένων οφειλών, χωρίς την επιβάρυνση επιτοκίου.
  
  11. Η ρύθμιση του παρόντος απόλλυται, εάν ο οφειλέτης:
  α) δεν καταβάλει ποσό δόσεων που αντιστοιχεί σε δύο (2) δόσεις της ρύθμισης, ή
  β) δεν καταβάλλει εμπροθέσμως τις τρέχουσες ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
  
  12. Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής και οι λοιποί όροι του παρόντος, παρέχονται στον οφειλέτη τα εξής ευεργετήματα:
  α) χορηγείται σε αυτόν αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας διμηνιαίας ισχύος,
  β) χορηγείται στις επιχειρήσεις της περ. ε’ της παρ. 5 του άρθρου 8 του α.ν. 1846/1951 (Α’ 179) αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας για την είσπραξη λογαριασμών δημοσίου έργου, εφόσον για το έργο, για το οποίο χορηγείται το αποδεικτικό, δεν υφίστανται τρέχουσες ή ληξιπρόθεσμες οφειλές. Σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, χορηγείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας με παρακράτηση ποσού ίσου με την οφειλή,
  γ) αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη. Ειδικά για κατασχέσεις στα χέρια τρίτων που έχουν επιβληθεί έως την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του παρόντος, το μέτρο της κατάσχεσης αίρεται με την υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση, κατόπιν σχετικού αιτήματος, και αποδιδόμενα ποσά από κατασχέσεις εις χείρας τρίτων πριν την υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος, λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη τρεχουσών δόσεων της ρύθμισης,
  δ) παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η ποινική δίωξη σε βάρος του οφειλέτη, κατά το άρθρο 1 του α.ν. 86/1967 (Α’ 136), περί της επιβολής κυρώσεων κατά των καθυστερούντων την καταβολή και την απόδοση εισφορών σε Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφαλίσεως, και η σχετική δικογραφία τίθεται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών. Για την τυχόν απώλεια της ρύθμισης, που επέρχεται σύμφωνα με την παρ. 11, ο φορέας κοινωνικής ασφάλισης υποχρεούται να ενημερώσει αμελλητί, με σχετική βεβαίωση του χρόνου απώλειας της ρύθμισης και του υπολειπόμενου οφειλόμενου χρέους, τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, ο οποίος με πράξη του ανασύρει τη δικογραφία από το αρχείο και συνεχίζει την ποινική διαδικασία. Ο διανυθείς χρόνος από την παύση της ποινικής διαδικασίας μέχρι τον χρόνο απώλειας της ρύθμισης δεν υπολογίζεται στον χρόνο παραγραφής της πράξης, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95), περί αναστολής της παραγραφής. Σε περίπτωση ρύθμισης από οφειλέτη, που έχει απωλέσει ρύθμιση στο παρελθόν για την ίδια οφειλή, αναστέλλεται η ποινική δίωξη σε βάρος του οφειλέτη, κατά το άρθρο 1 του α.ν. 86/1967, και αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα,
  ε) αναστέλλεται η εκτέλεση ποινής που έχει επιβληθεί ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, αυτή διακόπτεται.
  
  13. Η παραγραφή των οφειλών, για τις οποίες υποβάλλεται αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση, αναστέλλεται και δεν συμπληρώνεται πριν παρέλθει ένα (1) έτος από τη λήξη της ρύθμισης.
  
  14. Η απώλεια της ρύθμισης επιφέρει τις ακόλουθες συνέπειες:
  α) την απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης,
  β) τη μετατροπή ως άμεσα απαιτητού του συνόλου του υπολοίπου της οφειλής και των προηγούμενων τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων,
  γ) την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής με όλα τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέσα.
  
  15. Η αίτηση για την υπαγωγή στη παρούσα ρύθμιση υποβάλλεται μέχρι την 31η.7.2023.
  
  16. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να παρατείνονται οι προθεσμίες υποβολής της σχετικής αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση και καταβολής της πρώτης δόσης, να επανακαθορίζονται η διαδικασία υπαγωγής και τα αρμόδια όργανα της παρ. 6, να προβλέπονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, και να ρυθμίζονται τυχόν ειδικότερα θέματα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος.

2. Ρύθμιση οφειλών σε δήμους σε έως και 72 δόσεις – Αναβίωση παλαιότερων ρυθμίσεων

Θεσπίζεται νέα ρύθμιση οφειλών προς τους δήμους σε τριάντα έξι (36) ή εβδομήντα δύο (72) δόσεις για μερικώς συνεπείς δημότες για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού του έτους 2022, παρέχεται η δυνατότητα αναβίωσης της ρύθμισης των εκατό (100) δόσεων των άρθρων 110 έως και 117 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και των άρθρων 165 έως και 172 του ν. 4764/2020 (Α’ 256) και προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις και η σχετική διαδικασία.


Διάταξη νόμου

• Άρθρο 90
  Ρύθμιση οφειλών προς δήμους για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού του έτους 2022 – Αναβίωση της ρύθμισης των εκατό (100) δόσεων των ν. 4611/2019 και 4764/2020
  
  1. Οφειλές προς δήμους που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η.11.2021 και έως την 1η.2.2023 μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε τριάντα έξι (36) δόσεις με επιτόκιο που υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο μέσο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ χωρίς καθορισμένη διάρκεια αλληλόχρεων λογαριασμών που χορηγούνται από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, πλέον είκοσι πέντε εκατοστών της εκατοστιαίας μονάδας (0,25%), ετησίως υπολογιζόμενο, είτε σε έως εβδομήντα δύο (72) δόσεις με επιτόκιο που υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο μέσο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ χωρίς καθορισμένη διάρκεια αλληλόχρεων λογαριασμών που χορηγούνται από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, πλέον μιάμισης εκατοστιαίας μονάδας (1,5%), ετησίως υπολογιζόμενο, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
  α) Ο οφειλέτης να μην είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές ή αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές στις ταμειακές υπηρεσίες των δήμων την 1η.11.2021 και επιπλέον να έχει καταβάλει όλες τις μηνιαίες δόσεις των ρυθμίσεων των εκατό (100) δόσεων, έως την ημερομηνία υπαγωγής στη νέα ρύθμιση, εφόσον είχε υπαχθεί σε αυτές.
  β) Ο οφειλέτης να έχει υποβάλλει όλες τις δηλώσεις εισοδήματος για την τελευταία πενταετία μέχρι την 31η.12.2022.
  γ) Ο οφειλέτης κατά τον χρόνο υπαγωγής στη ρύθμιση να μην έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για φοροδιαφυγή ή λαθρεμπορία.
  
  2. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας καταβολής δόσης ανέρχεται σε τριάντα (30) ευρώ.
  
  3. Σε περίπτωση ένταξης στη νέα ρύθμιση ισχύουν όλα τα ευεργετήματα των άρθρων 110 έως και 117 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και των άρθρων 165 έως και 172 του ν. 4764/2020 (Α’ 256), όπως η χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας και η αναστολή της συνέχισης της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί των οφειλών που ρυθμίζονται.
  
  4. Μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση των τριάντα έξι (36) ή εβδομήντα δύο (72) δόσεων και οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 1η.11.2021 και είναι ενταγμένες σε εξυπηρετούμενες κατά την 1η.2.2023 πάγιες ρυθμίσεις, εφόσον οι ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνουν αποκλειστικά τέτοιες οφειλές.
  
  5. Προκειμένου ο οφειλέτης να ενταχθεί στη νέα ρύθμιση των τριάντα έξι (36) ή εβδομήντα δύο (72) δόσεων, αν έχει λοιπές αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχει εντάξει σε άλλη ενήμερη ρύθμιση δόσεων τμηματικής καταβολής, υποχρεούται εντός μηνός από την επικύρωση της ένταξης, να τις ρυθμίσει με την πάγια ρύθμιση των είκοσι τεσσάρων (24) ή σαράντα οκτώ (48) δόσεων κατά περίπτωση.
  
  6. Εξαιρούνται από τη ρύθμιση όσες οφειλές δεν μπορούν να υπαχθούν σε νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής ή η ρύθμισή τους απαγορεύεται από άλλους νόμους.
  
  7. Ρυθμίσεις των άρθρων 110 έως και 117 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και των άρθρων 165 έως και 172 του ν. 4764/2020 (Α’256) που απωλέσθηκαν ή κατέστησαν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η.2.2023, δύνανται να αναβιώσουν με πληρωμή δύο (2) δόσεων έως τις 31η.7.2023, δηλαδή της τρέχουσας δόσης και μίας επιπλέον που αποσβένει παλαιές υποχρεώσεις με σειρά παλαιότητας.
  
  8. Ποσά που έχουν καταβληθεί ως υπερείσπραξη αποσβένουν τις παλαιότερες δόσεις με σειρά παλαιότητας. Το ύψος εκάστης των ανεξόφλητων, μετά την επανένταξη και τη διενέργεια των αποσβέσεων του πρώτου εδαφίου, δόσεων της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης, διαμορφώνεται κατόπιν επιβάρυνσης της δόσης με τον τόκο εκπρόθεσμης καταβολής που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 53 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206, Κ.Φ.Δ.) και την παρ. 1 του άρθρου 6 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190, Κ.Ε.Δ.Ε.), ο οποίος υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία κατέστη ληξιπρόθεσμη έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης. Οι δόσεις του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλονται, με σειρά παλαιότητας, μετά τις τυχόν υπολειπόμενες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης.
  
  9. Η αναβίωση πραγματοποιείται με όλα τα ευεργετήματα των ρυθμίσεων αυτών, όπως ισχύουν για κάθε ρύθμιση.
  
  10. Προκειμένου να αναβιώσει η ρύθμιση των εκατό (100) δόσεων, αν ο οφειλέτης έχει λοιπές αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχει εντάξει σε άλλη ενήμερη ρύθμιση δόσεων τμηματικής καταβολής, υποχρεούται εντός μηνός από την επικύρωση της αναβίωσης, να τις ρυθμίσει με την πάγια ρύθμιση των είκοσι τεσσάρων (24) ή σαράντα οκτώ (48) δόσεων κατά περίπτωση. Αν ο οφειλέτης έχει απωλέσει την πάγια ρύθμιση στο παρελθόν, του δίδεται η δυνατότητα ένταξης στην πάγια ρύθμιση με τους όρους της δεύτερης ευκαιρίας, προς τον σκοπό αναβίωσης των ρυθμίσεων των εκατό (100) δόσεων και υπό τον όρο ότι ο οφειλέτης ρυθμίζει το σύνολο των οφειλών του.
  
  11. Οι αιτήσεις των οφειλετών για υπαγωγή στη ρύθμιση των παρ. 1 έως 6 και για αναβίωση της απολεσθείσας ρύθμισης των παρ. 7 έως 10, υποβάλλονται προς τον οικείο δήμο από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την 30η.6.2023. Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέσω του διαδικτυακού τόπου του δήμου ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω ειδικής εφαρμογής του αρμόδιου δήμου ή της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.
  
  12. Η ρύθμιση χορηγείται με απόφαση που εκδίδεται από τα αρμόδια κατά περίπτωση όργανα της παρ. 2 του άρθρου 170 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α’ 114).

3. Προβλέπεται συγκεκριμένο ποσοστό παρακράτησης κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού.

Με το άρθρο 14 συμπληρώνεται η παρ. 4 του άρθρου 12 του ν. 4987/2022 (ΚΦΔ), ώστε να προβλέπεται συγκεκριμένο ποσοστό παρακράτησης κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία επί του τιμήματος τόσο σε περίπτωση ληξιπροθέσμων οφειλών που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης όσο και στην περίπτωση που ο αιτών έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές που τελούν υπό αναστολή.
Η αυτοματοποίηση (ψηφιοποίηση) της χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία συμβάλλει σημαντικά στην απλούστευση και επιτάχυνση των συναλλαγών και της οικονομικής ζωής των φυσικών και νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.
Λόγω του πλήθους των προσώπων με βεβαιωμένες οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση, μη ληξιπρόθεσμες οφειλές ή οφειλές που τελούν υπό αναστολή, οι οποίοι αδυνατούν υπό το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο να αντλήσουν ψηφιακά το αποδεικτικό ενημερότητας.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 14
  Ειδικότερες ρυθμίσεις για την έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας και τον ορισμό ποσού παρακράτησης σχετικά με μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία – Τροποποίηση παρ. 4 και 5 άρθρου 12 Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  1. Στην παρ. 4 του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206) προστίθενται τέταρτο, πέμπτο και έκτο εδάφιο και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:
  «4. Κατά παρέκκλιση των οριζόμενων στις παρ. 2 και 3, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών ή έχει οφειλές μη ληξιπρόθεσμες ή σε αναστολή, δύναται να εκδοθεί αποδεικτικό ενημερότητας περιορισμένης ισχύος, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τον έναν (1) μήνα. Η Φορολογική Διοίκηση και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη σε πρόγραμμα ρύθμισης ορίζει υποχρεωτικά όρο παρακράτησης στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων ή μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία. Το παρακρατούμενο ποσό λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων, σύμφωνα με το πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών. Ειδικά για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με ποσό παρακράτησης ποσοστού εβδομήντα τοις εκατό (70 %) επί του τιμήματος, εφόσον το τίμημα δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση. Εάν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή άνω των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, ορίζεται ποσοστό παρακράτησης πενήντα τοις εκατό (50%) επί του τιμήματος, εφόσον αυτό δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των συνολικών οφειλών σε αναστολή. Εάν το τίμημα υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας και το ποσό της παρακράτησης, υπολογιζόμενο επί του τιμήματος, είναι μικρότερο των οφειλών, εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με υπολογισμό του ποσού της παρακράτησης επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό αυτό δεν υπερβαίνει το τίμημα.».
  
  2. Η παρ. 5 του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας τροποποιείται α) με τη συμπλήρωση των εξουσιοδοτούμενων οργάνων και του αντικειμένου της εξουσιοδότησης, β) με την προσθήκη δευτέρου εδαφίου και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  «5. Οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες προσκομίζεται αποδεικτικό ενημερότητας, οι προϋποθέσεις χορήγησής του, οι τυχόν εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισής του, οι οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγησή του, οι φορολογικές δηλώσεις που απαιτείται να έχουν υποβληθεί για την έκδοση του αποδεικτικού, ο τύπος του, το περιεχόμενο, η διάρκεια ισχύος, τα ποσοστά παρακράτησης όταν το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων, ειδικότερα θέματα για την εφαρμογή των ποσοστών παρακράτησης της παρ. 4, τα τυχόν άλλα πρόσωπα τα οποία δύνανται να ζητούν και να λαμβάνουν το αποδεικτικό, τα όργανα έκδοσής του και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής ορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή. Με απόφαση δύνανται να τροποποιούνται τα ποσοστά παρακράτησης της παρ. 4 και να ορίζονται ποσοστά παρακράτησης όταν υφίστανται μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που βεβαιώνονται από φόρο κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών και από φορολογικό και τελωνειακό έλεγχο και το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία.».

4. Απαλλάσσονται οι τελευταίοι κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι ακινήτων από την αλληλέγγυα με τον αρχικό υπόχρεο ευθύνη για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (Ε.Ν.Φ.Ι.Α.) που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν από επαχθή αιτία

Με το άρθρο 15 τροποποιείται η παρ. 3 του άρθρου 50 του ν. 4987/2022  (ΚΦΔ), προκειμένου να απαλλάσσονται οι τελευταίοι κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι ακινήτων από την αλληλέγγυα με τον αρχικό υπόχρεο ευθύνη για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (Ε.Ν.Φ.Ι.Α.) που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν από επαχθή αιτία.
Η ευθύνη του τρίτου κατόχου αποτελούσε μία επιπλέον εξασφάλιση για το Δημόσιο, προκειμένου να εισπράξει τους φόρους κατοχής ακινήτων, ιδιαίτερα δυσάρεστη για τους φορολογούμενους που αποκτούν ακίνητο ή εμπράγματο δικαίωμα επ’ αυτού με επαχθή αιτία. Με τη νέα φορολογική ενημερότητα και την συνακόλουθη παρακράτηση του τιμήματος από τη μεταβίβαση ακινήτου με επαχθή αιτία κατά τα ποσοστά που ορίζει ο νόμος, η αλληλέγγυα ευθύνη των τελευταίων κυρίων ή ψιλών κυρίων ή επικαρπωτών ή επιφανειούχων με τον αρχικό υπόχρεο για την πληρωμή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν από επαχθή αιτία δεν είναι πλέον αναγκαία μετά και την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών για την υποβολή δηλώσεων μεταβιβάσεων ακινήτων.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 15
  Ειδική πρόβλεψη για την αλληλέγγυα ευθύνη προσώπων σε περίπτωση απόκτησης ακινήτου από επαχθή αιτία – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 50 Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  Η παρ. 3 του άρθρου 50 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206) τροποποιείται: α) στο πρώτο εδάφιο με την προσθήκη της αρνητικής προϋπόθεσης της απόκτησης από επαχθή αιτία, β) στο δεύτερο εδάφιο με νομοτεχνικές βελτιώσεις και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:
  «3. Οι τελευταίοι κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι των ακινήτων ευθύνονται σε ολόκληρο μαζί με τους υπόχρεους για την πληρωμή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν, εκτός εάν αυτό αποκτήθηκε από επαχθή αιτία. Τα πρόσωπα αυτά έχουν δικαίωμα να προσφύγουν στη διαδικασία του άρθρου 63 εντός εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση με συστημένη επιστολή της οικείας πράξης της Φορολογικής Διοίκησης.»

5. Τροποποιήσεις σχετικά με το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ

Με το άρθρο 16 επαναπροσδιορίζεται το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. και ορίζεται ότι, εάν το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, στο εν λόγω πιστοποιητικό θα βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. για έξι έτη (και όχι πέντε έτη ως ίσχυε). Επιπλέον, ορίζεται ότι σε κάθε εκποιητική δικαιοπραξία για τη μεταβίβαση ακινήτων με επαχθή αιτία ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, το πιστοποιητικό του άρθρου 54Α Κ.Φ.Δ., το οποίο μνημονεύεται και επισυνάπτεται υποχρεωτικά από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει το σχετικό συμβόλαιο, πιστοποιεί μόνο ότι τα συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α των πέντε προηγουμένων της μεταβίβασης ετών ή έξι, εάν έχει ήδη εκδοθεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, και όχι ότι έχει καταβληθεί ο αναλογών φόρος για το συγκεκριμένο ακίνητο και ότι έχει ρυθμισθεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. των υπόλοιπων ακινήτων για τα έτη αυτά, όπως ίσχυε ως τώρα.
Επίσης, τροποποιείται η παρ. 3 του άρθρου 54Α Κ.Φ.Δ. και απαλείφονται από αυτό περιπτώσεις χορήγησης πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με παρακράτηση του τιμήματος από τον συμβολαιογράφο, αφού πλέον με την τροποποίηση της παρ. 1, αυτές καθίστανται περιττές.
Περαιτέρω, σε διάφορα σημεία του άρθρου γίνεται νομοτεχνική βελτίωση της διατύπωσης, ώστε τα έτη στα οποία αναφέρεται το πιστοποιητικό να είναι σύμφωνα με τη νέα προτεινόμενη διάταξη και ρυθμίζεται ο χρόνος έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων διατάξεων.
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση καταργείται επίσης η παρ. 12 του άρθρου 46 του ν. 3220/2004 (Α’ 15), οι διατάξεις της οποίας εξακολουθούν να ισχύουν υπό το καθεστώς του άρθρου 12 του 4987/2022, ως ειδικότερες αυτού. Η κατάργηση των ανωτέρω ειδικών διατάξεων περιπτωσιολογικού χαρακτήρα, που ρυθμίζουν τον τρόπο διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων ή σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων επ’ αυτών, όταν για τις οφειλές του αιτούντος έχει χορηγηθεί αναστολή από το δικαστήριο, κρίνεται αναγκαία, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα ενιαίο, σαφές και ασφαλές κανονιστικό πλαίσιο που θα ρυθμίζει τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας σε περίπτωση οφειλών υπό αναστολή, το οποίο θα δύναται να υποστηριχθεί ψηφιακά, με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των περιπτώσεων που καθίσταται αναγκαία η επίσκεψη του αιτούντος στην αρμόδια υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε. (π.χ. Δ.Ο.Υ.). Η αυτοματοποίηση (ψηφιοποίηση) της χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας συμβάλλει σημαντικά στην απλούστευση και επιτάχυνση των συναλλαγών και της οικονομικής ζωής των φυσικών και νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.
Με την εν λόγω διάταξη βελτιώνεται η φορολογική συμμόρφωση και διευκολύνονται οι συναλλαγές και κυρίως οι μεταβιβάσεις ακινήτων με επαχθή αιτία ή σύστασης εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, οι οποίες με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο καθυστερούσαν ή/και αναβάλλονταν με τελικές δυσμενείς συνέπειες στην είσπραξη των δημοσίων εσόδων, όταν ο πωλητής είχε οφειλές από ΕΝ.Φ.Ι.Α ή/και δεν μπορούσε να τις εξοφλήσει/ρυθμίσει. Αποτελεί πρόβλημα καθώς οι προϋποθέσεις που ετίθεντο στις καταργούμενες διατάξεις δυσχέραιναν τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, ακόμα και αν οι οφειλές υπό δικαστική αναστολή ήταν χαμηλού ύψους, και καθιστούσαν αδύνατη την αυτοματοποίηση (ψηφιοποίηση) της χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας σε περίπτωση οφειλών υπό δικαστική αναστολή.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 16
  Συμπλήρωση ρυθμίσεων σχετικά με τις υποχρεώσεις τρίτων για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων που αφορούν τις υποσχετικές ή εκποιητικές δικαιοπραξίες- Τροποποίηση άρθρου 54Α Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  Στο άρθρο 54Α του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206) επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις:
  1. Η παρ. 1 αντικαθίσταται ως εξής:
  «1. Απαγορεύεται κάθε υποσχετική ή εκποιητική δικαιοπραξία με την οποία συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται, από οποιαδήποτε αιτία, δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται από τον συμβολαιογράφο, στο συμβόλαιο που συντάσσει, πιστοποιητικό της Φορολογικής Διοίκησης (Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.) ως εξής:
  (α) Σε περίπτωση εκποιητικής δικαιοπραξίας για τη μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, με το Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. βεβαιώνεται μόνο ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. τα πέντε (5) προηγούμενα της μεταβίβασης έτη. Εάν το πιστοποιητικό εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, σε αυτό βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. για έξι (6) έτη, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης.
  (β) Στις υπόλοιπες δικαιοπραξίες της παρούσας παραγράφου, με το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α., καθώς και ότι ο φορολογούμενος έχει καταβάλλει, ή νόμιμα απαλλαγεί από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το συγκεκριμένο ακίνητο, περιλαμβανομένων των ληξιπρόθεσμων δόσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους κατά τον χρόνο έκδοσης του πιστοποιητικού και έχει καταβάλλει τις ληξιπρόθεσμες δόσεις, έχει ρυθμίσει ή έχει νόμιμα απαλλαγεί από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα υπόλοιπα ακίνητα, για τα οποία είναι υπόχρεος για τα πέντε (5) προηγούμενα της μεταβίβασης έτη και, αν εκδίδεται πιστοποιητικό μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, για τα έξι (6) τελευταία έτη, ήτοι, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης. Τα παραπάνω ισχύουν και για τη σύνταξη περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης επί εκούσιου πλειστηριασμού. Στην περίπτωση αυτή το πιστοποιητικό προσκομίζεται μόνο από τον επισπεύδοντα τον εκούσιο πλειστηριασμό.
  Το Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. που αφορά ακίνητο πτωχού, ακίνητο το οποίο ανήκει σε υπό εκκαθάριση νομικό πρόσωπο ή κληρονομιαίο ακίνητο για το οποίο έχει οριστεί εκτελεστής διαθήκης ή εκκαθαριστής κληρονομιάς, χορηγείται, αντίστοιχα, στον, κατά τον χρόνο χορήγησης αυτού, σύνδικο της πτώχευσης, στον εκκαθαριστή του νομικού προσώπου, στον εκτελεστή διαθήκης ή στον εκκαθαριστή κληρονομίας. Κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης αποδοχής κληρονομιάς μνημονεύεται και επισυνάπτεται από τον συμβολαιογράφο το Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Για τα έτη, κατά τα οποία υπόχρεος ήταν ο κληρονομούμενος, το πιστοποιητικό χορηγείται, εφόσον έχει καταβληθεί ο φόρος που αναλογεί στο ποσοστό και στο δικαίωμα επί του ακινήτου που κληρονομείται ή εφόσον ο κληρονομούμενος έχει νόμιμα απαλλαγεί από τον φόρο γι’ αυτό.
  Δεν απαιτείται η μνημόνευση, επισύναψη ή προσκόμιση του Πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. στη μονομερή εξάλειψη υποθήκης ή στην άρση κατάσχεσης ή στην παραχώρηση υποθήκης ή προσημείωσης για εξασφάλιση δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου. Σε κάθε περίπτωση θεωρείται έγκυρη η μνημόνευση, επισύναψη ή προσκόμιση του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α., στο οποίο το κτίσμα αποτυπώνεται με απόκλιση της επιφάνειάς του μέχρι πέντε (5) τετραγωνικά μέτρα και το γήπεδο ή το οικόπεδο αποτυπώνονται με απόκλιση μέχρι δύο τοις εκατό (2%) της επιφάνειάς τους ή παραλείπονται ή αναγράφονται εσφαλμένα στοιχεία που δεν επηρεάζουν τη φορολογική ταυτότητα του ακινήτου και δεν συνεπάγονται την επιβολή μειωμένου φόρου.».
  
  2. Η παρ. 3 αντικαθίσταται ως εξής:
  «3. Επιτρέπεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου και πριν την εξόφληση του οφειλόμενου φόρου της παρ. 1, με την προϋπόθεση ότι επί των οικείων πιστοποιητικών αναγράφεται το συνολικά οφειλόμενο ποσό φόρων και τόκων, για το συγκεκριμένο ακίνητο, το οποίο υποχρεούται να αποδώσει, επί ποινή ακυρότητας του συμβολαίου, ο συμβολαιογράφος μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών (3) εργασίμων ημερών από τη σύνταξή του.
  Ειδικά στις συμβολαιογραφικές πράξεις εγγραφής υποθήκης για διασφάλιση χορηγούμενου δανείου από πιστωτικό ίδρυμα το Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. χορηγείται με παρακράτηση και απόδοση του ποσού που καλύπτει τουλάχιστον το οφειλόμενο ποσό φόρων και τόκων για το συγκεκριμένο ακίνητο δίχως να απαιτείται να έχουν καταβληθεί οι ληξιπρόθεσμες δόσεις, να έχουν ρυθμιστεί ή να έχει προηγηθεί νόμιμη απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα υπόλοιπα ακίνητα. Για την εφαρμογή της παρούσας, το καταβληθησόμενο ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται του οφειλόμενου ποσού.
  Ο συμβολαιογράφος υποχρεούται, επί ποινή ακυρότητας του συμβολαίου, να αποδώσει τον αναλογούντα φόρο μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών (3) εργασίμων ημερών από τη σύνταξη του συμβολαιογραφικού εγγράφου και πάντως μέσα σε τρεις (3) ημέρες από την εκταμίευση του δανείου. Κατά τη μεταγραφή ή την καταχώριση του συμβολαιογραφικού εγγράφου στα κτηματολογικά γραφεία οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνηθούν τη μεταγραφή ή την καταχώριση, αν δεν προσκομισθεί κυρωμένο αντίγραφο του αποδεικτικού εξόφλησης του οφειλόμενου ποσού.».
  
  3. Στην παρ. 4 προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:
  «4. Είναι απαράδεκτη η συζήτηση ενώπιον δικαστηρίου εμπράγματης αγωγής επί ακινήτου, πλην της μονομερούς εγγραφής υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης ή της άρσης κατάσχεσης, αν δεν προσκομισθεί από τον υπόχρεο σε ΕΝ.Φ.Ι.Α. πιστοποιητικό ότι το ίδιο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα πέντε (5) προηγούμενα έτη. Εάν το πιστοποιητικό εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, σε αυτό βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. για έξι (6) έτη.».
  
  4. Στην παρ. 6 η εξουσιοδότηση συμπληρώνεται ως προς τη διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:
  «6. Με απόφαση του Διοικητή καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο (πληροφορίες και στοιχεία) του Πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α., η διάρκεια ισχύος αυτού, η διαδικασία χορήγησής του και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.»
  
  5. Η παρ. 1 ισχύει από την 1η.6.2023.
   

6. Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας στην περίπτωση που στον μεταβιβάζοντα το ακίνητο το τίμημα από τη μεταβίβαση δεν επαρκεί για την εξόφληση των οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης

Με το άρθρο 23 προβλέπεται η δυνατότητα εφαρμογής της σύμμετρης ικανοποίησης των απαιτήσεων της Φορολογικής Διοίκησης με τις απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ και στην περίπτωση που στον μεταβιβάζοντα το ακίνητο χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας και το τίμημα από τη μεταβίβαση δεν επαρκεί για την εξόφληση των οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Η ανωτέρω δυνατότητα δεν προβλεπόταν έως σήμερα στο νόμο. Ακολούθως, με την ανωτέρω τροποποίηση θα δύναται να υποστηριχθεί η χορήγηση των πιστοποιητικών του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και ψηφιακά στους συμβολαιογράφους, με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των περιπτώσεων «χειρόγραφης» έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας/βεβαίωσης οφειλής από υπηρεσία της ΑΑΔΕ. Η αυτοματοποίηση (ψηφιοποίηση) της χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας/βεβαίωσης οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου και στις περιπτώσεις που θα εφαρμόζεται η σύμμετρη ικανοποίηση μεταξύ των βεβαιωμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση και των αντίστοιχων οφειλών στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης θα συμβάλλει σημαντικά στην απλούστευση και επιτάχυνση των συναλλαγών και της οικονομικής ζωής των φυσικών και νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.
Με την υφιστάμενη ρύθμιση δεν υπήρχε η δυνατότητα εφαρμογής της σύμμετρης ικανοποίησης των απαιτήσεων της φορολογικής διοίκησης με τις απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ ούτε η δυνατότητα χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας στην περίπτωση που στον μεταβιβάζοντα το ακίνητο το τίμημα από τη μεταβίβαση δεν επαρκούσε για την εξόφληση των οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Αντίθετα, με την αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζεται το ζήτημα της χορήγησης των πιστοποιητικών του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και ψηφιακά στους συμβολαιογράφους, με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των περιπτώσεων «χειρόγραφης» έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας/βεβαίωσης οφειλής από υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε..

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 23
  Συμπλήρωση ρυθμίσεων για το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος – Αντικατάσταση περ. γ’ παρ. 1 άρθρου 25 ν. 4611/2019
  
  Η περ. γ’ της παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) αντικαθίσταται ως εξής:
  «γ) Στις περιπτώσεις που το τίμημα από τη μεταβίβαση ακινήτου δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας αυτού και υφίστανται βεβαιωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση και στον e-ΕΦΚΑ που υπερβαίνουν αθροιστικά το ύψος του τιμήματος, κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, A’ 206) και βεβαίωσης οφειλής του παρόντος άρθρου, οι απαιτήσεις της Φορολογικής Διοίκησης και οι απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ ικανοποιούνται συμμέτρως από το τίμημα. Για την εφαρμογή της σύμμετρης ικανοποίησης του πρώτου εδαφίου λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των βεβαιωμένων ληξιπροθέσμων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση, το οποίο αναγράφεται επί του αποδεικτικού ενημερότητας ή της βεβαίωσης οφειλής του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και του Διοικητή της ΑΑΔΕ, δύνανται να καθορίζονται η διαδικασία, οι λεπτομέρειες και ο χρόνος εφαρμογής της περίπτωσης αυτής.».
   

7. Τροποποιήσεις στον ν. 4223/2013, λόγω αναπροσαρμογής των τιμών εκκίνησης αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι οποίες εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022 και για το έτος 2023.

Με το άρθρο 24 επέρχονται αναγκαίες τροποποιήσεις στον ν. 4223/2013, λόγω αναπροσαρμογής των τιμών εκκίνησης αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι οποίες εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022 και για το έτος 2023.
Λόγω της αύξησης από 1ης Ιανουαρίου 2022 των τιμών εκκίνησης η οποία επήλθε με την υπό στοιχεία 57732/ΕΞ2021/18.5.2021 (Β’2375) κοινή απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Οικονομικών για το 60% των ζωνών που ήταν ενταγμένες στο αντικειμενικό σύστημα, με αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε ορισμένες περιοχές.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 24
  Υπολογισμός του κύριου Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) έτους 2023 – Τροποποίηση περ. α’ παρ. 2 Ενότητας Α’ άρθρου 4 ν. 4223/2013
  
  Τα εδάφια πέμπτο και έκτο της περ. α’ της παρ. 2 της Ενότητας Α’ του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 (Α’ 287) τροποποιούνται ως προς την επέκταση της απαλλαγής και για το έτος 2023, και διαμορφώνονται ως εξής:
  «Κτίσματα, τα οποία, με βάση τις Τιμές Ζώνης που εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022, εντάσσονται στις Φορολογικές Ζώνες 2 και 3, κατατάσσονται, για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ετών 2022 και 2023, στις Φορολογικές Ζώνες 1 και 2 αντίστοιχα, εφόσον για αυτά: α) κατά την 1η Ιανουαρίου 2021 ίσχυε το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων και εντάσσονταν στις Φορολογικές Ζώνες 1 και 3 και β) η Τιμή Ζώνης, η οποία ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2022, απέχει από την καταληκτική Τιμή Ζώνης της αμέσως προηγούμενης Φορολογικής Ζώνης έως και πενήντα (50) ευρώ. Κτίσματα της Δημοτικής Ενότητας Αρχαίας Ολυμπίας που εντάχθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2022 στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων και αντιστοιχούν στη φορολογική ζώνη 2, κατατάσσονται, για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. των ετών 2022 και 2023, στη φορολογική ζώνη 1.».

8. Αυτόματη δημιουργία ψηφιακής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9), με εκσυγχρονισμό του πλαισίου μεταβίβασης περιουσίας.

Με το άρθρο 25 θεσπίζεται υποχρέωση επικαιροποίησης των στοιχείων του μεταβιβαζόμενου ακινήτου στο ΟΠΣ Περιουσιολόγιο πριν από την υποβολή με οποιοδήποτε τρόπο (ψηφιακά ή χειρόγραφα) της οικείας δήλωσης φόρου μεταβίβασης ή δωρεάς ή γονικής παροχής ακινήτου μέχρι και στο επόμενο της μεταβίβασης έτος, ενόψει της υλοποίησης της ψηφιακής εφαρμογής για την αυτόματη δημιουργία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων, η οποία προβλέπεται με την προτεινόμενη διάταξη.
Η ίδια υποχρέωση υπάρχει και πριν από την υποβολή, με οποιοδήποτε τρόπο, δήλωσης φόρου κληρονομιάς ακινήτου. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο φορολογούμενος, πριν υποβληθεί δήλωση φόρου μεταβίβασης ή δωρεάς ή γονικής παροχής ή κληρονομίας ακινήτου, θα πρέπει να εισέρχεται στην καρτέλα «Περιουσιακή Κατάσταση» του ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων (του ιδίου ή του κληρονομούμενου), στην οποία περιλαμβάνεται το μεταβιβαζόμενο ακίνητο, προκειμένου να ελέγξει ανά έτος, εάν όλα τα περιγραφικά και προσδιοριστικά στοιχεία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου είναι ορθά, να προβαίνει σε όσες τυχόν διορθώσεις είναι απαραίτητες μέσω της υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων και σε κάθε περίπτωση να μεταφέρει τη δήλωση με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του προς μεταβίβαση ακινήτου μέχρι και στο επόμενο της μεταβίβασης έτος.
Παράλληλα θεσπίζεται η ίδια υποχρέωση και για τον αποκτώντα το ακίνητο (αγοραστή, δωρεοδόχο, κληρονόμο), εφόσον έχει ήδη δικαίωμα επί του μεταβιβαζόμενου/κληρονομούμενου ακινήτου. Δηλαδή ο αποκτών, που τυχόν έχει στο εν λόγω ακίνητο κάποιο από τα υποκείμενα στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. δικαιώματα επί ακινήτου (π.χ. ποσοστό κυριότητας, ψιλή κυριότητα), οφείλει και αυτός να επικαιροποιήσει τα στοιχεία του δικαιώματός του στο ΟΠΣ Περιουσιολόγιο και να μεταφέρει τη σχετική δήλωση στοιχείων ακινήτων και στο επόμενο της απόκτησης του ακινήτου έτους. Για παράδειγμα, φορολογούμενος μεταβιβάζει κατά κυριότητα ποσοστό οικοπέδου επιφανείας 350 τ.μ. το έτος 2023.
Το εν λόγω οικόπεδο είχε καταχωρισθεί στις δηλώσεις Ε9 λανθασμένα με έκταση 200 τ.μ.. Ο φορολογούμενος/πωλητής πριν την υποβολή δήλωσης φόρου μεταβίβασης οφείλει να επικαιροποιήσει τα στοιχεία του οικοπέδου στο ΟΠΣ Περιουσιολόγιο Ακινήτων, προβαίνοντας στη σχετική διόρθωση και μέχρι το επόμενο της μεταβίβασης του ακινήτου έτος. Δηλαδή θα δημιουργήσει και θα υποβάλλει μια δήλωση στοιχείων ακινήτων με τα ορθά στοιχεία, την οποία θα μεταφέρει μέχρι και το έτος 2024.
Εάν ο αγοραστής του εν λόγω οικοπέδου είχε ήδη ποσοστό κυριότητας επ’ αυτού θα πρέπει και αυτός πριν από την υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτου να προβεί στις ανωτέρω αναφερόμενες ενέργειες ως προς το δικαίωμά του αυτό.
Με την ίδια διάταξη θεσπίζεται η αυτόματη δημιουργία ψηφιακής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) με τις απαιτούμενες εισαγωγές, μεταβολές και διαγραφές στοιχείων ακινήτων, με την ανάρτηση από τον συμβολαιογράφο του συμβολαίου στην εφαρμογή myPROPERTY, με το οποίο συστήνεται, μετατίθεται, αλλοιώνεται (μεταβάλλεται) ή καταργείται δικαίωμα σε ακίνητο που αποτελεί αντικείμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9). Επιπλέον εξουσιοδοτείται ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, με απόφασή του, να καθορίζει τον τρόπο, τη διαδικασία, τον τύπο, τον χρόνο έναρξης λειτουργίας κάθε σταδίου της ψηφιακής εφαρμογής, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την υλοποίηση και εφαρμογή της ψηφιακής αυτής δήλωσης.
Μετά την υπογραφή συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο συστήνεται, μετατίθεται, αλλοιώνεται (μεταβάλλεται) ή καταργείται δικαίωμα σε ακίνητο, γεννάται υποχρέωση των συμβαλλομένων για υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9), που περιλαμβάνει τις αντίστοιχες εισαγωγές, μεταβολές και διαγραφές στα στοιχεία του ακινήτου. Με τη νέα διάταξη για τα συμβόλαια που αναρτώνται στην εφαρμογή myPROPERTY δημιουργείται μέσω ψηφιακής εφαρμογής η δήλωση στοιχείων ακινήτων με τις απαραίτητες μεταβολές στην ακίνητη περιουσία των συμβαλλομένων. Προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν λάθη στη δημιουργία αυτών των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων, απαιτείται πριν την υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής ή κληρονομιάς ακινήτου η επικαιροποίηση των στοιχείων του μεταβιβαζόμενου ακινήτου στο ΟΠΣ Περιουσιολόγιο Ακινήτων. Με αυτό τον τρόπο διευκολύνονται οι συναλλαγές, περιορίζονται τα λάθη κατά τη συμπλήρωση της δήλωσης Ε9 και πατάσσεται η φοροδιαφυγή.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 25
  Ψηφιακή δήλωση στοιχείων ακινήτων Ε9 – Προσθήκη παρ. 11 στο άρθρο 23 ν. 3427/2005
  
  Στο άρθρο 23 του ν. 3427/2005 (Α’312) προστίθεται παρ. 11 ως εξής:
  «11. Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου, πριν από την υποβολή της οικείας δήλωσης φόρου δωρεάς ή γονικής παροχής ακινήτου ή φόρου μεταβίβασης ακινήτου, ο μεταβιβάζων επικαιροποιεί τα στοιχεία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου από την περιουσιακή του κατάσταση στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (Ο.Π.Σ.) Περιουσιολογίου Ακινήτων. Την ίδια υποχρέωση έχει και ο αποκτών το ακίνητο, εφόσον έχει ήδη δικαίωμα επί του μεταβιβαζόμενου ακινήτου. Το πρώτο και το δεύτερο εδάφιο εφαρμόζονται ανάλογα και πριν από την υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς ακινήτου.
  Με την ανάρτηση από τον συμβολαιογράφο στην εφαρμογή «myPROPERTY» του συμβολαίου, με το οποίο συστήνεται, μετατίθεται, μεταβάλλεται ή καταργείται δικαίωμα σε ακίνητο της παρ. 1, δημιουργείται αυτόματα ψηφιακή δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) των συμβαλλομένων με τις μεταβολές της ακίνητης περιουσίας αυτών και μεταβάλλεται, αντίστοιχα, η περιουσιακή κατάσταση των συμβαλλομένων στο Ο.Π.Σ. Περιουσιολογίου Ακινήτων.
  Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται ο τρόπος σύνθεσης και ο τύπος της δήλωσης, η διαδικασία υποβολής της, ο χρόνος έναρξης λειτουργίας κάθε σταδίου της ψηφιακής εφαρμογής, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την υλοποίηση και εφαρμογή της παρούσας.».
   

9. Καταργείται ο υποχρεωτικός έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση, στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων όταν προκύπτει μείωση φόρου άνω των τριακοσίων (300) ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση.

Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα τροποποίησης των δηλώσεων Ε9 έως 30.6.2023.

Με το άρθρο 26 καταργείται ο υποχρεωτικός έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση, στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων όταν προκύπτει μείωση φόρου άνω των τριακοσίων (300) ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου και ταυτόχρονα θεσπίζεται εξουσιοδοτική διάταξη για την έκδοση απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων που καθορίζει τα όργανα, τις προϋποθέσεις, τα κριτήρια, τον τρόπο, τη διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επαλήθευση της ορθότητας των υποβαλλόμενων τροποποιητικών δηλώσεων με τις οποίες μειώνεται η φορολογητέα αξία.
Με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α. από την οποία προκύπτει μείωση φόρου άνω των τριακοσίων (300) ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως του ποσού της μείωσης του φόρου, είναι υποχρεωτικός ο έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση πριν από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού του φόρου.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 26
  Έκδοση πράξης προσδιορισμού του φόρου σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α. – Τροποποίηση περ. ε’ παρ. 3 άρθρου 6 ν. 4223/2013
  
  Η παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 4223/2013 (Α’287) τροποποιείται με α) την αντικατάσταση του όγδοου εδαφίου, β) την προσθήκη νέων ένατου και δέκατου εδαφίων, γ) την κατάργηση του δέκατου εδαφίου, στο ενδέκατο εδάφιο μετά τις λέξεις «σε στοιχεία ακινήτων», προστίθενται οι λέξεις «των σχετικών δηλώσεων και σε δηλώσεις στοιχείων ακινήτων» και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:
  «3. α) Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε επόμενου του 2014 έτους, λαμβάνεται η δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τα στοιχεία των ακινήτων του προηγούμενου έτους με τις μεταβολές που επήλθαν.
  β) Σε περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, εφόσον αυτές είναι μονοζωνικές, τα δικαιώματα που αναγράφονται στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων ως ευρισκόμενα εκτός Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων (Α.Π.Α.Α.) στις περιοχές αυτές μεταφέρονται αυτόματα εντός Α.Π.Α.Α., πλην αυτών για τα οποία στη διεύθυνση του ακινήτου αναγράφεται «εκτός οικισμού» ή «επί αγροτεμαχίου».
  γ) Σε περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, εφόσον αυτές περιλαμβάνουν περισσότερες της μίας ζώνες, για τον υπολογισμό του φόρου και της αξίας λαμβάνεται η μικρότερη τιμή ζώνης. Εφόσον το δικαίωμα εντάσσεται σε υψηλότερη τιμή ζώνης, ο φορολογούμενος υποχρεούται, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουνίου του οικείου έτους, να υποβάλει τροποποιητική δήλωση χωρίς πρόστιμο και να καταβάλει τον φόρο χωρίς τόκο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.
  δ) Σε περιπτώσεις εντάξεων νέων περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, εφόσον αυτές περιλαμβάνουν περισσότερες της μιας ζώνες, για τον υπολογισμό του φόρου και της αξίας για τα δικαιώματα που με βάση τη δήλωση στοιχείων ακινήτων δεν υπάρχει δυνατότητα να ενταχθούν εντός Α.Π.Α.Α., η τιμή ζώνης και η αξία λαμβάνονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις Ενότητες Α’, Β’ και Ε’ του άρθρου 4. Ο φορολογούμενος υποχρεούται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουνίου του οικείου έτους να υποβάλει τροποποιητική δήλωση χωρίς πρόστιμο και να καταβάλει τον φόρο χωρίς τόκο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.
  ε) Ειδικά για το έτος 2022, ο φορολογούμενος μπορεί να τροποποιήσει τα στοιχεία των ακινήτων του που περιλαμβάνονται στη δήλωση του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α’ 312), εμπρόθεσμα μέχρι και την 29η Ιουλίου 2022 και να καταβάλει τον φόρο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι και την 28η Φεβρουαρίου 2023.
  Ειδικά για το έτος 2023, ο φορολογούμενος μπορεί να τροποποιήσει τα στοιχεία των ακινήτων του που περιλαμβάνονται στη δήλωση του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α’ 312), εμπρόθεσμα μέχρι και την 30ή Ιουνίου 2023 και να καταβάλει τον φόρο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των δέκα (10) ευρώ μέχρι και την 29η Φεβρουαρίου 2024.
  Σε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης από την οποία προκύπτει μείωση φόρου, εκδίδεται πράξη προσδιορισμού του φόρου σύμφωνα με τα άρθρα 32 και 34 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022 Α’ 206). Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) καθορίζονται τα όργανα, οι όροι, οι προϋποθέσεις, τα κριτήρια, ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επαλήθευση της ορθότητας και πληρότητας των υποβαλλόμενων δηλώσεων.
  Με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται η μηχανογραφική σύνθεση των δηλώσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α., η διαδικασία και ο τρόπος αποκατάστασης λαθών και ελλείψεων σε στοιχεία ακινήτων των σχετικών δηλώσεων και σε δηλώσεις στοιχείων ακινήτων, τα έντυπα με τα οποία πραγματοποιούνται διορθώσεις, τα οποία επέχουν θέση τροποποιητικής δήλωσης, τα υποδείγματα χορήγησης απαλλαγών και ο τρόπος υποβολής τους, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία διαδικασία και λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
  Ακίνητα που έχουν ουσιώδεις ελλείψεις στην περιγραφή, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο υπολογισμός του ΕΝ.Φ.Ι.Α., θεωρούνται ως μη δηλωθέντα.».

10 . Μεταβολές ώς προς την απαίτηση αναζήτησης πιστοποιητικού του άρθρου 105 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001)

Η διάταξη του άρθρου 17 αποσκοπεί στη διευκόλυνση των συναλλαγών και στην απλοποίηση της διαδικασίας μεταβίβασης ακινήτων με επαχθή αιτία, εφόσον το πιστοποιητικό του άρθρου 105 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001) εξακολουθεί να απαιτείται και να συνδέεται με την (ολοσχερή) εξόφληση των επιμεριστικά αναλογούντων στο ακίνητο φόρων, μόνο κατά τη μεταβίβαση των ακινήτων με χαριστική αιτία (δωρεά, γονική παροχή) και όχι κατά τη μεταβίβαση αυτών με επαχθή αιτία (στις περιπτώσεις που το μεταβιβαζόμενο ακίνητο έχει αποκτηθεί με κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή). Συνακόλουθα, καταργείται επίσης και η διαδικασία παρακράτησης από τον συμβολαιογράφο (ολόκληρου) του επιμεριστικά αναλογούντος φόρου από το τίμημα της πώλησης του ακινήτου και η απόδοσή του στη Δ.Ο.Υ. εντός τριών (3) ημερών, με χορήγηση πιστοποιητικού με παρακράτηση.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 17
  Συμπλήρωση ρύθμισης για την ευχέρεια καταβολής φόρου κτήσεων αιτία θανάτου σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής – Αντικατάσταση παρ. 5 άρθρου 82 ν. 2961/2001
  
  Η παρ. 5 του άρθρου 82 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α’ 266) αντικαθίσταται ως εξής:
  «5. Η ευχέρεια καταβολής του φόρου σε δόσεις κατά την παρ. 1 παρέχεται μόνο αν το ακίνητο, που αποκτήθηκε αιτία θανάτου, βρίσκεται στην κυριότητα του οφειλέτη κληρονόμου. Προκειμένου αυτό να μεταβιβασθεί αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής ή βαρυνθεί με εμπράγματα δικαιώματα από τις ίδιες αιτίες, ολόκληρος ο φόρος που αναλογεί σε αυτό καθίσταται απαιτητός και καταβάλλεται πριν από τη χορήγηση πιστοποιητικού, για το οποίο ορίζει το άρθρο 112. Σε περίπτωση που ο οφειλόμενος φόρος αφορά και σε λοιπά περιουσιακά στοιχεία, η πίστωση του επιμεριστικά αναλογούντος στο μεταβιβαζόμενο ακίνητο φόρου, γίνεται σε εξόφληση των πρώτων δόσεων από τις ανεξόφλητες, κατά την καταβολή, είτε αυτές είναι ληξιπρόθεσμες είτε όχι, χωρίς να γίνεται επιμερισμός του φόρου αυτού σε όλες τις δόσεις του ποσού που έχει βεβαιωθεί.»
   

11. Εξαιρούνται οι τελευταίοι κάτοχοι κληρονομιαίων ακινήτων, τα οποία έχουν αποκτήσει με σύμβαση μεταβίβασης από επαχθή αιτία, από την αλληλέγγυα ευθύνη με τους κληρονόμους και κληροδόχους, για την πληρωμή του φόρου που βαρύνει τα εν λόγω ακίνητα

Με το άρθρο 18  απαλλάσσεται από την αλληλέγγυα με τον αρχικό υπόχρεο ευθύνη, ο τελευταίος κάτοχος, ο οποίος έχει αποκτήσει με επαχθή σύμβαση το βαρυνόμενο με φόρο κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής ακίνητο. Με τον τρόπο αυτό εξαλείφεται μία άδικη και επαχθής για τον τρίτο διακάτοχο επιβάρυνση. Η ευθύνη του τελευταίου κατόχου εξακολουθεί να υπάρχει στις λοιπές περιπτώσεις του άρθρου 83 του ν. 2961/2001 (χαριστικές συμβάσεις), εφόσον σ’ αυτές εξακολουθεί να απαιτείται πιστοποιητικό.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 18
  Εξαίρεση των τελευταίων κατόχων κληρονομιαίων ακινήτων που έχουν αποκτήσει με σύμβαση μεταβίβασης από επαχθή αιτία από την αλληλέγγυα ευθύνη με τους κληρονόμους και κληροδόχους – Προσθήκη παρ. 5 στο άρθρο 83 ν. 2961/2001
  
  Στο άρθρο 83 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α’ 266) προστίθεται παρ. 5 ως εξής:
  «5. Οι τελευταίοι κάτοχοι κληρονομιαίων ακινήτων, τα οποία έχουν αποκτήσει με σύμβαση μεταβίβασης από επαχθή αιτία, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των παρ. 1 και 2.»

12. Επαναπροσδιορίζεται ο χρόνος παραγραφής δικαιώματος του Δημοσίου, για επιβολή φόρων που προκύπτουν κατ’ εφαρμογή του ν. 2961/2001 (φορολόγηση κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ.).

Με την διάταξη του άρθρου 19 εξορθολογίζονται και επικαιροποιούνται οι περί παραγραφής διατάξεις αυτού που αφορούν υποθέσεις με χρόνο γένεσης φορολογικής υποχρέωσης μέχρι και 31.12.2014, δηλαδή πριν από την ισχύ του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας στις υποθέσεις φορολογίας κληρονιμιών δωρεών γονικών παροχών (στο πλαίσιο του οποίου η παραγραφή ρυθμίζεται πλέον ενιαία για όλες τις φορολογίες με το άρθρο 36).
Με την κατάργηση των αναχρονιστικών διατάξεων, η απαίτηση χορήγησης πιστοποιητικού περιορίζεται χρονικά και αίρεται το παράδοξο να απαιτείται πιστοποιητικό και να υφίσταται η υποχρέωση υποβολής δηλώσεων μετά την παραγραφή του δικαιώματος της Διοίκησης για επιβολή φόρου, όπως αυτή ορίζεται σήμερα (δεκαετία για ανακριβή δήλωση και δεκαπενταετία για παράλειψη υποβολής).
Κρίνεται ωστόσο αναγκαία, παράλληλα με τα ανωτέρω, η παράταση και της γενικής παραγραφής για επιβολή φόρων κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών από 1.1. 2004 μέχρι 31.12.2008 τουλάχιστον, για λόγους, αφενός, ασφάλειας και διευκόλυνσης των συναλλαγών, καθώς και άρσης κάθε αμφισβήτησης, και αφετέρου αποσυμφόρησης των ελεγκτικών υπηρεσιών από υποθέσεις του παλαιού καθεστώτος. Με τον τρόπο αυτό παραμένουν ενεργές οι υποθέσεις με χρόνο γένεσης φορολογικής υποχρέωσης μετά το 2009, ενώ διαμορφώνεται γι’ αυτές ένα ξεκάθαρο πλαίσιο παραγραφής. Περαιτέρω, για λόγους πληρότητας και εναρμόνισης με το πνεύμα των διατάξεων του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας για την παραγραφή, καθορίζεται το χρονικό διάστημα για το οποίο απαιτείται το πιστοποιητικό σε υποθέσεις, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννάται μετά την έναρξη ισχύος του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (δηλαδή μετά την 1η.1.2015).

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 19
  Επαναπροσδιορισμός χρόνου παραγραφής δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή φόρου και προστίμου για την εφαρμογή του ν. 2961/2001 – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 102 ν. 2961/2001
  
  Η παρ. 5 του άρθρου 102 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α’ 266) α) τροποποιείται αα) στο πρώτο εδάφιο ως προς τη μετάθεση κατά πέντε (5) έτη του χρόνου γενέσεως της φορολογικής υποχρέωσης, αβ) στο τρίτο εδάφιο, αβα) στην περ. α’, ως προς την μετάθεση κατά πέντε (5) έτη του χρόνου θανάτου για κτήσεις εξ αυτού, αββ) στην περ. β’ ως προς τη διαγραφή της περίπτωσης της προίκας, τη μετάθεση κατά πέντε (5) χρόνια του χρόνου σύνταξης του σχετικού συμβολαιογραφικού εγγράφου, καθώς και ως προς την προσθήκη υπεύθυνης δήλωσης περί μη μετάθεσης του χρόνου γένεσης της υποχρέωσης, β) προστίθενται νέα εδάφια, τέταρτο, πέμπτο και έκτο, και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  «5. Το δικαίωμα του Δημοσίου για την επιβολή των φόρων, που προκύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος, σε υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2008 έχει παραγραφεί. Στις υποθέσεις αυτές δεν απαιτείται το πιστοποιητικό που προβλέπεται από τα άρθρα 105 έως και 112. Αντί γι’ αυτό, μπορεί να προσκομίζεται:
  α) για τις κτήσεις αιτία θανάτου, ληξιαρχική πράξη θανάτου από την οποία να προκύπτει ότι, ο θάνατος του κληρονομουμένου ή δωρητή αιτία θανάτου επήλθε μέχρι και την 31.12.2008, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του υπόχρεου ότι, δεν συντρέχει περίπτωση μετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης,
  β) για τις δωρεές εν ζωή και γονικές παροχές, αντίγραφο του οικείου συμβολαίου που συντάχθηκε μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2008 ή βεβαίωση του συμβολαιογράφου, που συνέταξε το συμβόλαιο ότι, τούτο συντάχθηκε μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2008, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του υπόχρεου ότι δεν συντρέχει περίπτωση μετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.
  Σε υποθέσεις, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 1.1.2009 μέχρι και τις 31.12.2014, το πιστοποιητικό του πρώτου εδαφίου απαιτείται για όσο χρόνο το Δημόσιο δεν έχει εκπέσει του δικαιώματός του για κοινοποίηση πράξης επιβολής φόρου και προστίμου.
  Σε υποθέσεις, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννάται από 1.1.2015 και εφεξής, το ανωτέρω πιστοποιητικό απαιτείται για πέντε (5) επιπλέον έτη από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης. Σε κάθε περίπτωση, στις υποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου πιστοποιητικό δεν απαιτείται μετά την παρέλευση δέκα (10) ετών από το τέλος του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης».

13. Νομοτεχνικές βελτιώσεις στον κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία

Με το άρθρο 20 επέρχονται ορισμένες νομοτεχνικές προσαρμογές,  προκειμένου να επικαιροποιηθεί η παρ. 1 του άρθρου 105 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία, λόγω των προτεινόμενων με το παρόν τροποποιήσεων σε διάφορα άρθρα του εν λόγω Κώδικα (ν.2961/2001, Α’ 266) που σχετίζονται με το πιστοποιητικό. Απαλείφεται, επιπλέον, η περίπτωση χορήγησης πιστοποιητικού για τη βεβαίωση από τη Δ.Ο.Υ. ότι το Δημόσιο εξέπεσε του δικαιώματός του για την επιβολή φόρου λόγω παραγραφής, με σκοπό την αποσυμφόρηση των Δ.Ο.Υ., καθώς η παραγραφή προκύπτει ρητά από τον νόμο, και συνεπώς δεν χρειάζεται να βεβαιωθεί και από τη φορολογική αρχή. Κατά τα λοιπά, η ανωτέρω ρύθμιση δεν απαιτεί άλλη τροποποίηση, δεδομένου ότι περιλαμβάνει πολύ γενικές ρυθμίσεις για το πιστοποιητικό, το οποίο, πλην της μεταβίβασης ακινήτων με επαχθή αιτία και της αποσύνδεσής του στην ουσία μόνο από την εξόφληση των οφειλόμενων φόρων, διατηρείται σε όλες τις λοιπές προβλεπόμενες από τον Κώδικα περιπτώσεις, ενώ και ο μεταβιβάζων με επαχθή αιτία ακίνητο, δεν στερείται του δικαιώματος να ζητήσει το πιστοποιητικό για άλλο λόγο.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 20
  Υποχρέωση έκδοσης πιστοποιητικών της Φορολογικής Διοίκησης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 105 ν.2961/2001
  
  Η παρ. 1 του άρθρου 105 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α’266) τροποποιείται με α) την προσθήκη επιφύλαξης ως προς την παρ. 1 του άρθρου 112, β) την αντικατάσταση της λέξης «φαίνεται» με τη λέξη «βεβαιώνεται», γ) τη διαγραφή της περίπτωσης επιβολής φόρου επειδή το Δημόσιο εξέπεσε του δικαιώματος λόγω παραγραφής και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
  «1. Με την επιφύλαξη της εφαρμογής των διατάξεων των παραγράφων 3, 4 και 5 του άρθρου 82 και της παραγράφου 1 του άρθρου 112, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας υποχρεώνεται, μετά από αίτηση του υπόχρεου σε φόρο, να χορηγεί σε αυτόν πιστοποιητικό, στο οποίο να βεβαιώνεται η υποβολή της φορολογικής δήλωσης, καθώς και η ολική ή μερική εκπλήρωση των υποχρεώσεών του ή η απαλλαγή του από αυτές για λόγους που αναφέρονται στο νόμο.»

14. Νομοτεχνικές βελτιώσεις στον κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία

Νομοτεχνική αλλά και ουσιαστική προσαρμογή και αναδιατύπωση της παρ. 1 του άρθρου 107 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν.2961/2001, Α’ 266), με προσθήκη νέου δεύτερου εδαφίου με το άρθρο 21, το οποίο αποτελούσε τελευταίο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 82 του ίδιου Κώδικα και μεταφέρεται λόγω μεγαλύτερης συνάφειας στο άρθρο 107. Με το νέο προτεινόμενο εδάφιο διευρύνονται οι περιπτώσεις απόδοσης (κινητών) περιουσιακών στοιχείων με παρακράτηση του φόρου από τα πρόσωπα που τα κατέχουν (Τράπεζες, εταιρείες κ.λπ.), και προσκόμιση πιστοποιητικού σ’ αυτά, σε σχέση με την ισχύουσα ρύθμιση που αφορά μόνο την απόδοση καταθέσεων από Τράπεζες. Η διεύρυνση είναι αναγκαία και θα διευκολύνει την απόδοση των φόρων και σε άλλες περιπτώσεις (π.χ. ασφαλιστικές αποζημιώσεις). Το πιστοποιητικό του άρθρου 105 επιτελεί διαφορετική λειτουργία στις προβλεπόμενες στο άρθρο 107 περιπτώσεις (σε σχέση με τη μεταβίβαση των ακινήτων) και εξασφαλίζει την προεξόφληση των οφειλόμενων φόρων με παρακράτησή τους από τα πιο πάνω πρόσωπα που κατέχουν και οφείλουν να αποδώσουν κινητά περιουσιακά στοιχεία, χρήματα, αξίες κ.λπ.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 21
  Συμπλήρωση υποχρεώσεων τρίτων προσώπων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 107 ν. 2961/2001
  
  Η παρ. 1 του άρθρου 107 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α’266) τροποποιείται με την προσθήκη α) στο πρώτο εδάφιο της νομικής οντότητας, β) νέου δεύτερου εδαφίου και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
  «1. Τράπεζες, εταιρείες και γενικά κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που διακατέχει με οποιαδήποτε ιδιότητα ή οφείλει από οποιαδήποτε αιτία χρήματα, αξίες ή άλλα κινητά γενικά πράγματα, που αποτελούν αντικείμενο της κατά το άρθρο 1 κτήσης, δεν μπορούν να τα αποδώσουν ή να καταβάλουν τα οφειλόμενα ποσά ή τόκους γι’ αυτά, αν δεν τους προσαχθεί το κατά το άρθρο 105 πιστοποιητικό του προϊσταμένου της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, στο οποίο βεβαιώνεται από αυτόν, εκτός των άλλων, ότι καταβλήθηκε ο φόρος που αναλογεί ή ότι δεν οφείλεται φόρος. Η απόδοση των περιουσιακών στοιχείων του πρώτου εδαφίου διενεργείται και με παρακράτηση του φόρου από την τράπεζα, εταιρεία ή τα πρόσωπα ή τις οντότητες που τα κατέχουν και η απόδοση του φόρου με επιμέλεια των προσώπων ή οντοτήτων αυτών μέχρι την επόμενη της απόδοσης των περιουσιακών στοιχείων. Την ίδια υποχρέωση έχουν οι κληρονόμοι και οι εκτελεστές διαθηκών για τα κληροδοτήματα που οφείλουν.»
   

15. Απαλείφεται η υποχρέωση προσάρτησης του πιστοποιητικού του άρθρου 105 του ν. 2961/2001, κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, που μεταβιβάζει την κυριότητα με επαχθή αιτία ή συνιστά από την ίδια αιτία εμπράγματα δικαιώματα, σε ακίνητο, που αποκτήθηκε αιτία θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχής (εισάγεται εφεξής υποχρέωση ρητής μνείας από τον συμβολαιογράφο, για την υποβολή της κατά περίπτωση δήλωσης φόρου κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής).

Με την τροποποίηση της παρ. 1 του άρθρου 112 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν.2961/2001, Α’ 266), την προσθήκη δεύτερου εδαφίου και την αναδιατύπωση του πρώτου, με το άρθρο 22, επαναπροσδιορίζονται οι υποχρεώσεις των συμβολαιογράφων, ορίζεται ρητά ότι δεν απαιτείται προσάρτηση πιστοποιητικού του άρθρου 105 στα συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτων με επαχθή αιτία, ενώ εξακολουθεί να απαιτείται υποχρεωτικά η προσάρτηση του ως άνω πιστοποιητικού στα συμβόλαια δωρεάς ή γονικής παροχής. Προκειμένου δε να αποκλεισθεί η μεταβίβαση αδήλωτων ακινήτων (λόγω της μη απαίτησης πιστοποιητικού κατά τη μεταβίβαση με επαχθή αιτία), ορίζεται ότι πρέπει να γίνεται υποχρεωτική μνεία από τον συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει περί υποβολής της οικείας δήλωσης φόρου, ανάλογα με την αιτία κτήσης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου (κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής). Τα ανωτέρω βρίσκονται σε συνάρτηση και με την προτεινόμενη με το παρόν τροποποίηση της παρ. 5 του άρθρου 82 του ως άνω Κώδικα.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 22
  Συμπλήρωση υποχρεώσεων συμβολαιογράφων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 112 ν. 2961/2001
  
  Η παρ. 1 του άρθρου 112 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α’ 266) τροποποιείται α) στο πρώτο εδάφιο αα) με τη συμπλήρωση ότι η κυριότητα και τα εμπράγματα δικαιώματα γεννώνται αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής, αβ) με τη διαγραφή της προίκας, β) με την προσθήκη δεύτερου εδαφίου και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
  «1. Απαγορεύεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου με το οποίο μεταβιβάζεται η κυριότητα αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής ή συνιστώνται εμπράγματα δικαιώματα από τις ίδιες αιτίες σε ακίνητο ή κινητό που αποκτήθηκε αιτία θανάτου, ή δωρεάς ή γονικής παροχής, καθώς και η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο εξοφλείται ή εκχωρείται εν όλω ή εν μέρει απαίτηση που αποκτήθηκε από κάποια από τις πιο πάνω αιτίες, αν ο συμβολαιογράφος δεν προσαρτίσει στο συμβόλαιο που συντάσσει το πιστοποιητικό της παραγράφου 1 του άρθρου 105 και κάνει μνεία γι’ αυτό στο συμβολαιογραφικό έγγραφο. Κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου με το οποίο μεταβιβάζεται η κυριότητα με επαχθή αιτία ή συνιστώνται από την ίδια αιτία εμπράγματα δικαιώματα, σε ακίνητο, που αποκτήθηκε αιτία θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχής, δεν απαιτείται προσάρτηση του πιστοποιητικού του άρθρου 105, αλλά ο συμβολαιογράφος στο συμβόλαιο που συντάσσει μνημονεύει υποχρεωτικά την υποβληθείσα, κατά περίπτωση, δήλωση φόρου κληρονομιάς, δωρεάς, ή γονικής παροχής, καθώς και τα στοιχεία αυτής.
   

16. Παρατείνεται εκ νέου και έως το οριζόμενο χρονικό διάστημα η ισχύς του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. δεκατρία τοις εκατό (13%) και του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. έξι τοις εκατό (6%) για τα οριζόμενα αγαθά και υπηρεσίες (άρθρο 27).

Με το άρθρο 27 παρατείνεται έως και τις 31.12.2023 η υπαγωγή σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, 13%, ή υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, 6%, κατά περίπτωση, για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες.
Συγκεκριμένα:
Α) παρατείνεται η υπαγωγή σε μειωμένο ή υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για τα ακόλουθα ΑΓΑΘΑ και ως εξής:
Αα) του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. 6%, για τα φίλτρα και τις γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης,
Αβ) του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 6%, για τα μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας της παρ. 50 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ (μάσκες προστασίας και γάντια για την ιατρική, σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, αντισηπτικά, ήτοι διαλύματα, μαντηλάκια και άλλα παρασκευάσματα),
Αγ) του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 13%, για τα μη αλκοολούχα ποτά της ΔΚ ΕΧ2202 και τα αεριούχα νερά της ΔΚ ΕΧ2201,
Αδ) του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 13%, στην εισαγωγή αντικειμένων τέχνης, συλλόγων ή αρχαιοτήτων και την παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας των παρ. 52 και 53 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. και
Αε) του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 6%, για τους απινιδωτές
Β) παρατείνεται η υπαγωγή σε μειωμένο ή υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για τις ακόλουθες ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ και ως εξής:
Βα) του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 13%, για τις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων και των αποσκευών τους,
Ββ) του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 13%, για τις υπηρεσίες εστίασης,
Βγ) του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 13%, στα εισιτήρια για ζωολογικούς κήπους,
Βδ) του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 13%, για τις υπηρεσίες που παρέχονται από γυμναστήρια και σχολές εκμάθησης χορού, εφόσον οι υπηρεσίες από τις σχολές αυτές δεν απαλλάσσονται με το άρθρο 22 του Κώδικα Φ.Π.Α.
Βε) του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 6%, για τα εισιτήρια κινηματογράφου.
Επισημαίνεται ότι για τα ως άνω αγαθά και υπηρεσίες εφαρμόζεται ήδη μειωμένος ή υπερμειωμένος, κατά περίπτωση, συντελεστής ΦΠΑ έως 30.6.2023 δυνάμει του άρθρου 10 του ν. 5000/2022.
Με έκτακτες ρυθμίσεις περιορισμένης διάρκειας υπάχθηκαν σε μειωμένο, 13%, και υπερμειωμένο, 6%, συντελεστή Φ.Π.Α., μια σειρά από αγαθά και υπηρεσίες, στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης των πολιτών και της οικονομίας αρχικά κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19 και έπειτα κατά την περίοδο του πολέμου στην Ουκρανία και της επακόλουθης ενεργειακής κρίσης. Τελικώς, με το άρθρο 10 του ν. 5000/2022 παρατάθηκε έως και τις 30.6.2023 η υπαγωγή αγαθών και υπηρεσιών στον μειωμένο ή υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Δεδομένου ότι οι λόγοι που επέβαλαν την παράταση των μειωμένων / υπερμειωμένων συντελεστών φόρου δεν έχουν εκλείψει και λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη εφαρμοστικά ζητήματα επιβολής του φόρου, κρίνεται σκόπιμη η παράταση της εφαρμογής των μειωμένων / υπερμειωμένων συντελεστών για όλο το έτος 2023 για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που αναφέρονται στο άρθρο 10 του ν. 5000/2022.


Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 27
  Παράταση ισχύος μειωμένων και υπερμειωμένων συντελεστών Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 2859/2000) για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες – Τροποποίηση άρθρων 11 ν. 4690/2021, 1 ν. 4683/2020, 299 ν. 4738/2020, 49 ν. 4772/2021 και Παραρτήματος ΙΙΙ Κώδικα ΦΠΑ
  
  1. Η παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 4690/2020 (Α’ 104), τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., δεκατρία τοις εκατό (13%), και του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., έξι τοις εκατό (6%), κατά περίπτωση, για τα μη αλκοολούχα ποτά και αεριούχα νερά, τις μεταφορές προσώπων και των αποσκευών τους, την εστίαση και το τουριστικό πακέτο, και η παρ. 2 του άρθρου 11 διαμορφώνεται ως εξής:
  «2. Οι διατάξεις του Παραρτήματος ΙΙΙ «Αγαθά και Υπηρεσίες που υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 21» του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, όπως τροποποιούνται με τις περ. α’, γ’ και δ’ της παρ. 1 εφαρμόζονται από την 1.6.2020 έως και τις 31.12.2023.».
  
  2. Οι παρ. 9 και 10 της ενότητας Β’ με τίτλο «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ», του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000, Α’ 248), τροποποιούνται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., δεκατρία τοις εκατό (13%), στις υπηρεσίες που παρέχονται από γυμναστήρια και σχολές εκμάθησης χορού, και οι παρ. 9 και 10 διαμορφώνονται ως εξής:
  «9. Η παροχή υπηρεσιών από γυμναστήρια από την 1.10.2021 έως και τις 31.12.2023.
  10. Η παροχή υπηρεσιών από σχολές εκμάθησης χορού από την 1.10.2021 έως και τις 31.12.2023 και εφόσον δεν απαλλάσσονται με το άρθρο 22.».
  
  3. Η παρ. 2 του εσωτερικού άρθρου πρώτου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83), τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., έξι τοις εκατό (6%), που εφαρμόζεται για κάποια αγαθά ατομικής υγιεινής και προστασίας, και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:
  «2. Η παρ. 1 ισχύει έως και τις 31.12.2023.».
  
  4. Το τρίτο εδάφιο της παρ. 47 της ενότητας Α’ με τίτλο «ΑΓΑΘΑ», του Παραρτήματος ΙΙΙ, του Κώδικα Φ.Π.Α. τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., έξι τοις εκατό (6%), για τα φίλτρα και τις γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης, και το τρίτο εδάφιο της παρ. 47 διαμορφώνεται ως εξής:
  «Ο υπερμειωμένος συντελεστής του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται έως και τις 31.12.2023 και μετά την ημερομηνία αυτή τα είδη αυτά υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. δεκατρία τοις εκατό (13%).».
  
  5. Η παρ. 2 του άρθρου 299 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. δεκατρία τοις εκατό (13%), στην εισαγωγή αντικειμένων τέχνης και στις παραδόσεις αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας από τον δημιουργό τους ή τους διαδόχους του και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:
  «2. Η παρ. 1 ισχύει από την ψήφιση του νόμου έως και τις 31.12.2023.».
  
  6. Η παρ. 5 του άρθρου 49 του ν. 4772/2021 (Α’ 17), τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., δεκατρία τοις εκατό (13%), για τα εισιτήρια για ζωολογικούς κήπους και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  «5. Το άρθρο 36 ισχύει από τη δημοσίευση του παρόντος και εφαρμόζεται έως και τις 31.12.2023.».
  
  7. Η παρ. 54 της ενότητας Α’ με τίτλο «ΑΓΑΘΑ», του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., έξι τοις εκατό (6%), στους απινιδωτές της ΔΚ ΕΧ 9018 και η παρ. 54 διαμορφώνεται ως εξής:
  «54. Απινιδωτές (Δ.Κ. ΕΧ 9018). Ο συντελεστής του φόρου για τα αγαθά της παρούσας ορίζεται σε έξι τοις εκατό (6%) και ισχύει έως και τις 31.12.2023.».
  
  8. Η παρ. 1δ της ενότητας Β’, με τίτλο «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ», του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., έξι τοις εκατό (6%), στα εισιτήρια κινηματογράφων και η παρ. 1δ διαμορφώνεται ως εξής:
  «1δ. Εισιτήρια κινηματογράφων για τα οποία ο συντελεστής του φόρου ορίζεται σε έξι τοις εκατό (6%) από 1.1.2023 έως και τις 31.12.2023.».

17. Παράταση μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου 2023 για νέες αιτήσεις και για όσους είχαν υπαχθεί το 2020 στο καθεστώς του άρθρου 5Α του ΚΦΕ

Με το άρθρο 29 χορηγείται περιορισμένης ισχύος παράταση μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου 2023, τόσο για την υποβολή νέων αιτήσεων στο καθεστώς του άρθρου 5 Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167, Κ.Φ.Ε.) όσο και για όσους είχαν υπαχθεί το 2020, για τους οποίους η τριετής προθεσμία ολοκλήρωσης λήγει τον Μάρτιο 2023, προκειμένου να διευκολυνθεί η διοικητική διαδικασία για τις νέες υπαγωγές και ο έλεγχος για τις ήδη ολοκληρωθείσες. Επιπλέον, γίνεται με την παρ. 2 νομοτεχνική διόρθωση που αφορά στο έτος που ανατρέχει η τροποποίηση της παρ. 5 του άρθρου 5Α, για την ομοιόμορφη αντιμετώπιση.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 29
  Παράταση προθεσμιών υποβολής αιτήσεων υπαγωγής στο καθεστώς του άρθρου 5Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και ολοκλήρωσης της επένδυσης – Τροποποίηση περ. β’, προσθήκη περ. δ’ στην παρ. 81 άρθρου 72 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος – Νομοτεχνική διόρθωση και προσθήκη περ. α’ στην παρ. 2 άρθρου 11 ν. 5000/2022
  
  1. Στην παρ. 81 του άρθρου 72 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, A’ 167), περί μεταβατικών διατάξεων και έναρξης ισχύος, προστίθενται α) στην περ. β νέο τελευταίο εδάφιο, β) περ. δ, και η παρ. 81 διαμορφώνεται ως εξής:
  «81.α. Ειδικά τα φυσικά πρόσωπα με πρώτο έτος υπαγωγής στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή του άρθρου 5Α του παρόντος, το φορολογικό έτος 2021, κατά παρέκκλιση των παρ. 2 και 5 του ίδιου άρθρου, εφόσον καταβάλλουν το κατ’ αποκοπή ποσό φόρου της παρ. 2 του άρθρου αυτού για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή κατά το φορολογικό έτος 2021 έως και την 20ή.7.2022, εξακολουθούν να υπάγονται στο καθεστώς του άρθρου 5Α του παρόντος και εκδοθείσες αποφάσεις άρσης της υπαγωγής τους για το φορολογικό έτος 2021, κατ’ εφαρμογή της παρ. 5 του ίδιου άρθρου, ανακαλούνται.
  β. Ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή του άρθρου 5Α κατά τα φορολογικά έτη 2020 και 2021, η προϋπόθεση της περ. β) της παρ. 1 του ίδιου άρθρου πληρούται, εφόσον διαπιστωθεί ότι ολοκληρώθηκε η προβλεπόμενη στην ίδια διάταξη επένδυση εντός της τιθέμενης προθεσμίας των τριών (3) ετών από την υποβολή της αίτησης σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου. Ειδικά οι επενδύσεις αιτήσεων υπαγωγής φορολογικού έτους 2020 ολοκληρώνονται το αργότερο έως την 30η Σεπτεμβρίου 2023.
  γ. Ειδικά για το φορολογικό έτος 2022, η αίτηση υπαγωγής στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης του άρθρου 5Α υποβάλλεται στη Φορολογική Διοίκηση από το φυσικό πρόσωπο μέχρι τη 15η Δεκεμβρίου 2022. Η Φορολογική Διοίκηση εξετάζει την αίτηση και εκδίδει απόφαση, με την οποία την εγκρίνει ή την απορρίπτει, έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Δεκεμβρίου του έτους 2022.
  δ. Ειδικά για το φορολογικό έτος 2023, η αίτηση υπαγωγής στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης του άρθρου 5Α υποβάλλεται στη Φορολογική Διοίκηση από το φυσικό πρόσωπο μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2023. Η Φορολογική Διοίκηση εξετάζει την αίτηση και εκδίδει απόφαση, με την οποία την εγκρίνει ή την απορρίπτει, έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Δελεμβρίου του έτους 2023.».
  
  2. Στις περ. α’ και β’ της παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 5000/2022 (Α’226) γίνεται διόρθωση σε σχέση με το έτος στο οποίο ανατρέχουν οι παρ. 5 και 9, η παρ. 5 του άρθρου 5Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως είχε τροποποιηθεί με το άρθρο 11 του ν. 5000/2022, και οι περ. α’ και β’ διαμορφώνονται ως εξής:
  «α) Οι παρ. 3 και 10 του άρθρου 5Α του ν. 4172/2013, όπως τροποποιούνται με τη παρ. 1 του παρόντος, ισχύουν για τις περιπτώσεις υπαγωγής στην εναλλακτική φορολόγηση από το έτος 2022 και εφεξής.»
  «β) Η παρ. 5 του άρθρου 5Α του ν. 4172/2013, όπως τροποποιείται με την παρ. 1 του παρόντος, ισχύει για τα φορολογικά έτη 2020 και επόμενα.».
  
  3. Η παρ. 1 του παρόντος ισχύει από την 1η.1.2023.

18. Απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών όσον αφορά στη μεταβίβαση ακινήτων στους μετασχηματισμούς

Με το άρθρο 32, επιδιώκεται η απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών όσον αφορά στη μεταβίβαση ακινήτων που λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο μετασχηματισμών κατά τα άρθρα 52 έως και 55 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167, Κ.Φ.Ε.). Ειδικότερα, προβλέπεται ότι κατά τη μεταγραφή ή την εγγραφή των σχετικών πράξεων μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, καταβάλλονται μόνο πάγια δικαιώματα εμμίσθων ή αμίσθων Υποθηκοφυλάκων και Προϊσταμένων Κτηματολογικών γραφείων. Επίσης, προβλέπεται η αναλογική εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (Α’ 154).
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται η απλοποίηση της διαδικασίας του μετασχηματισμού με την καταβολή για τη μεταγραφή ή την εγγραφή των σχετικών πράξεων μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, μόνο πάγιων δικαιωμάτων εμμίσθων ή αμίσθων Υποθηκοφυλάκων και Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων, ποσού ύψους τριακοσίων (300,00) ευρώ, καθώς η καταβολή αναλογικών τελών συνεπάγεται υπέρογκο κόστος μεταγραφής. Συγχρόνως, η αναλογική εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (Α’154), συμβάλλει στην ενίσχυση της ιδιωτικής οικονομίας και στη στήριξη των οικονομικών μονάδων σύμφωνα με τις σύγχρονες τεχνικές και οικονομικές εξελίξεις.
 
Οι διατάξεις όπως ψηφίστηκαν:
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 32
  Μεταγραφή πράξεων μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων – Τροποποίηση άρθρου 61 ν. 4438/2016
  
  Στο άρθρο 61 του ν. 4438/2016 (Α’ 220) προστίθενται τέταρτο και πέμπτο εδάφια και το άρθρο 61 διαμορφώνεται ως εξής:
  «Άρθρο 61
  Κίνητρα για μετασχηματισμούς επιχειρήσεων με τον ν. 4172/2013
  Για μετασχηματισμούς κατά τα άρθρα 52 έως και 55 του ν. 4172/2013 (Α’ 167) η σύμβαση, η εισφορά και η μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, κάθε σχετική πράξη ή συμφωνία που αφορά την εισφορά ή μεταβίβαση στοιχείων του ενεργητικού ή παθητικού ή άλλων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και κάθε εμπράγματου ή ενοχικού δικαιώματος, οι αποφάσεις των κατά νόμο οργάνων των μετασχηματιζόμενων εταιρειών, η σχέση συμμετοχής στο κεφάλαιο της νέας εταιρείας, καθώς και κάθε άλλη συμφωνία ή πράξη που απαιτείται για τον μετασχηματισμό ή τη σύσταση της νέας εταιρείας, η δημοσίευση αυτών στο Γ.Ε.ΜΗ. και η μεταγραφή των σχετικών πράξεων απαλλάσσονται από κάθε φόρο, τέλος χαρτοσήμου ή οποιοδήποτε άλλο τέλος υπέρ του Δημοσίου, καθώς και από κάθε τέλος, εισφορά ή δικαίωμα υπέρ οποιουδήποτε τρίτου. Η απαλλαγή του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται και επί του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου, υπό την προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών της νέας εταιρείας, ήτοι το άθροισμα του κύκλου εργασιών των τελευταίων εγκεκριμένων και δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων ή, κατά περίπτωση, των τελευταίων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος των μετασχηματιζόμενων εταιρειών, αφαιρουμένων των τυχόν μεταξύ τους συναλλαγών, είναι ίσος ή μεγαλύτερος από το ποσό των τετρακοσίων πενήντα χιλιάδων (450.000) ευρώ. Αναφορικά με τον ΦΠΑ και το φόρο εισοδήματος, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000) και του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013), όπως ισχύουν, αντίστοιχα.
  Για τη μεταγραφή ή την εγγραφή των σχετικών πράξεων μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων καταβάλλονται μόνο πάγια δικαιώματα εμμίσθων ή αμίσθων υποθηκοφυλάκων και προϊσταμένων κτηματολογικών γραφείων, ποσού ύψους τριακοσίων (300) ευρώ, χωρίς οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση, αμοιβή, επίδομα ή τέλος, ανεξαρτήτως του χρόνου πραγματοποίησης του μετασχηματισμού και συντέλεσης των σχετικών πράξεων μεταβίβασης. Για τη μεταγραφή των ακινήτων και εμπραγμάτων δικαιωμάτων που μεταβιβάζονται εφαρμόζεται αναλόγως η παρ. 8 του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (Α’ 154).»

19. Επεκτείνονται, και για το φορολογικό έτος 2023, τα κίνητρα για την επιλογή ηλεκτρονικής τιμολόγησης με τη χρήση των υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων.
Με το άρθρο 30 επεκτείνονται και για το φορολογικό έτος 2023 τα κίνητρα που παρέχονται με το άρθρο 71ΣΤ του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, προκειμένου οι οντότητες να επιλέξουν την αποκλειστική χρήση ηλεκτρονικής τιμολόγησης με τη χρήση των υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων. Ειδικότερα, για το έτος 2023, επιμηκύνεται ο παρεχόμενος χρόνος για την εξοικείωση των οντοτήτων με την ηλεκτρονική τιμολόγηση και προσδιορίζεται ως καταληκτικός χρόνος υπαγωγής για το έτος αυτό, η 30η.6.2023.
Οι αρνητικές συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, που είχαν ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας, αποτέλεσαν τροχοπέδη για την ομαλή μετάβαση στην αποκλειστική χρήση ηλεκτρονικής τιμολόγησης μέσω των υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων με τη χορήγηση ευεργετημάτων της ισχύουσας διάταξης.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 30
  Εφαρμογή κινήτρων ηλεκτρονικής τιμολόγησης άρθρου 71ΣΤ του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε.) και για το 2023 – Τροποποίηση άρθρου 72 Κ.Φ.Ε.
  
  Στο άρθρο 72 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’167) προστίθεται παρ. 85 ως εξής:
  «85. Τα κίνητρα των παρ. 2 και 3 του άρθρου 71ΣΤ παρέχονται στις οντότητες, οι οποίες επιλέγουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων για τα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, και χορηγούνται από το πρώτο έτος, στο οποίο εφαρμόζεται η ηλεκτρονική τιμολόγηση, μέχρι και το φορολογικό έτος 2023. Ειδικά για το φορολογικό έτος 2023, οι σχετικές επιλογές της παρ. 6 του άρθρου 71ΣΤ μπορούν να δηλωθούν και η ένταξη να έχει ολοκληρωθεί έως και τις 30.6.2023. Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα ορίζονται στο άρθρο 71ΣΤ.».

20. Τέλη κυκλοφορίας με το μήνα από 3.4.2023

Με το άρθρο 33 παρέχεται η δυνατότητα επιλογής, άπαξ εντός του έτους 2023, για άρση της ακινησίας επιβατικού οχήματος αυτοκινήτου ή μοτοσικλέτας ιδιωτικής χρήσης, με αναλογική καταβολή των δωδεκατημορίων των ετήσιων τελών κυκλοφορίας που αντιστοιχούν στους μήνες άρσης ακινησίας του οχήματος. Επιδιώκεται να δοθεί κίνητρο στους ιδιοκτήτες των οχημάτων που είναι σε ακινησία και αδυνατούν να καταβάλλουν τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας, να προβούν σε προσωρινή άρση αυτής, για χρονικό διάστημα που επιθυμούν, καταβάλλοντας τα αναλογούντα, σύμφωνα με την προτεινόμενη διάταξη, τέλη κυκλοφορίας.
Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα σε ιδιοκτήτες οχημάτων που τελούν σε κατάσταση αναγκαστικής ακινησίας για λόγους ανωτέρας βίας κατά τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του ν.2367/1953 (Α’82), εφόσον αίρεται ο λόγος της ακινησίας αυτής εντός του έτους 2023, να καταβάλλουν τα τέλη κυκλοφορίας αναλογικά για τους υπόλοιπους μήνες μέχρι το τέλος του έτους αυτού και όχι το σύνολο των ετησίων τελών κυκλοφορίας.
Λόγω της ακινησίας, στην οποία έχουν τεθεί οχήματα των οποίων οι ιδιοκτήτες αδυνατούν να καταβάλουν τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας παρέχεται η δυνατότητα να προβούν σε άρση αυτής, για χρονικό διάστημα που επιθυμούν, καταβάλλοντας τα αναλογούντα, σύμφωνα με την προτεινόμενη διάταξη, τέλη κυκλοφορίας.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 33
  Άρση ακινησίας οχημάτων έτους 2023 με αναλογική καταβολή τελών κυκλοφορίας -Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 36 ν. 2093/1992
  
  1. Στο πέμπτο και το ενδέκατο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 2093/1992 (Α’ 181) η λέξη «2022» αντικαθίσταται με τη λέξη «2023» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
  «1. Με την επιφύλαξη των οριζομένων στις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 2367/1953 (Α’ 82), τα τέλη κυκλοφορίας στα επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα, στις επιβατικές δίκυκλες και τρίκυκλες μοτοσυκλέτες ιδιωτικής χρήσης, στα τύπου JEEP αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, ανεξάρτητα από τον χαρακτηρισμό τους ως επιβατικών ή φορτηγών και στα επιβατικά ρυμουλκούμενα, ημιρυμουλκούμενα ιδιωτικής χρήσης (τροχόσπιτα) είναι ετήσια και αδιαίρετα και οφείλονται για ολόκληρο το έτος, ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα κυκλοφορίας τους εντός του έτους.
  Στα επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα του ανωτέρω εδαφίου περιλαμβάνονται και τα επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα που εισάγονται από το αλλοδαπό προσωπικό των εμποροβιομηχανικών επιχειρήσεων των εγκαταστημένων στην Ελλάδα, βάσει του α.ν. 89/1967 (Α’ 132), όπως ισχύει.
  Τα ανωτέρω οχήματα θεωρείται ότι κυκλοφόρησαν εντός του έτους και οφείλονται γι’ αυτά τέλη κυκλοφορίας για ολόκληρο το έτος, εφόσον δεν τεθούν σε ακινησία, κατά τις διατάξεις των παρ. 1 έως 6 του άρθρου 22 του ν. 2367/1953 για ολόκληρο το έτος.
  Η ακινησία δεν αίρεται εάν ο κάτοχος του οχήματος δεν καταβάλει τα τέλη κυκλοφορίας του έτους κατά το οποίο γίνεται η άρση.
  Κατ’ εξαίρεση, δίνεται εναλλακτικά η δυνατότητα άρσης της ακινησίας οχήματος αυτοκινήτου ή μοτοσικλέτας ιδιωτικής χρήσης του πρώτου εδαφίου της παρούσας, άπαξ, εντός του έτους 2023, με αναλογική καταβολή των δωδεκατημορίων των ετήσιων τελών κυκλοφορίας που αντιστοιχούν στους μήνες άρσης ακινησίας του οχήματος.
  Διάστημα άρσης ακινησίας μικρότερο του μηνός λογίζεται για τους σκοπούς του παρόντος, ως ολόκληρος μήνας και καταβάλλεται για αυτό ποσό ίσο με ένα δωδεκατημόριο των ετήσιων τελών κυκλοφορίας.
  Τα τέλη κυκλοφορίας στις παραπάνω περιπτώσεις καταβάλλονται πριν την άρση της ακινησίας.
  Ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του οχήματος υποχρεούται να θέσει εκ νέου το όχημά του σε ακινησία έως την τελευταία ημέρα της περιόδου κυκλοφορίας του, για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη κυκλοφορίας και εάν αυτή είναι μη εργάσιμη ή συμπίπτει με επίσημη αργία, κατά την επόμενη εργάσιμη για τη φορολογική διοίκηση, ημέρα.
  Κατά τη θέση του οχήματος σε ακινησία και εφόσον έχει επέλθει μεταφορά του οχήματος σε νέο σημείο, διάφορο του αρχικά δηλωθέντος, δηλώνεται εκ νέου το σημείο ακινητοποίησης.
  Σε περίπτωση εκπρόθεσμης θέσης σε ακινησία ή μη θέσης σε ακινησία, επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο των ετήσιων τελών κυκλοφορίας, αφαιρουμένου του διπλάσιου ποσού των ήδη καταβληθέντων δωδεκατημορίων των ετήσιων τελών κυκλοφορίας.
  Σε περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας εντός του έτους 2023, καταβάλλονται κατ’ εξαίρεση αναλογικά τα τέλη κυκλοφορίας για τους μήνες που υπολείπονται μέχρι το τέλος του έτους.
  Τα τέλη κυκλοφορίας στην περίπτωση αυτή καταβάλλονται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία έλαβε χώρα το γεγονός εξαιτίας του οποίου ήρθη η αναγκαστική ακινησία, ενώ σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο των ετήσιων τελών κυκλοφορίας.
  Για τον υπολογισμό του ποσού των τελών κυκλοφορίας, ο μήνας εντός του οποίου γίνεται η άρση της αναγκαστικής ακινησίας λογίζεται ως ολόκληρος μήνας ανεξάρτητα από τη χρονική στιγμή της άρσης αυτής.
  Με πράξη της αρμόδιας υπηρεσίας της φορολογικής διοίκησης διαπιστώνεται το οφειλόμενο ποσό, με βάση την ακριβή ημερομηνία της άρσης ακινησίας και τίθεται εκ νέου σε κυκλοφορία το όχημα.».
  2. Η ισχύς της παρ. 1 αρχίζει από την 3η Απριλίου 2023.

21. Κατάργηση προστίμου εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης με ποσό καταβολής έως 100 ευρώ

Με την παρ. 1 του άρθρου 36 τροποποιείται το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 54 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206, εφεξής ΚΦΔ) και αντιμετωπίζεται το ζήτημα που προκύπτει από την επιβολή προστίμου εκπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, αρχικής και τροποποιητικής, το οποίο ανέρχεται από 100 έως 500 ευρώ, όταν η κύρια οφειλή, ήτοι ο φόρος που προκύπτει προς καταβολή, ανέρχεται έως του ποσού των 100 ευρώ.
Με την παρ. 2 του ιδίου άρθρο  προστίθεται παρ. 41 στο άρθρο 70 του ΚΦΔ και προβλέπονται μεταβατικές διατάξεις για την εφαρμογή της παρ. 1 και σε εκδοθείσες πράξεις επιβολής προστίμου για τις οποίες, είτε δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί της ασκηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, είτε δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης δικαστικής προσφυγής κατά της απορριπτικής απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή εκκρεμεί, ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, εμπρόθεσμη προσφυγή κατά της απόφασης ή της σιωπηρής απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και οι οποίες πράξεις εκδόθηκαν, είτε για εκπρόθεσμες αρχικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας από τις οποίες το ποσό φόρου που προέκυψε προς καταβολή είναι έως εκατό (100) ευρώ, είτε για εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας από τις οποίες το ποσό φόρου που προέκυψε προς καταβολή, σε σχέση με την αρχική δήλωση, είναι έως εκατό (100) ευρώ. Οι εν λόγω πράξεις ακυρώνονται ή, εφόσον έχουν εισπραχθεί, συμψηφίζονται με οφειλές και, στην περίπτωση που δεν υπάρχει οφειλή, επιστρέφονται. Αυτά εφαρμόζονται και για εκκρεμείς κατά τα ως άνω πράξεις επιβολής προστίμου για πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος ποσού φόρου προς καταβολή έως εκατό (100) ευρώ, οι οποίες εκδόθηκαν σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 32 του παρόντος Κώδικα με βάση διαθέσιμες πληροφορίες κατόπιν διασταυρώσεων.
Με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 54 παρ. 2 τελευταίο εδάφιο ν. 4987/2022) προβλέπεται ήδη ότι δεν επιβάλλεται το πρόστιμο του άρθρου 54 του ΚΦΔ σε περίπτωση εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου, από την οποία το επιπλέον ποσό φόρου προς καταβολή σε σχέση με την αρχική δήλωση ανέρχεται σε έως 100 ευρώ. Η πρόβλεψη αυτή σκοπό είχε τον εξορθολογισμό της αρχικής διατάξεως, προκειμένου το ύψος του προστίμου να μη λειτουργεί ως αντικίνητρο για την τακτοποίηση της ορθής φορολογικής εικόνας από μέρους των φορολογουμένων και της εκπλήρωσης των τυπικών φορολογικών τους υποχρεώσεων. Με την παρ. 1 της προτεινόμενης διάταξης το πεδίο εφαρμογής της διατάξεως του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 54 ΚΦΔ επεκτείνεται ευλόγως, δεδομένου του περιγραφέντος σκοπού, προκειμένου να καταλαμβάνει τόσο τις τροποποιητικές όσο και τις αρχικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και όλους τους φορολογούμενους, φυσικά και νομικά πρόσωπα και οντότητες. Με την παρ. 2 της προτεινόμενης διάταξης οι προβλέψεις της παρ. 1 επεκτείνονται και σε εκκρεμείς υποθέσεις, όπως αυτές ορίζονται στην προτεινόμενη διάταξη.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 35
  Μη επιβολή προστίμου του άρθρου 54 ν. 4987/2022 για εκπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για ποσά φόρου κάτω από εκατό (100) ευρώ – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 54 και προσθήκη παρ. 41 στο άρθρο 70 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  1. Το έβδομο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 54 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206) αντικαθίσταται ως εξής:
  «Τα πρόστιμα του παρόντος δεν επιβάλλονται, σε περίπτωση υποβολής:
  α) εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, από την οποία το ποσό φόρου που προκύπτει προς καταβολή είναι έως εκατό (100) ευρώ,
  β) εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, από την οποία το επιπλέον ποσό φόρου που προκύπτει προς καταβολή, σε σχέση με την αρχική δήλωση, είναι έως εκατό (100) ευρώ.».
  
  2. Στο άρθρο 70 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας προστίθεται παρ. 41 ως εξής:
  «41. Πράξεις επιβολής προστίμου που εκδόθηκαν για εκπρόθεσμες αρχικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, από τις οποίες το ποσό φόρου που προέκυψε προς καταβολή είναι έως εκατό (100) ευρώ και πράξεις επιβολής προστίμου που εκδόθηκαν για εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, από τις οποίες το ποσό φόρου που προέκυψε προς καταβολή, σε σχέση με την αρχική δήλωση, είναι έως εκατό (100) ευρώ, για τις οποίες:
  α) είτε δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί της ενδικοφανούς προσφυγής που έχει ασκηθεί ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών,
  β) είτε δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης δικαστικής προσφυγής κατά της απορριπτικής απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή εκκρεμεί, ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, εμπρόθεσμη προσφυγή κατά της απόφασης ή της σιωπηρής απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών,
  ακυρώνονται ή, εφόσον έχουν εισπραχθεί, συμψηφίζονται με οφειλές και, στην περίπτωση που δεν υπάρχει οφειλή, επιστρέφονται. Τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο καταλαμβάνουν και εκκρεμείς κατά τα ως άνω πράξεις επιβολής προστίμου για πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος ποσού φόρου προς καταβολή έως εκατό (100) ευρώ, οι οποίες εκδόθηκαν σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 32, με βάση διαθέσιμες πληροφορίες κατόπιν διασταυρώσεων».

22. Μη επιβολή διοικητικου προστίμου 100 ευρώ στις εκπρόθεσμες υποβολές βραχυχρόνιων μισθώσεων όταν το εισόδημα έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους

Με το άρθρο 35 προβλέπεται, σε περίπτωση, όπου το προκύπτον από εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής εισόδημα, έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους:
– η μη επιβολή του οριζόμενου διοικητικού προστίμου,
– η ακύρωση των ήδη εκδοθεισών, κατά το αναφερόμενο χρονικό διάστημα, πράξεων επιβολής προστίμου,
– ο συμψηφισμός ή η επιστροφή των ήδη εισπραχθέντων προστίμων για την ανωτέρω αιτία
Το ζήτημα που αντιμετωπίζει η αξιολογούμενη ρύθμιση είναι η ανάγκη εξορθολογισμού του προστίμου που επιβάλλεται για την εκπρόθεσμη υποβολή της Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, δεδομένου ότι στόχος της Φορολογικής Διοίκησης είναι η φορολόγηση του εισοδήματος που αποκτάται από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού, ο οποίος επιτυγχάνεται μέσω της δήλωσής του με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Αποτελεί πρόβλημα καθώς σε πολλές περιπτώσεις, το πρόστιμο που επιβάλλεται για την εκπρόθεσμη υποβολή της Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής είναι δυσανάλογο του εισοδήματος που αποκτάται από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 36
  Μη επιβολή διοικητικού προστίμου εκπρόθεσμης δήλωσης για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στην περίπτωση που έχει δηλωθεί στη φορολογία εισοδήματος οικείου φορολογικού έτους -Τροποποίηση περ. γ’ παρ. 5 άρθρου 111 ν. 4446/2016 – Μεταβατική διάταξη
  
  1. Στην περ. γ’ της παρ. 5 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016 (Α’ 240) προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η περ. γ’ της παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  «γ. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής επιβάλλεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους εκατό (100) ευρώ. Το πρόστιμο του πρώτου εδαφίου δεν επιβάλλεται στην περίπτωση που το εισόδημα που προκύπτει από την εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής, έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.».
  
  2. Πράξεις επιβολής προστίμου που εκδόθηκαν από την 1η.1.2018 και μετά για εκπρόθεσμη υποβολή Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, κατ’ εφαρμογή της περ. γ’ της παρ. 5 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016, εφόσον το εισόδημα που προκύπτει από την εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους, ακυρώνονται ή, εφόσον έχουν εισπραχθεί, συμψηφίζονται ή επιστρέφονται κατά περίπτωση.
   

23. Ψηφιακή έκδοση Δελτίων Αποστολής και διαβίβασή τους

Με το άρθρο 37 αντιμετωπίζεται το ζήτημα του τρόπου τεκμηρίωσης της διακίνησης αγαθών, αποσκοπώντας στη διευκόλυνση των επιχειρήσεων για την τεκμηρίωση της διακίνησης των αγαθών τους και στην υποβοήθηση των ελεγκτικών υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε., στο πλαίσιο των διενεργούμενων επαληθεύσεων και διασταυρώσεων των διακινούμενων αγαθών των επιχειρήσεων.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 37
  Ψηφιακή έκδοση παραστατικών διακίνησης αγαθών – Τροποποίηση άρθρου 5 ν. 4308/2014
  
  Στο άρθρο 5 του ν. 4308/2014 (Α’251), περί ελληνικών λογιστικών προτύπων, προστίθενται παρ. 9Α, 9Β και 9Γ, ως εξής:
  «9Α. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων διακίνησης αγαθών των παρ. 8 και 9, τα σχετικά παραστατικά εκδίδονται ψηφιακά, φέρουν συγκεκριμένες προδιαγραφές και σημάνσεις και διαβιβάζονται απευθείας στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
  9Β. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. εξειδικεύεται η έκταση εφαρμογής και καθορίζονται ο χρόνος διαβίβασης, οι εξαιρέσεις και η έναρξη ισχύος των υποχρεώσεων της παρ. 9Α.
  9Γ. Με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται οι ειδικότερες υποχρεώσεις των υπόχρεων οντοτήτων της παρ. 9Α, οι προδιαγραφές, το περιεχόμενο και ο μορφότυπος των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης, ο τρόπος και τα κανάλια διαβίβασης αυτών στην Α.Α.Δ.Ε., καθώς και οι διαδικασίες και λεπτομέρειες για την εφαρμογή των υποχρεώσεων της παρ. 9Α.»
   

24. Από 1.000 έως 50.000 ευρώ τα πρόστιμα για την παραβίαση της υποχρεωτικής διασύνδεσης των EFT/POS τερματικών με την ΑΑΔΕ – Ημερομηνίες για την υποχρέωση διασύνδεσης

Άρθρο 41 : Με την απόφαση Α.1098/2022 (Β’3940) του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίστηκαν οι τεχνικές προδιαγραφές για τη διασύνδεση μεταξύ Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών και EFT/POS τερματικών, ημεδαπής και αλλοδαπής. Σε συνέχεια της απόφασης αυτής, με την προτεινόμενη ρύθμιση εισάγεται υποχρέωση διασύνδεσης των EFT/POS τερματικών, ημεδαπής και αλλοδαπής, που κατέχουν όλες οι υπόχρεες οντότητες, με την ΑΑΔΕ και διαβίβασης καθοριζόμενων δεδομένων, είτε μέσω των Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ) είτε απευθείας με τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ.
Με το άρθρο 42 εισάγεται πλαίσιο διαδικαστικών κυρώσεων για την παραβίαση της υποχρέωσης που εισάγεται με το άρθρο 1, ήτοι της διασύνδεσης των υπόχρεων οντοτήτων που κατέχουν τερματικά EFT/POS με την ΑΑΔΕ.
Οι αξιολογούμενες ρυθμίσεις αποσκοπούν αφενός στη διευκόλυνση των φορολογουμένων στην εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων και αφετέρου στη διαφάνεια των ενεργούμενων ηλεκτρονικών συναλλαγών και την περιστολή της φοροδιαφυγής. Τέλος, οι ρυθμίσεις αυτές συνιστούν επιμέρους δράσεις στο πλαίσιο έργου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 41
  Υποχρέωση διασύνδεσης τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης με τη Φορολογική Διοίκηση – Προσθήκη άρθρου 15Β στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  Στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’206) προστίθεται άρθρο 15Β ως εξής:
  «Άρθρο 15Β
  Υποχρεωτική διασύνδεση των τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης ημεδαπής και αλλοδαπής με τη Φορολογική Διοίκηση
  1. Οι οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α’ 251) που χρησιμοποιούν τερματικά «Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης (Electronic Funds Transfer at the point of sale, EFT/POS)», ημεδαπών ή αλλοδαπών παρόχων, υποχρεούνται να διασυνδέονται και να παρέχουν στη Φορολογική Διοίκηση πληροφορίες για τις συναλλαγές που εκτελούνται μέσω αυτών, είτε μέσω διασύνδεσης των τερματικών με Φορολογικούς Ηλεκτρονικούς Μηχανισμούς (Φ.Η.Μ.), είτε απευθείας με τα πληροφοριακά συστήματα της Φορολογικής Διοίκησης.
  2. Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος, η έκταση εφαρμογής, η διαδικασία, οι υπόχρεοι, οι όροι και οι προϋποθέσεις διασύνδεσης των τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης (EFT/POS) ημεδαπής και αλλοδαπής με τη Φορολογική Διοίκηση, καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.».
  
  Άρθρο 42
  Κυρώσεις για παραβίαση της υποχρέωσης διασύνδεσης τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης με τη Φορολογική Διοίκηση – Προσθήκη άρθρου 54Θ στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  Στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’206) προστίθεται άρθρο 54Θ ως εξής:
  «Άρθρο 54Θ
  Κυρώσεις για παραβίαση της υποχρέωσης του άρθρου 15Β
  1. Στην οντότητα του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α’ 251) που έχει υποχρέωση χρήσης τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης (Electronic Funds Transfer at the Point of Sale, EFT/POS), ως δικαιούχος πληρωμής σύμφωνα με την περ. γ’ του άρθρου 62 του ν. 4446/2016 (Α’ 240) και παραβαίνει τις υποχρεώσεις του άρθρου 15Β, επιβάλλεται πρόστιμο από χίλια (1.000) ευρώ έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, ανά φορολογικό έτος.
  2. Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται κριτήρια για τον προσδιορισμό του ύψους των προστίμων της παρ. 1, όπως ενδεικτικά το τηρούμενο λογιστικό σύστημα, απλογραφικό ή διπλογραφικό, τα ακαθάριστα έσοδα της οντότητας και η υποτροπή, και ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.».
   

25. Φορολογία πλοίων και τη φορολογία μερισμάτων ναυλομεσιτικών και συναφών επιχειρήσεων

Με το άρθρο 46 διασφαλίζεται η είσπραξη του φόρου πλοίων σε τακτά διαστήματα και αποφεύγεται η απώλεια εσόδων, με ταυτόχρονη εξοικονόμηση πόρων. Με την εν λόγω ρύθμιση καθορίζεται Συγκεκριμένα, ορίζεται υποχρέωση του πλοιοκτήτη, ναυλωτή γυμνού πλοίου και μισθωτή πλοίου υπό χρηματοδοτική μίσθωση για υποβολή, με ηλεκτρονικά μέσα, δήλωσης φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας, η οποία θα αφορά και τους πλοιοκτήτες που είναι εγγεγραμμένοι και στα λεμβολόγια /Βιβλία εγγραφής μικρών σκαφών (ΒΕΜΣ).
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης του φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας δεν γεννάται στις περιπτώσεις των πλοίων για τα οποία προβλέπεται μηδενικός συντελεστής φόρου. Επιπλέον, καθορίζεται η διαδικασία υποβολής δηλώσεων σε περίπτωση μεταβίβασης πλοίου, το οποίο παραμένει στην ελληνική σημαία, καθώς και στις περιπτώσεις συμπλοιοκτησίας και κοινωνίας. Τέλος, καθορίζεται η υποχρέωση δήλωσης και καταβολής του φόρου, καθώς και ο χρόνος και η αναλογία του ποσού του φόρου σε περιπτώσεις πλειστηριασμού πλοίου, ολικής καταστροφής ή βύθισης αυτού.
Με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του άρθρου αυτού διασφαλίζεται η είσπραξη του φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας, καθώς πλέον καθορίζεται υποχρεωτική υποβολή δήλωσης και καταβολή του φόρου εντός συγκεκριμένων και σαφών προθεσμιών. Επιπλέον, καλύπτονται νομοθετικά κενά στη διαδικασία βεβαίωσης του φόρου πλοίων της κατηγορίας αυτής, τα οποία έχουν εντοπιστεί από τη Φορολογική Διοίκηση.

Με το άρθρο 47 επιδιώκεται ο καθορισμός των οφειλών και της διαδικασίας για την έκδοση της βεβαίωσης του άρθρου 19 του ν. 27/1975 περί μη οφειλών της αρμόδιας φορολογικής αρχής, στις περιπτώσεις καταχώρισης πράξεων εκούσιας μεταβίβασης όλου ή μέρους του πλοίου, όταν αυτό ανήκει σε περισσότερους του ενός πλοιοκτήτες ή υποθήκευσης ή εκούσιας διάλυσης αυτού στα οικεία βιβλία των λιμενικών αρχών. Επιπλέον, καθορίζεται για πρώτη φορά η διάρκεια του χρόνου ισχύος της βεβαίωσης του άρθρου 19 του ν. 27/1975. Περαιτέρω, διευκρινίζεται η υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου πλοίου δεύτερης κατηγορίας, σε περίπτωση μεταβίβασης. Τέλος, διευκρινίζεται η διαδικασία έκπτωσης ή επιστροφής των βεβαιωθέντων ή καταβληθέντων ποσών φόρου πλοίων του ν. 27/1975 και τέλους του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 για το μετά τη μεταβίβαση (μετά την ημερομηνία διαγραφής από τα λιμενικά βιβλία), διάστημα από τη φορολογική αρχή, στον παλιό πλοιοκτήτη.
Με το συγκεκριμένο άρθρο τακτοποιούνται νομοθετικά κενά που εντοπίστηκαν για την έκδοση της βεβαίωσης περί μη οφειλών του άρθρου 19 του ν. 27/1975.

Με την  παρ. 1 του άρθρου 48 τροποποιείται η παρ. 5 του άρθρου 26 του ν. 27/1975 και αναφέρονται αναλυτικά για λόγους ασφάλειας δικαίου οι περιπτώσεις μειώσεων από τον φόρο πλοίων πρώτης κατηγορίας για τα πλοία με ξένη σημαία η διαχείριση των οποίων γίνεται από επιχειρήσεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975, λαμβάνοντας υπόψη την παρ. 3 του άρθρου 26 του ίδιου νόμου, με την οποία ορίζεται ότι ο φόρος πλοίων με ξένη σημαία υπολογίζεται με τα ίδια κριτήρια που ισχύουν για τον φόρο πλοίων με ελληνική σημαία. Επιπλέον, μετά την ένταξη νέων ναυτιλιακών δραστηριοτήτων στο καθεστώς χωρητικότητας του ν. 27/1975, με τις διατάξεις των άρθρων 59 έως 61 του ν. 4646/2019, με τις προτεινόμενες διατάξεις διαχωρίζονται οι μειώσεις του φόρου πλοίων που εκπίπτουν αποκλειστικά από αυτόν που κατέβαλε τις αντίστοιχες δαπάνες. Τέτοιες περιπτώσεις μειώσεων είναι η δαπάνη επισκευής των πλοίων στην Ελλάδα, η αγορά εφοδίων από την Ελλάδα και ο φόρος χωρητικότητας που καταβάλλεται στην αλλοδαπή.
Με την παρ. 2 του ιδίου άρθρου τροποποιείται το άρθρο 26β του ν. 27/1975 με ανάλογο τρόπο, ώστε να περιγράφονται αναλυτικώς στον νόμο οι περιπτώσεις μειώσεων από τον φόρο πλοίων πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, στις ναυλώτριες εταιρείες γυμνών πλοίων, τις μισθώτριες εταιρείες πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση.
Με την παρ. 3 του ιδίου άρθρου τροποποιείται το άρθρο 26δ του ν. 27/1975 και προσδιορίζονται ο υπολογισμός του φόρου πλοίων και των κατά περίπτωση μειώσεων αυτού που βαρύνει τα υπαγόμενα σε φόρο χωρητικότητας πρόσωπα του εν λόγω άρθρου, καθώς και λεπτομέρειες για την υποβολή της δήλωσης, τη βεβαίωση και την καταβολή του φόρου πλοίων, καθώς και τις προθεσμίες αυτών.
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι αναγκαίες, προκειμένου για τον ορθό και ομοιόμορφο υπολογισμό του φόρου πλοίων.

Με το άρθρο 49 διευκρινίζεται για λόγους ασφάλειας δικαίου ο φορολογικός συντελεστής που εφαρμόζεται για τα μερίσματα που καταβάλλονται από την εκμετάλλευση των πλοίων του άρθρου 57 του ν. 4646/2019, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 8 του ν. 5000/2022, για τα έτη 2022 και επόμενα.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις διευκρινίζεται ο συντελεστής φόρου μερισμάτων για τα πλοία του άρθρου 57 του ν. 4646/2019, ο οποίος εφαρμόζεται για τα έτη 2022 και εφεξής.

Με το άρθρο 50 εναρμονίζονται οι διατάξεις που καθορίζουν τον συντελεστή φορολογίας μερισμάτων των ναυλομεσιτικών και λοιπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων του άρθρου 25 του ν. 27/1975 πλην διαχειριστριών, με τους ισχύοντες συντελεστές φορολόγησης των μερισμάτων των επιχειρήσεων που φορολογούνται βάσει των γενικών διατάξεων φορολογίας εισοδήματος, καθώς και με τους συντελεστές μερισμάτων λοιπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Με τη ρύθμιση αυτή τα μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται στα έτη 2023 και επόμενα στους δικαιούχους από επιχειρήσεις που υπάγονται στο άρθρο 43 του ν. 4111/2013, φορολογούνται με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).
Τα μερίσματα των ναυλομεσιτικών και λοιπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων του άρθρου 25 του ν. 27/1975, πλην διαχειριστριών, φορολογούνται με συντελεστή διαφορετικό από αυτόν που εφαρμόζεται για όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες πλοίων. Η εναρμόνιση είναι αναγκαία για λόγους ίσης μεταχείρισης.

Οι διατάξεις του νόμου

• Άρθρο 46
  Υποβολή δήλωσης και καταβολή του φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας – Αντικατάσταση άρθρου 17 ν. 27/1975
  
  1. Το άρθρο 17 του ν. 27/1975 (Α’77), περί βεβαίωσης και καταβολής του φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας, αντικαθίσταται ως εξής:
  «Άρθρο 17
  Υποβολή δήλωσης και καταβολή του φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας
  1. Οι πλοιοκτήτες ή πλοιοκτήτριες εταιρείες που είναι εγγεγραμμένοι κατά την πρώτη Ιανουαρίου εκάστου έτους στο οικείο νηολόγιο ή λεμβολόγιο/Βιβλίο εγγραφής μικρών σκαφών (ΒΕΜΣ) υποβάλλουν ηλεκτρονικά μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Μαρτίου του ίδιου έτους, δήλωση φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας στην αρμόδια για το πλοίο φορολογική αρχή, για το προηγούμενο έτος, με την οποία γίνεται άμεσος προσδιορισμός φόρου. Την ίδια υποχρέωση για υποβολή δήλωσης φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας έχουν και οι ναυλωτές ή ναυλώτριες εταιρείες πλοίου υπό γυμνή ναύλωση, καθώς και οι μισθωτές ή μισθώτριες εταιρείες πλοίου υπό χρηματοδοτική μίσθωση.
  2. Η καταβολή του φόρου γίνεται σε δύο (2) ισόποσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Απριλίου και η δεύτερη μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουνίου αντίστοιχα.
  3. Αν το πλοίο ανήκει σε περισσότερους του ενός πλοιοκτήτες, υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης και καταβολή του φόρου είναι οι πλοιοκτήτες κατά το ποσοστό ιδιοκτησίας του καθενός. Σε περίπτωση έναρξης εργασιών συμπλοιοκτησίας ή κοινωνίας, υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης και καταβολή του φόρου είναι η συμπλοιοκτησία ή η κοινωνία με αλληλέγγυα ευθύνη όλων των συμπλοιοκτητών ή κοινωνών αντίστοιχα.
  4. Εξαιρετικά, η δήλωση για το έτος 2023 υποβάλλεται μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024 και η καταβολή του φόρου γίνεται σε δύο (2) ισόποσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου 2024 και η δεύτερη μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Σεπτεμβρίου 2024 αντίστοιχα.
  5. Στις περιπτώσεις πλοίων, για τα οποία στην παρ. 2 του άρθρου 12 προβλέπεται μηδενικός συντελεστής ή μη υπολογισμός φόρου ανά είδος πλοίου, δεν υφίσταται υποχρέωση υποβολής δήλωσης του παρόντος.
  6. Σε περίπτωση μεταβίβασης του πλοίου, εφόσον αυτό παραμένει στην ελληνική σημαία, για την υποβολή των δηλώσεων από τον παλιό και τον νέο πλοιοκτήτη, καθώς και για την καταβολή του φόρου εφαρμόζονται τα άρθρα 1 και 19. Οι ίδιες διατάξεις εφαρμόζονται και σε περίπτωση εκούσιας διάλυσης του πλοίου.
  7. Αν το πλοίο τεθεί σε πλειστηριασμό, ο πλοιοκτήτης είναι υπόχρεος σε φόρο κατά το ποσό που αναλογεί μέχρι τον χρόνο έκδοσης της σχετικής κατακυρωτικής πράξης υπέρ του υπερθεματιστή και η υποβολή δήλωσης, καθώς και η εφάπαξ καταβολή του φόρου γίνονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από εκείνον της έκδοσης της κατακυρωτικής πράξης. Ο αποκτών είναι εξ ολοκλήρου υπόχρεος σε καταβολή του φόρου από τον χρόνο έκδοσης της σχετικής κατακυρωτικής πράξης και μετά, εφόσον το πλοίο παραμένει στην ελληνική σημαία.
  8. Σε περίπτωση ολικής καταστροφής ή βύθισης του πλοίου, ο πλοιοκτήτης είναι υπόχρεος σε φόρο κατά το ποσό που αναλογεί μέχρι τον χρόνο κατά τον οποίο λαμβάνει χώρα το γεγονός που επιβάλλει τη διαγραφή του πλοίου από το βιβλίο της λιμενικής αρχής, στο οποίο το πλοίο εγγράφηκε κατά την ένταξή του στην ελληνική σημαία. Η υποβολή της δήλωσης και η εφάπαξ καταβολή του φόρου γίνονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μεθεπόμενου μήνα από εκείνον κατά τον οποίο έλαβε χώρα το γεγονός.
  9. Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης, ο τρόπος υποβολής αυτής, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τον καθορισμό των διαδικασιών του παρόντος.».
  
  2. Η παρ. 1 ισχύει για την εκμετάλλευση των πλοίων από το έτος 2023 και μετά.
  
  Άρθρο 47
  Επικαιροποίηση των όρων για την εξόφληση φόρων και τελών σε περίπτωση μεταβίβασης κυριότητας πλοίων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 19 ν. 27/1975
  
  1. Η παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 27/1975 (A’ 77) αντικαθίσταται ως εξής:
  «1. Σε περίπτωση μεταβίβασης της κυριότητας του πλοίου ή υποθήκευσης αυτού για την καταχώριση της σχετικής πράξης στο οικείο νηολόγιο ή λεμβολόγιο/ΒΕΜΣ απαιτείται βεβαίωση του Προϊσταμένου της αρμόδιας φορολογικής αρχής, από την οποία προκύπτει ότι έχουν εξοφληθεί ο φόρος και η εισφορά του παρόντος νόμου, ο φόρος αμοιβών πληρωμάτων για το πλοίο αυτό, καθώς και το τέλος του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 (Α’201) κατά τα ποσά που αναλογούν, μέχρι τον χρόνο ισχύος της βεβαίωσης, όπως αυτά προκύπτουν από τις υποβαλλόμενες για τον σκοπό αυτό σχετικές δηλώσεις του πλοιοκτήτη και επιπλέον ότι έχουν εκπληρωθεί όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις του πλοιοκτήτη από την εκμετάλλευση του πλοίου κατά την ημερομηνία έκδοσης της βεβαίωσης.
  Η διάρκεια ισχύος της παραπάνω βεβαίωσης ορίζεται σε δύο (2) μήνες από την έκδοσή της.
  Εάν το πλοίο παραμένει στην ελληνική σημαία, ο νέος πλοιοκτήτης είναι υπόχρεος σε φόρο πλοίων και εισφορά του παρόντος νόμου από την ημερομηνία της μεταβίβασης και μετά. Στην περίπτωση αυτή, η δήλωση για πλοίο πρώτης κατηγορίας, κατά το άρθρο 3, υποβάλλεται από τον νέο πλοιοκτήτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη μεταβίβασή του και η καταβολή του φόρου γίνεται σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του ιδίου έτους, με την πρώτη δόση να καταβάλλεται με την υποβολή της εμπρόθεσμης δήλωσης. Η δήλωση για πλοίο δεύτερης κατηγορίας, κατά το άρθρο 3, υποβάλλεται από τον νέο πλοιοκτήτη στο επόμενο έτος από τη μεταβίβασή του. Η υποβολή της δήλωσης και η καταβολή του φόρου γίνονται στις προθεσμίες που ορίζονται στις παρ. 1, 2 και 4 του άρθρου 17.
  Τα βεβαιωθέντα ή καταβληθέντα ποσά του φόρου πλοίων του παρόντος νόμου ή του τέλους με βάση το άρθρο 57 του ν. 4646/2019 στο όνομα του παλιού πλοιοκτήτη, για το χρονικό διάστημα μετά τη μεταβίβαση του πλοίου, συμψηφίζονται ή επιστρέφονται αντίστοιχα με την υποβολή σχετικής τροποποιητικής δήλωσης από τον πλοιοκτήτη.
  Ομοίως, συμψηφίζονται ή επιστρέφονται τυχόν καταβληθέντα ποσά φόρου αμοιβών πληρωμάτων του πλοίου στο όνομα του παλιού πλοιοκτήτη για το χρονικό διάστημα μετά το κλείσιμο του ναυτολογίου με βάση τη βεβαίωση του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου, με την υποβολή σχετικής τροποποιητικής δήλωσης από τον πλοιοκτήτη ανεξάρτητα της κατηγορίας στην οποία ανήκει το πλοίο.
  Η βεβαίωση της παρούσας απαιτείται και σε περίπτωση μεταβίβασης με σκοπό την εκούσια διάλυση του πλοίου, σε περίπτωση μεταβίβασης μέρους του πλοίου όταν αυτό ανήκει σε περισσότερους του ενός πλοιοκτήτες, καθώς και σε περίπτωση διαγραφής πλοίων από το νηολόγιο σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 18 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (ν.δ. 187/1973, Α’261).».
  
  2. Η παρ. 1 εφαρμόζεται για βεβαιώσεις που χορηγούνται από την 1η Ιουλίου 2023 και μετά. Ειδικά για τις βεβαιώσεις που χορηγούνται σε περίπτωση διαγραφής πλοίου από το νηολόγιο σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 18 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (ν.δ. 187/1973, Α’ 261), η παρ. 1 εφαρμόζεται από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
  
  Άρθρο 48
  Υπολογισμός του φόρου των πλοίων με ξένη σημαία -Τροποποίηση άρθρων 26, 26β και 26δ ν. 27/1975
  
  1. Το τέταρτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 26 του ν. 27/1975 (Α’ 77) αντικαθίσταται από δύο νέα εδάφια, και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  «5. Η δήλωση και η καταβολή του φόρου του παρόντος άρθρου γίνεται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των προβλεπομένων στον παρόντα νόμο για τον φόρο που επιβάλλεται στα πλοία υπό ελληνική σημαία. Σε περίπτωση που η διαχείριση πλοίου υπό ξένη σημαία ανατεθεί σε διαχειρίστρια εταιρεία εγκατεστημένη στην Ελλάδα δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 25 του παρόντος νόμου μετά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, οφείλεται φόρος από την επόμενη ημέρα της ανάθεσης της διαχείρισης σε τόσα δωδέκατα, όσοι οι μήνες μέχρι το τέλος του έτους. Η δήλωση και καταβολή του φόρου διενεργείται από διαχειρίστρια εταιρεία στο όνομα και για λογαριασμό της πλοιοκτήτριας εταιρείας ή της ναυλώτριας εταιρείας γυμνού πλοίου (bareboat charterer) ή της μισθώτριας εταιρείας πλοίου υπό χρηματοδοτική μίσθωση (ship lessee), ανάλογα με την περίπτωση.
  Από το ποσό του φόρου πλοίων του παρόντος άρθρου εκπίπτουν κατά περίπτωση, τα ποσά των μειώσεων του άρθρου 5 και των απαλλαγών της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 7. Επιπλέον, τα ποσά που έχουν καταβληθεί και αφορούν σε μειώσεις της περ. γ’ της παρ. 1 του άρθρου 7 και σε μειώσεις λόγω αγοράς εφοδίων δυνάμει των εκδιδόμενων πράξεων του άρθρου 13 του ν.δ. 2687/1953, καθώς και το ποσό που αναλογεί σε φόρο χωρητικότητας (tonnage tax) ή οποιαδήποτε παρόμοια επιβάρυνση που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για το πλοίο υπό ξένη σημαία και μέχρι του ποσού του φόρου που οφείλεται στην Ελλάδα, εκπίπτουν από τον φόρο πλοίων εφόσον τα ως άνω ποσά και δαπάνες έχουν καταβληθεί από τον υπόχρεο.».
  
  2. Στην παρ. 3 του άρθρου 26β του ν. 27/1975 προστίθενται νέα εδάφια τέταρτο, πέμπτο και έκτο και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:
  «3. Ο υπολογισμός του φόρου πλοίων και των κατά περίπτωση μειώσεων αυτού που βαρύνει τα υπαγόμενα σε φόρο χωρητικότητας πρόσωπα του παρόντος άρθρου, γίνεται με τα ίδια κριτήρια, τις προϋποθέσεις, τους συντελεστές και τα κλιμάκια που προβλέπονται για τις υπαγόμενες σε φόρο χωρητικότητας πλοιοκτήτριες εταιρείες από τις διατάξεις του παρόντος νόμου και τις εκδιδόμενες δυνάμει του άρθρου 13 του ν.δ. 2687/1953 περί εγκριτικών πράξεων νηολόγησης, ανάλογα με τη σημαία του πλοίου και την κατηγορία αυτού κατά περίπτωση. Στην περίπτωση ναύλωσης γυμνού πλοίου ή μίσθωσης πλοίου με χρηματοδοτική μίσθωση ο φόρος πλοίων υπολογίζεται με βάση τη χρονική διάρκεια ναύλωσης ή μίσθωσης αντίστοιχα. Για την υποβολή της δήλωσης, τη βεβαίωση και την καταβολή του φόρου πλοίων, καθώς και τις προθεσμίες αυτών εφαρμόζονται τα οριζόμενα στις διατάξεις του νόμου αυτού και του άρθρου 122 του ν. 4446/2016 (Α’ 240) κατά περίπτωση.
  Ειδικότερα, από το ποσό του φόρου πλοίων πρώτης κατηγορίας του νόμου αυτού εκπίπτουν κατά περίπτωση τα ποσά των μειώσεων του άρθρου 5 και των απαλλαγών της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 7 για τα πλοία υπό ελληνική και ξένη σημαία, καθώς και των απαλλαγών της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 7 για τα πλοία υπό ελληνική σημαία. Επιπλέον, τα ποσά που αφορούν σε μειώσεις της περ. γ’ της παρ. 1 του άρθρου 7 και σε μειώσεις λόγω αγοράς εφοδίων δυνάμει των εκδιδόμενων πράξεων του άρθρου 13 του ν.δ. 2687/1953, καθώς και το ποσό που αναλογεί σε φόρο χωρητικότητας (tonnage tax) ή οποιαδήποτε παρόμοια επιβάρυνση που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για το πλοίο υπό ξένη σημαία και μέχρι του ποσού του φόρου που οφείλεται στην Ελλάδα, εκπίπτουν από τον φόρο πλοίων εφόσον τα ως άνω ποσά και δαπάνες έχουν καταβληθεί από τον υπόχρεο. Στην περίπτωση φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας του νόμου αυτού, από το ποσό του φόρου εκπίπτουν τα ποσά των μειώσεων του άρθρου 5 και της παρ. 3 του άρθρου 12, καθώς και τα ποσά των απαλλαγών του άρθρου 13, κατά περίπτωση.»
  
  3. Στο άρθρο 26δ του ν. 27/1975, μετά την παρ.1, προστίθεται παρ. 1Α, για τον υπολογισμό των μειώσεων των πλοίων του άρθρου αυτού, ως εξής:
  «1Α. Ο φόρος πλοίων της παρ. 1 υπολογίζεται με βάση τις διατάξεις του παρόντος νόμου και τη χρονική διάρκεια ναύλωσης. Ο υπολογισμός του φόρου πλοίων και των κατά περίπτωση μειώσεων αυτού που βαρύνει τα υπαγόμενα σε φόρο χωρητικότητας πρόσωπα του παρόντος άρθρου, γίνεται με τα ίδια κριτήρια, τις προϋποθέσεις, τους συντελεστές και τα κλιμάκια που προβλέπονται για τις υπαγόμενες σε φόρο χωρητικότητας πλοιοκτήτριες εταιρείες από τις διατάξεις του παρόντος νόμου, ανάλογα με τη σημαία του πλοίου και την κατηγορία αυτού κατά περίπτωση. Για την υποβολή της δήλωσης, τη βεβαίωση και την καταβολή του φόρου πλοίων, καθώς και τις προθεσμίες αυτών εφαρμόζονται τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο και το άρθρο 122 του ν. 4446/2016 (Α’240), ανάλογα με την κατηγορία του πλοίου. Για τον υπολογισμό των μειώσεων του φόρου πλοίων του παρόντος άρθρου έχουν εφαρμογή τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 26β, μη εφαρμοζόμενων των μειώσεων που προβλέπονται από τις εγκριτικές πράξεις νηολόγησης που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 13 του ν.δ. 2687/1953.»
  
  4. Οι παρ. 1 έως και 3 αφορούν στην εκμετάλλευση πλοίων από το φορολογικό έτος 2023 και μετά.
  
  Άρθρο 49
  Φορολογία μερισμάτων
  
  1. Τα μερίσματα που λαμβάνουν οι μέτοχοι/εταίροι των εταιρειών οποιασδήποτε νομικής μορφής από τη διανομή των κερδών που προκύπτουν από την εκμετάλλευση των πλοίων που υπάγονται στο άρθρο 57 του ν. 4646/2019 (Α’201) φορολογούνται εφεξής και παγίως με τον συντελεστή φόρου μερισμάτων πέντε τοις εκατό (5%) της παρ. 1 του άρθρου 40 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167).
  
  2. Η παρ. 1 ισχύει για μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται στο έτος 2022 και επόμενα.
  
  Άρθρο 50
  Φορολογία μερισμάτων ναυλομεσιτικών και συναφών επιχειρήσεων – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 43 ν. 4111/2013
  
  Στην παρ. 5 του άρθρου 43 του ν. 4111/2013 (Α’ 18) α) τροποποιούνται οι περ. α) και β) ως προς τον χρόνο καταβολής ή πίστωσης των μερισμάτων, β) προστίθενται νέα εδάφια τρίτο και δέκατο, γ) γίνονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  «5. Επιβάλλεται φόρος με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) στα μερίσματα που εισπράττει φυσικό πρόσωπο φορολογικός κάτοικος Ελλάδας από:
  α) αλλοδαπές επιχειρήσεις οποιουδήποτε τύπου ή μορφής, που διατηρούν γραφεία ή υποκαταστήματα εγκατεστημένα, σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 27/1975 και έχουν σαν αντικείμενο εργασιών τη ναύλωση, ασφάλιση, διακανονισμό αβαριών, μεσιτεία αγοραπωλησιών ή ναυπηγήσεων ή ναυλώσεων ή ασφαλίσεων πλοίων με ελληνική ή ξένη σημαία πάνω από πεντακόσιους (500) κόρους ολικής χωρητικότητας, εξαιρούμενων των επιβατηγών ακτοπλοϊκών πλοίων και των εμπορικών πλοίων που εκτελούν εσωτερικούς πλόες, καθώς και με την αντιπροσώπευση πλοιοκτητριών εταιρειών, ως και επιχειρήσεων που έχουν σαν αντικείμενο εργασιών τις ίδιες με τις παραπάνω αναφερόμενες δραστηριότητες, για μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται κατά τα έτη 2012 έως και 2022,
  β) ημεδαπές επιχειρήσεις που έχουν υπαχθεί στο άρθρο 25 του ν. 27/1975 και έχουν σαν αντικείμενο εργασιών τις αναφερόμενες στην περ. α’ υπηρεσίες ή εργασίες, για μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται κατά τα έτη 2019 έως και 2022.
  Στα μερίσματα που εισπράττει φυσικό πρόσωπο φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από επιχειρήσεις των περ. α’ και β’, τα οποία καταβάλλονται ή πιστώνονται στα έτη 2023 και επόμενα, επιβάλλεται φόρος με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).
  Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται στα μερίσματα που διανέμονται από τις επιχειρήσεις που, σύμφωνα με την άδεια εγκατάστασής τους, ασχολούνται και με τη διαχείριση πλοίων με ελληνική ή ξένη σημαία. Ο φόρος της παρούσας βαρύνει τον δικαιούχο των μερισμάτων και αποδίδεται από αυτόν. Για τα μερίσματα που λαμβάνονται κατά τα έτη 2012-2019 ο φόρος αποδίδεται εφάπαξ με την υποβολή σχετικής δήλωσης, μέσα στον επόμενο μήνα από αυτόν, εντός του οποίου έγινε στην αλλοδαπή ή ημεδαπή η καταβολή ή η πίστωση του μερίσματος.
  Για τα μερίσματα που λαμβάνονται από το έτος 2020 και μετά, ο φόρος αποδίδεται με την υποβολή σχετικής δήλωσης μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν εντός του οποίου έγινε στην αλλοδαπή ή ημεδαπή η καταβολή ή η πίστωση του μερίσματος και καταβάλλεται εφάπαξ μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης.
  Με την απόδοση του φόρου αυτού εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου, μετόχου ή εταίρου των ανωτέρω επιχειρήσεων, φυσικού προσώπου, για το εισόδημα που αποκτά με τη μορφή διανομής καθαρών κερδών ή μερισμάτων, από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση, είτε απευθείας είτε από επιχειρήσεις χαρτοφυλακίου, ανεξαρτήτως του αριθμού των επιχειρήσεων χαρτοφυλακίου που παρεμβάλλονται μεταξύ της επιχείρησης και του τελικού μετόχου ή εταίρου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013 (Α’ 167).
  Η παρούσα εφαρμόζεται και στις έκτακτες αμοιβές και ποσοστά (bonus) που διανέμουν οι επιχειρήσεις της περ. α’, επιπλέον των μισθών, σε μέλη του Δ.Σ. ή σε διευθυντές και στελέχη αυτών, καθώς και στις έκτακτες αμοιβές και ποσοστά (bonus), επιπλέον των μισθών, που διανέμονται από το έτος 2019 και μετά και σε υπαλλήλους αυτών. Επίσης, εφαρμόζεται και στις έκτακτες αμοιβές και ποσοστά (bonus) που διανέμουν, επιπλέον των μισθών, σε μέλη του Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους αυτών από το έτος 2019 και μετά οι επιχειρήσεις της περ. β’, καθώς και οι διαχειρίστριες εταιρείες ή επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 27/1975. Στις αμοιβές των δύο προηγούμενων εδαφίων επιβάλλεται φόρος με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%).»

26. Θεσπίζεται εφάπαξ οικονομική ενίσχυση 200-300 ευρώ σε συνταξιούχους που λόγω προσωπικής διαφοράς ωφελήθηκαν λίγο ή καθόλου από την αύξηση 7,75% που ξεκίνησε να ισχύει από 1η Ιανουαρίου 2023.
Με το άρθρο 80 αντιμετωπίζεται η ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης των συνταξιούχων που λαμβάνουν χαμηλές και μεσαίες συντάξεις με θετική προσωπική διαφορά, για την προστασία του εισοδήματός τους έναντι του πληθωρισμού του 2022 και ενόψει της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας λόγω και των διεθνών εξελίξεων.
Η αιφνίδια, παγκόσμια άνοδος των τιμών, κυρίως των ενεργειακών προϊόντων και των πρώτων υλών, που ενέσκηψε και στην Ελλάδα εντός του έτους 2022, οδήγησε σε υψηλό πληθωρισμό. Η αιφνίδια αυτή εμφάνιση υψηλού πληθωρισμού το έτος 2022 επηρεάζει τις καταβαλλόμενες συντάξεις, για την προστασία των οποίων τόσο ο ν. 3863/2010 (A’ 115) όσο και ο ν. 4387/2016 (Α’ 85) θέσπισαν μηχανισμό αύξησης, βάσει του οποίου, το σύνολο των κύριων συντάξεων αυξήθηκαν από 1ης.1.2023, κατά 7,75%. Ωστόσο, σημαντική μερίδα συνταξιούχων, ωφελήθηκε ως προς το τελικό καταβαλλόμενο ποσό μερικώς ή καθόλου, λόγω της ύπαρξης θετικής προσωπικής διαφοράς. Και αυτό διότι, οι υψηλές θετικές προσωπικές διαφορές, οι οποίες προέκυψαν από τον επανυπολογισμό βάσει του ν. 4387/2016, συμψηφίζονται, κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή τους, με την ετήσια αύξηση των κύριων συντάξεων.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 80
  Προστασία των συντάξεων από τον πληθωρισμό του έτους 2022
  
  1. Χορηγείται έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση σε συνταξιούχους του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), στους οποίους καταβλήθηκε κύρια σύνταξη γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Δεκεμβρίου 2022.
  
  2. Η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση ανέρχεται:
  α) για συνταξιούχο του e-Ε.Φ.Κ.Α., στον οποίο καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Φεβρουαρίου 2023 αθροιστικώς συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού έως και χίλια εκατό (1.100) ευρώ:
  αα) σε τριακόσια (300) ευρώ, εφόσον το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Φεβρουαρίου 2023 είναι ίσο με ή μικρότερο από το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Δεκεμβρίου 2022,
  αβ) σε διακόσια πενήντα (250) ευρώ, εφόσον το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Φεβρουαρίου 2023 είναι κατά ποσοστό από 0,01% έως και 3,49% μεγαλύτερο από το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Δεκεμβρίου 2022,
  αγ) σε διακόσια (200) ευρώ, εφόσον το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Φεβρουαρίου 2023 είναι κατά ποσοστό από 3,5% έως και 6,99% μεγαλύτερο από το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Δεκεμβρίου 2022.
  β) για συνταξιούχο του e-Ε.Φ.Κ.Α., στον οποίο καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Φεβρουαρίου 2023 αθροιστικώς συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού από χίλια εκατό ευρώ και ένα λεπτό (1.100,01) ευρώ έως και χίλια εξακόσια (1.600) ευρώ:
  βα) σε διακόσια πενήντα (250) ευρώ, εφόσον το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Φεβρουαρίου 2023 είναι ίσο με ή μικρότερο από το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Δεκεμβρίου 2022,
  ββ) σε διακόσια (200) ευρώ, εφόσον το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Φεβρουαρίου 2023 είναι κατά ποσοστό από 0,01% έως και 3,49% μεγαλύτερο από το καθαρό προ φόρου άθροισμα κύριων συντάξεων, οποιασδήποτε κατηγορίας, μηνός Δεκεμβρίου 2022. Εάν συνταξιούχος της παρ. 1 λαμβάνει διαφορετικό αριθμό συντάξεων μεταξύ μηνός Δεκεμβρίου 2022 και μηνός Φεβρουαρίου 2023, κατά τον υπολογισμό του αθροίσματος των ανωτέρω περιπτώσεων της παρούσας λαμβάνεται ή λαμβάνονται υπόψη μόνο η σύνταξη ή οι συντάξεις, αντίστοιχα, που καταβάλλονται και στους δύο (2) αυτούς μήνες.
  
  3. Η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση:
  α) καταβάλλεται μέχρι την 31η.3.2023,
  β) είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, στα χέρια του δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, του Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα,
  γ) δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή του e-Ε.Φ.Κ.Α.,
  δ) επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του e-Ε.Φ.Κ.Α., κατόπιν αντίστοιχης τροποποίησης του προϋπολογισμού του, με τη χρήση ταμειακών διαθεσίμων του.
  
  4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να καθορίζεται η διαδικασία καταβολής της έκτακτης εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
   

27. Αναδρομική εφαρμογή στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., των συντελεστών αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.) συγκεκριμένων οικισμών, που επικαιροποιήθηκαν από 1ης.1.2020

Με το άρθρο 94 θεσπίζεται η αναδρομική εφαρμογή στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., των συντελεστών αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.) συγκεκριμένων οικισμών, που επικαιροποιήθηκαν από 1ης.1.2020 με την κοινή απόφαση Υπουργού και Υφυπουργού Οικονομικών υπό στοιχεία 93041 ΕΞ 2020/25.8.2020 (Β’3669).
Συγκεκριμένα, με την ανωτέρω απόφαση έγινε διόρθωση των Σ.Α.Ο στα βιβλία τιμών του Υπουργείου Οικονομικών και τροποποιήθηκαν:
1. Η υπό στοιχεία 1020564/487/00ΤΥ/Δ’/27.2.2007,ΠΟΛ.1034 (Β’ 269), απόφαση των Υφυπουργών Οικονομίας και Οικονομικών,
Α) Για τον οικισμό Θάσου, Δημοτικού Διαμερίσματος Θάσου, Δήμου Θάσου, Νομού Καβάλας (υπ’ αρ. 12/6083/98/17.6.1998 (Δ’453) απόφαση Νομάρχη Καβάλας).
Β) Για τον οικισμό Βόλου και Νέας Ιωνίας, Δημοτικού Διαμερίσματος Ν. Ιωνίας, Δήμου Βόλου Νομού Μαγνησίας (Διάταγμα Πολεοδομίας Δ’ 167/31.5.1976).
Γ) 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα Αθηνών, Νομαρχιακού Διαμερίσματος Αθηνών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αθηνών – Πειραιώς, Περιφέρειας Αττικής (διάταγμα με ημερομηνία 23.1.2018, Τροποποίηση των όρων και περιορισμών δόμησης στα Ο.Τ. 124, 126, 127 και 128 της περιοχής 75 του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου Αθηνών» (Α.Α.Π. 21).
2. Η υπό στοιχεία 1175023/3752/ΟΟΤΥ/Δ’/28.12.2010/ΠΟΛ.1200/2010 (Β ‘2038) απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών για τον οικισμό Αμφιθέας, Τοπικού Διαμερίσματος Αμφιθέας, Δήμου Περάματος Νομού Ιωαννίνων (15.6.1995 διάταγμα Δ’423).
Οι φορολογούμενοι έχουν επιβαρυνθεί με επιπλέον ποσά φόρου και δεν έχουν ευθύνη για τη μη έγκαιρη αναθεώρηση από τη Διοίκηση των Σ.Α.Ο., ούτε είχαν τη δυνατότητα να διορθώσουν τον εσφαλμένο συντελεστή, αφού ορίζεται στον νόμο ότι, για τον υπολογισμό της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου, ο Σ.Α.Ο. λαμβάνεται όπως ορίζεται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, οι οποίες εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν. 1249/1982, ανεξάρτητα αν ο συντελεστής δόμησης που ισχύει για τα ακίνητα είναι διαφορετικός από το Σ.Α.Ο..
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 94
  Διόρθωση σφαλμάτων για τους Συντελεστές Αξιοποίησης Οικοπέδου (Σ.Α.Ο.) σε τέσσερις (4) περιοχές της χώρας δυνάμει της υπό στοιχεία 93041 ΕΞ 2020/25.08.2020 κοινής απόφασης Υπουργού και Υφυπουργού Οικονομικών για την επιβολή του Ενιαίου φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) – Προσθήκη παρ. 8 στο άρθρο 13 ν. 4223/2023
  
  Στο άρθρο 13 του ν. 4223/2013 (Α’287) προστίθεται παρ. 8 ως εξής:
  «8. Οι συντελεστές Αξιοποίησης Οικοπέδου (Σ.Α.Ο.), οι οποίοι αφορούν σε τέσσερις (4) περιοχές της χώρας για τις οποίες διορθώθηκαν σφάλματα, με την υπό στοιχεία 93041 ΕΞ 2020/25.08.2020 κοινή απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Οικονομικών (Β’ 3669) εφαρμόζονται για την επιβολή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Ειδικά ο Σ.Α.Ο. της περ. γ’ της παρ. 1 της απόφασης του πρώτου εδαφίου εφαρμόζεται για την επιβολή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) από την 1η.1.2018. Αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά φόρου επιστρέφονται, κατά παρέκκλιση των περί παραγραφής διατάξεων.
  Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.».

28. Καταργείται το όριο των 20.000 ευρώ σε ότι αφορά τις εκδηλώσεις με απαλλαγή ΦΠΑ που μπορούν να διοράνώσουν τα μη κερδοσκοπικά πρόσωπα για την επίτευξη του σκοπού τους.

Με το άρθρο 95 αντικαθίσταται η περ. ιη’ της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα ΦΠΑ, αναφορικά με την απαλλαγή της παράδοσης αγαθών και της παροχής υπηρεσιών από τα πρόσωπα που αναφέρονται στις περ. δ’, θ’, ιβ’, ιδ’, ιε’ και ιστ’ της παραγράφου αυτής, με την ευκαιρία εκδηλώσεων που οργανώνονται από αυτά για την οικονομική τους ενίσχυση, και οι οποίες οργανώνονται προς αποκλειστικό όφελος τους, επιδιώκεται η ομοιόμορφη εφαρμογή της απαλλαγής αυτής και για τις δηλωθείσες εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια των προσώπων που αναφέρονται στις περ. θ’, ιδ’, ιε’ και ιστ’ της παρ. αυτής υπό τις ίδιους όρους, δηλαδή η απαλλαγή των εκδηλώσεων να μην υπερβαίνει τις τέσσερις (4) εκδηλώσεις κατ’ έτος, κατόπιν σχετικής υπεύθυνης δήλωσης προς την αρμόδια Φορολογική Αρχή τουλάχιστον πέντε (5) εργάσιμες ημέρες πριν από την εκδήλωση. Περαιτέρω, με την εν λόγω ρύθμιση γίνεται απαλοιφή του ορίου του ποσού των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ ανά έτος, αφού το ποσό αυτό δεν επαρκούσε για τα πρόσωπα που επιτελούν κοινωνικό σκοπό και έχουν πανελλήνια δράση, χωρίς, ωστόσο, να διαθέτουν άλλες εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια.
Με την προτεινόμενη διάταξη εφαρμόζεται ίδια αντιμετώπιση, αναφορικά με την απαλλαγή των εκδηλώσεων και για τα παραρτήματα/εγκαταστάσεις των προσώπων των περ. θ’, ιδ’, ιε’ και ιστ’ της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα ΦΠΑ, τα οποία έχουν τον ίδιο ΑΦΜ, υπό τον όρο ότι οι εγκαταστάσεις αυτές έχουν δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση. Περαιτέρω, με την εν λόγω ρύθμιση γίνεται απαλοιφή του ορίου του ποσού των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ ανά έτος, που ισχύει για τις συναλλαγές ανά έτος, καθώς, για κάποια πρόσωπα που έχουν κοινωνικό χαρακτήρα χωρίς εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια, το όριο αυτό δεν επαρκεί.
Η διάταξη αφορά τα πρόσωπα που αναφέρονται στις περ. δ’, θ’, ιβ’ , ιδ’ , ιε’ και ιστ’ της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Φ.Π.Α., τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο προστιθέμενης αξίας.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 95
  Απαλλαγές από τον φόρο προστιθέμενης αξίας στο εσωτερικό της χώρας – Τροποποίηση περ. ιη’ παρ. 1 άρθρου 22 Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας
  
  Η περ. ιη’ της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 2859/2000, A’ 248), τροποποιείται:
  α) με την αφαίρεση της προϋπόθεσης συγκεκριμένου ορίου συναλλαγών,
  β) με τη ρητή πρόβλεψη της υποβολής υπεύθυνης δήλωσης ως προϋπόθεσης για την εφαρμογή της διάταξης,
  γ) με νομοτεχνική βελτίωση,
  δ) με την προσθήκη δεύτερου εδαφίου και η περ. ιη’ διαμορφώνεται ως εξής:
  «ιη) η παροχή υπηρεσιών και η παράδοση αγαθών από τα πρόσωπα που αναφέρονται στις περ. δ’, θ’, ιβ’ , ιδ’ , ιε’ και ιστ’ της παραγράφου αυτής, με την ευκαιρία εκδηλώσεων που οργανώνονται από αυτά για την οικονομική τους ενίσχυση, και οι οποίες οργανώνονται προς αποκλειστικό όφελος τους, με τον όρο ότι η απαλλαγή των εκδηλώσεων δεν υπερβαίνει τις τέσσερις (4) κατ’ έτος και εφόσον
  α) υποβάλλεται σχετική υπεύθυνη δήλωση προς την αρμόδια Φορολογική Αρχή τουλάχιστον πέντε (5) εργάσιμες ημέρες πριν από την εκδήλωση και β) η απαλλαγή αυτή δεν προκαλεί κίνδυνο στρέβλωσης των όρων του ανταγωνισμού.
  Ειδικά για τα πρόσωπα των περ. θ’, ιδ’, ιε’, και ιστ’, η απαλλαγή του πρώτου εδαφίου ισχύει με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις για την παροχή υπηρεσιών και την παράδοση αγαθών που πραγματοποιείται για καθεμία από τις δηλωθείσες στη Φορολογική Διοίκηση εγκαταστάσεις των προσώπων αυτών.».
   

29. Θέσπιση 8 δόσεων για την πληρωμή του φόρου εισοδήματος του φορολογικού έτους 2022 και έκπτωση 3% στην εφάπαξ καταβολή έως 31.7.2023

Με το άρθρο 93 προβλέπονται περισσότερες δόσεις για την καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων και οντοτήτων για το φορολογικό έτος 2022. Επίσης παρέχεται το κίνητρο για την εφάπαξ εξόφληση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων για το φορολογικό έτος 2022 με την πρόβλεψη έκπτωσης του οφειλόμενου φόρου (3%) εφόσον η εξόφληση γίνει μέχρι την 31η.7.2023,

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 93
  Ρυθμίσεις καταβολής δόσεων για τον φόρο εισοδήματος του φορολογικού έτους 2022 -Προσθήκη παρ. 85 και 86 στο άρθρο 72 του ν. 4172/2013
  
  Στο άρθρο 72 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167) προστίθενται παρ. 85 και 86, ως εξής:
  «85. Η καταβολή του φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων και των νομικών οντοτήτων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2022, με εξαίρεση τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, που έχουν λυθεί ή έχουν τεθεί υπό εκκαθάριση, πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης, με βάση την παρ. 2 του άρθρου 68 και οι υπόλοιπες επτά (7) μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επτά (7) επόμενων μηνών.
  86. Η καταβολή του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων του φορολογικού έτους 2022 πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την 31η Ιουλίου 2023 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επτά (7) επόμενων μηνών. Η καταβολή του φόρου, που προσδιορίζεται από δηλώσεις φορολογουμένων που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, γίνεται σε έξι (6) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Σεπτεμβρίου 2023 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των πέντε (5) επόμενων μηνών.
  Όταν ο φόρος που οφείλεται με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την 31η Ιουλίου 2023, παρέχεται στο συνολικό ποσό του φόρου και των συμβεβαιούμενών με αυτόν οφειλών, έκπτωση τρία τοις εκατό (3%).
  Η παρούσα δεν καταλαμβάνει τα φυσικά πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στην εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος του άρθρου 5Β.».
   

30. Φορολόγηση αποζημίωσης Ευρωβουλευτών

Το ζήτημα που αντιμετωπίζει το άρθρο 92 είναι η ανάγκη θέσπισης ειδικής διάταξης τυπικού νόμου για την υπαγωγή της αποζημίωσης που λαμβάνουν οι Έλληνες Ευρωβουλευτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε φόρο εισοδήματος, ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, σύμφωνα με την υπ’ αρ. ΣτΕ 431/2023 απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 92
  Φορολόγηση αποζημιώσεων και συντάξεων Ευρωβουλευτών της Ελλάδας – Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 12 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
  
  1. Στο άρθρο 12 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167) προστίθεται παρ. 4 για τη φορολόγηση των αποζημιώσεων και συντάξεων που λαμβάνουν οι Ευρωβουλευτές, ως εξής:
  «4. Το ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις περιλαμβάνει και τις αποζημιώσεις και συντάξεις, τις οποίες λαμβάνουν οι Ευρωβουλευτές της Ελλάδας, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 9 της απόφασης 2005/684/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.».
  
  2. Η παρ. 1 ισχύει από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής.

31. Οικονομική στήριξη σε μέσα μαζικής ενημέρωσης (επιχειρήσεις έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου, τηλεόραση ραδιόφωνο κ.ά.)

Με τα άρθρα 105 και 106  επιδιώκεται η οικονομική στήριξη:
— των επιχειρήσεων έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου,
— των παροχών περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας,
— των ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών, και
– των πρακτορείων εφημερίδων και περιοδικών.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής τους σε χρηματοδοτικά προγράμματα, οι όροι και οι προϋποθέσεις των οποίων προσδιορίζονται κατά τρόπο αντικειμενικό και αξιοκρατικό με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης. Επίσης, ειδικώς για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις έκδοσης εφημερίδων, περιοδικού και ηλεκτρονικού τύπου, προαπαιτούμενο συμμετοχής τους στα εν λόγω προγράμματα είναι η διατύπωση απλής γνώμης από την Επιτροπή του άρθρου 25 του ν. 5005/2022 (Α’236}. Επίσης, εισάγονται ρυθμίσεις για την άμβλυνση των οικονομικών επιπτώσεων που υφίστανται οι δικαιούχοι της ρύθμισης, καθώς και τη στήριξη της εύρυθμης λειτουργίας τους σε συνθήκες παρατεταμένης οικονομικής δυσπραγίας.

Οι εν λόγω ρυθμίσεις αφορούν στις επιχειρήσεις έκδοσης εφημερίδων, τους παρόχους περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας, τους παρόχους περιεχομένου περιφερειακής εμβέλειας επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, τους ραδιοφωνικούς σταθμούς, τον περιοδικό τύπο και τις επιχειρήσεις ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης, καθώς και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις πρακτορείων εφημερίδων και περιοδικών.


Οι  διατάξεις του νόμου

• Άρθρο 104
  Οικονομική στήριξη των επιχειρήσεων έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου, των παροχών περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας, των ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών και των πρακτορείων εφημερίδων και περιοδικών – Αντικατάσταση άρθρου 86 ν. 4674/2020
  
  Το άρθρο 86 του ν. 4674/2020 (Α’ 53), περί οικονομικής στήριξης των επιχειρήσεων έκδοσης εφημερίδων, αντικαθίσταται ως εξής:
  
  «Άρθρο 86
  
  Οικονομική στήριξη των επιχειρήσεων έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου, των παροχών περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας, των ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών και των πρακτορείων εφημερίδων και περιοδικών
  
  1. Μπορούν να χρηματοδοτούνται μέσω ειδικά σχεδιασμένων προγραμμάτων, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που τίθενται με την κοινή απόφαση της περ. α’ της παρ. 3 και σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, οι εξής επιχειρήσεις:
  
  α. Ιδιωτικές επιχειρήσεις έκδοσης εφημερίδων, ιδιωτικές επιχειρήσεις έκδοσης περιοδικού τύπου και ιδιωτικές επιχειρήσεις ηλεκτρονικού τύπου. Τα προγράμματα χρηματοδότησης, για τις επιχειρήσεις του πρώτου εδαφίου, υλοποιούνται με την υποστήριξη της Επιτροπής του άρθρου 25 του ν. 5005/2022 (Α’236), η οποία διατυπώνει γνώμη για την πλήρωση των προϋποθέσεων υπαγωγής των ως άνω επιχειρήσεων στα προγράμματα χρηματοδότησης στη βάση ειδικότερων κριτηρίων που αποσκοπούν στην αξιολόγηση των εντύπων και ιστοσελίδων, ιδίως, ως προς την τήρηση της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας, όπως προβλέπονται στους ισχύοντες Κώδικες Επαγγελματικής Ηθικής και Δεοντολογίας των δημοσιογράφων.
  
  β. Ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί.
  
  γ. Ιδιωτικές επιχειρήσεις που συνιστούν παρόχους περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας.
  
  δ. Ιδιωτικές επιχειρήσεις που συνιστούν παρόχους περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης περιφερειακής εμβέλειας.
  
  ε. Ιδιωτικές επιχειρήσεις πρακτορείων εφημερίδων και περιοδικών.
  
  2α. Ως πρόγραμμα χρηματοδότησης του παρόντος θεωρείται και η συνολική ή μερική κάλυψη για τους δικαιούχους των περ. α’, β’ και δ’ της παρ. 1 της εισφοράς της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 6 του α.ν. 248/1967 (A’ 243), για τα έτη 2017 έως και 2022. Η απαλλαγή του πρώτου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 4 του άρθρου 50 του ν. 4779/2021 (A’ 27) εφαρμόζεται αναλόγως και για το παρόν πρόγραμμα χρηματοδότησης για το έτος 2022.
  
  β. Ως πρόγραμμα χρηματοδότησης του παρόντος θεωρείται και η συνολική ή μερική κάλυψη για τους δικαιούχους της περ. γ’ της παρ. 1, της εισφοράς της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 6 του α.ν. 248/1967, για το έτος 2022. Η απαλλαγή του πρώτου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 4 του άρθρου 50 του ν. 4779/2021 εφαρμόζεται αναλόγως και για το παρόν πρόγραμμα χρηματοδότησης για το έτος 2022.
  
  Με την κοινή απόφαση της περ. α’ της παρ. 3 μπορούν να οριστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή των περ. α’ και β’ της παρούσας.
  
  3α. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, καθορίζονται οι κατηγορίες των επιχειρήσεων της παρ. 1 που μπορούν να υπαχθούν στα προγράμματα χρηματοδότησης, οι όροι και οι προϋποθέσεις υπαγωγής, το ύψος της ενίσχυσης, η διάρκεια των προγραμμάτων, ο έλεγχος και οι διοικητικές κυρώσεις, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα για την εφαρμογή της παρούσας. Οι διοικητικές κυρώσεις του πρώτου εδαφίου μπορούν να ανέλθουν μέχρι το ύψος του ποσού της ενίσχυσης, επιβάλλονται ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, και μπορούν να επιβληθούν σε περίπτωση μη τήρησης των όρων και προϋποθέσεων υπαγωγής στα προγράμματα χρηματοδότησης.
  
  3β. Με την απόφαση της περ. α’ ρυθμίζεται και κάθε θέμα που αφορά στις ειδικότερες αρμοδιότητες αξιολόγησης της Επιτροπής του δευτέρου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1, για τα προγράμματα χρηματοδότησης που αφορούν στις επιχειρήσεις της περ. α’ της παρ. 1.
  
  4. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται το άρθρο 51 του ν. 4609/2019 (Α’ 67), καθώς και οι κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσες κοινές αποφάσεις των Υπουργών Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης και Οικονομικών υπ’ αρ. 78/6.5.2019 (Β’ 1676) και 107/18.6.2019 (Β’ 2355).».
  
  
  Άρθρο 105
  Ρυθμίσεις για τις οφειλές προς τον Ενιαίο Δημοσιογραφικό Οργανισμό Επικουρικής Ασφάλισης Περίθαλψης – Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 50 ν. 4779/2021
  
  Στην παρ. 4 του άρθρου 50 του ν. 4779/2021 (Α’ 27), περί ρυθμίσεων για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) το δεύτερο εδάφιο της περ. α’ τροποποιείται ως προς τις επιχειρήσεις που εντάσσονται στο πρώτο εδάφιο και τον χρόνο υποβολής του σχετικού αιτήματος, β) στην περ. γ’ επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, γ) το πρώτο εδάφιο της περ. δ’ τροποποιείται ως προς τον χρόνο δημιουργίας των οφειλών και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:
  
  «4. α. Οφειλές προς τον Ενιαίο Δημοσιογραφικό Οργανισμό Επικουρικής Ασφάλισης Περίθαλψης (Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.), οι οποίες προκύπτουν από τις εισφορές των περ. α’ και β’ της παρ. 1 του άρθρου 6 του α.ν. 248/1967, για τα έτη από 2017 έως και 2022, μπορούν να ρυθμιστούν με αίτηση του οφειλέτη προς τον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. σε έως εβδομήντα δύο (72) δόσεις με ελάχιστο ποσό εκάστης δόσης τα εκατό (100) ευρώ και με απαλλαγή από πρόστιμα και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης υποβολής και καταβολής. Η ρύθμιση του πρώτου εδαφίου αφορά στις επιχειρήσεις που εντάσσονται στις περ. α’, β’, γ’ και δ’ της παρ. 1 του άρθρου 86 του ν. 4674/2020 (Α1 53), υπό τον όρο υποβολής σχετικού αιτήματος έως τις 31 Ιουλίου 2023. Τα ως άνω ισχύουν και για τους εργοδότες, οι οποίοι έχουν ασφαλισμένους στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Συντακτών Πελοποννήσου, Ηπείρου και Νήσων (ΤΕΑΣ) και στο Επικουρικό Ταμείο Αρωγής Συντακτών Θεσσαλίας, Στερεός Ελλάδας και Εύβοιας (ΕΤΑΣ).
  
  β. Η υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος συνεπάγεται τη μετάπτωση του υπολειπόμενου ποσού οφειλής που έχει ήδη υπαχθεί σε οποιαδήποτε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, η οποία είναι σε ισχύ, στη ρύθμιση του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή, επέρχεται απώλεια των διευκολύνσεων της προηγούμενης ρύθμισης. Αν μετά από έλεγχο προκόψει οφειλή, που ανάγεται στη χρονική περίοδο της παρούσας ρύθμισης, είναι δυνατή είτε η εφάπαξ εξόφλησή της είτε η ένταξή της στη ρύθμιση με ανακαθορισμό των ποσών της. Ο οφειλέτης δύναται να επιλέξει, σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, την εφάπαξ εξόφληση του υπόλοιπου αριθμού των δόσεων των ρυθμισμένων οφειλών ή τη μετάπτωση σε μικρότερο αριθμό δόσεων. Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής και οι λοιποί όροι του παρόντος, δύναται να χορηγείται στον οφειλέτη αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας διμηνιαίας ισχύος.
  
  γ. Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον τηρούνται οι όροι της ρύθμισης και οι λοιποί όροι του παρόντος:
  
  (ΐ) Αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη. Ειδικώς στις
  
  κατασχέσεις εις χείρας τρίτων, οι οποίες έχουν επιβληθεί έως την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, εφαρμόζεται η παρ. 3 του άρθρου 60 του ν. 3863/2010 (Α* 115).
  
  (ϋ) Αναστέλλεται η ποινική δίωξη σε βάρος του οφειλέτη σύμφωνα με το άρθρο 1 του α.ν. 86/1967 (A’ 136).
  
  (Hi) Αναστέλλεται η εκτέλεση ποινής που έχει επιβληθεί ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, αυτή διακόπτεται.
  
  δ. Η ρύθμιση απόλλυται, εάν σωρευτικά: α) δεν καταβληθεί ποσό δόσεων που αντιστοιχεί σε δύο (2) συνεχόμενες δόσεις της παρούσας ρύθμισης και β) δεν καταβληθούν βεβαιωμένες οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την 1η. 1.2022. Η απώλεια της ρύθμισης επιφέρει τις ακόλουθες συνέπειες:
  
  (1) Την απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης.
  
  (2) Την αναβίωση της οφειλής και των πάσης φύσεως προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και τόκων λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής στην κατάσταση που είχαν κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, πριν τον τυχόν επανυπολογισμό τους, και την κατάστασή τους ως ληξιπρόθεσμων και απαιτητών. Για τον υπολογισμό του οφειλόμενου ποσού, το ποσό που έχει καταβληθεί κατά τη διάρκεια της ρύθμισης του παρόντος έως την απώλειά της αφαιρείται από το ποσό της οφειλής που αναβιώνει, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο.
  
  (3) Την άρση της αναστολής των μέτρων εκτέλεσης και των προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία ποινικών διώξεων.
  
  (4) Την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής με όλα τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέσα.».

32. Το Καλάθι των Νονών και οι υποχρεώσεις των εταιρειών

Με το άρθρο 103 εισάγεται μία νέα πρωτοβουλία για τη διασφάλιση προσιτών προϊόντων παιχνιδιών κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν από το Πάσχα, με σκοπό τη διασφάλιση της αγοραστικής δύναμης των ευάλωτων καταναλωτών στην αγορά προϊόντων που παρουσιάζουν εποχική ανελαστικότητα στη ζήτησή τους.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 103
  Παρατηρητήριο τιμών παιδικών παιχνιδιών «το καλάθι των νονών»
  
  1. Οι επιχειρήσεις που εξειδικεύονται στη διάθεση προς πώληση παιδικών παιχνιδιών στο καταναλωτικό κοινό, των οποίων ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ ετησίως, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης, από την έναρξη ισχύος του παρόντος, διαχειριστικής περιόδου, αποστέλλουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων παιδικών παιχνιδιών («καλάθι των νονών»), από την 29η Μαρτίου 2023 έως τη 15η Απριλίου 2023.
  
  2. Οι υπόχρεοι της παρ. 1 εντάσσουν ένα (1) τουλάχιστον προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνεται στο «καλάθιτων νονών», εφόσον διαθέτουν προϊόντα αυτής της κατηγορίας, και το διαθέτουν σε προσιτή τιμή, ιδίως συγκριτικά με τα υπόλοιπα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας, ενημερώνοντας τους καταναλωτές, που προσέρχονται στα φυσικά ή ψηφιακά καταστήματά τους, ως προς τη σύνθεση του «καλαθιού» που προτείνουν. Η ενημέρωση αυτή γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως με λίστες, φυλλάδια και, υποχρεωτικά, με ειδική σήμανση επί των προϊόντων ή του χώρου πώλησής τους.
  
  3. Oι υπόχρεοι της παρ. 1 τοποθετούν ευκρινές ειδικό σήμα στον χώρο πώλησης (ράφι) των προϊόντων που συμμετέχουν στο «καλάθι των νονών», καθώς και ευκρινή κατάλογο των προϊόντων που συνθέτουν το «καλάθι» σε εμφανές σημείο στην είσοδο του καταστήματος, που συμπεριλαμβάνει τις τιμές στις οποίες προσφέρονται τα προϊόντα. Επιπρόσθετα, οι υπόχρεοι της παρ. 1 διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα που συμμετέχουν στο «καλάθι» βρίσκονται στα καταστήματά τους σε επάρκεια και διατίθενται απρόσκοπτα στο καταναλωτικό κοινό. Για κάθε παράβαση της παρούσας επιβάλλεται πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000) έως δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, σύμφωνα με την απόφαση της παρ. 7.
  
  4. Ο κατάλογος των προϊόντων που συμμετέχουν στο «καλάθι των νονών» και οι τιμές τους διαμορφώνονται ελεύθερα από τις επιχειρήσεις. Για τις τιμές των προϊόντων που συνθέτουν το «καλάθι» που προτείνεται από κάθε επιχείρηση εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 58 του ν. 4818/2021 (Α’ 124), περί αθέμιτης κερδοφορίας, όπου το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προϊόντος δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προϊόντος προ της 1ης Δεκεμβρίου 2021. Τα προϊόντα του καταλόγου μπορούν να διαφοροποιούνται κάθε φορά που αποστέλλεται από τους υπόχρεους νέος κατάλογος προς το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
  
  5. Κατάλογο προϊόντων που εντάσσονται στο «καλάθι των νονών» μπορούν να αποστέλλουν και επιχειρήσεις πέραν των υπόχρεων της παρ. 1. Οι ως άνω επιχειρήσεις, εφόσον αποστείλουν κατάλογο προϊόντων, καθίστανται υπόχρεες τήρησης του παρόντος, μέχρι τη λήξη της ισχύος του, και ελέγχονται από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ως προς τη συμμόρφωσή τους με το άρθρο 58 του ν. 4818/2021, περί αθέμιτης κερδοφορίας.
  
  6. Η μη αποστολή καταλόγου προϊόντων ή η ελλιπής αποστολή καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης αποστολής καταλόγου.
  
  7. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι κατηγορίες των προϊόντων που εντάσσονται στο «καλάθι των νονών», η συχνότητα αποστολής του καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους, οι αρμόδιες για την επιβολή των κυρώσεων του παρόντος αρχές, η διαδικασία ελέγχων, η διαδικασία είσπραξης των προστίμων και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα που αφορά στην εφαρμογή του παρόντος.
   

33. Ηλεκτρονικά η άιτηση για την επιδότηση ανεργίας

Με το άρθρο 88 αλλάζει ο τρόπος της αίτησης για την αξίωση επιδότησης ανεργίας που σήμερα υποβάλλεται με φυσική παρουσία.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 88
  Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης για επιδότηση ανεργίας – Αντικατάσταση παρ. 1 άρθρου 27 ν.δ. 2961/1954

Η παρ. 1 του άρθρου 27 του ν.δ. 2961/1954 (Α’ 197), περί της διαδικασίας εξασφάλισης αξίωσης προς επιδότηση ανεργίας, αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Για να επιδοτηθεί ο άνεργος, υποβάλλει αίτηση για επιδότηση στην αρμόδια υπηρεσία της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης, ήτοι στο Κέντρο Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) του τόπου κατοικίας του, μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από τη λύση της σχέσης εργασίας. Η αίτηση υποβάλλεται αυτοπροσώπως ή από νομίμως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο στο αρμόδιο κατάστημα ή ηλεκτρονικά.».

34. Καταργείται το βιβλιάριο εργασίας μισθωτών ξενοδοχείων

Με την διάταξη του άρθρο 87 επιδιώκεται η απλούστευση της διαδικασίας πρόσληψης και απασχόλησης των υπαλλήλων που εργάζονται σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, η οποία καθορίζεται στον ν. 1077/1980 (Α’ 225). Συγκεκριμένα, καταργούνται οι διατάξεις καθώς και οι κανονιστικές πράξεις που έχουν εκδοθεί δυνάμει αυτών και σχετίζονται με το βιβλιάριο εργασίας μισθωτών ξενοδοχείων, τα οποία εκδίδονταν από τα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.). Η συμμετοχή της Δ.ΥΠ.Α. σε αυτή τη διαδικασία, πέραν του ότι προερχόταν από ένα αρκετά προγενέστερο πλαίσιο, δημιουργούσε ιδιαίτερα μεγάλες καθυστερήσεις και υψηλό διοικητικό βάρος, καθώς πληθώρα βιβλιαρίων δεν παραλαμβάνονται από τους δικαιούχους και παραμένουν στο αρχείο των ΚΠΑ2. Με την αλλαγή αυτή διευκολύνεται και επιταχύνεται η διαδικασία πρόσληψης και απασχόλησης, χωρίς να τίθενται εκπτώσεις επί των κριτηρίων που πρέπει να πληρούν οι εργαζόμενοι στις εν λόγω επιχειρήσεις.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 87

Κατάργηση βιβλιαρίων εργασίας μισθωτών ξενοδοχείων – Προσθήκη παρ. 3 στο άρθρο 1 στον ν. 1077/1980 – Υποχρεώσεις εργοδοτών – Αντικατάσταση άρθρου 3 ν. 1077/1980 – Κατάργηση άρθρων 2, 4, 5, 6, 7, 8 και 9 ν. 1077/1980

1. Στο άρθρο 1 του ν. 1077/1980 (Α’ 225), περί της απασχόλησης προσωπικού ξενοδοχείων και των προϋποθέσεων απασχόλησης, προστίθεται παρ. 1Α ως εξής:

«1Α. Η πλήρωση της προϋπόθεσης της περ. α) της παρ. 1 αποδεικνύεται με την προσκόμιση αντίστοιχων ιατρικών βεβαιώσεων. Η πλήρωση της προϋπόθεσης της περ. β) της παρ. 1 αποδεικνύεται με την προσκόμιση αντιγράφου ποινικού μητρώου.».

2. Το άρθρο 3 του ν. 1077/1980, περί των υποχρεώσεων εργοδοτών, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 3

Υποχρεώσεις εργοδοτών

1. Ο εργοδότης προσλαμβάνει ή απασχολεί προσωπικό, το οποίο πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου

1. Η επιχείρηση τηρεί φάκελο του κάθε εργαζόμενου με τα δικαιολογητικά έγγραφα που προσδιορίζονται στην παρ. 1Α του άρθρου 1, ο οποίος επιδεικνύεται όταν ζητείται στα αρμόδια όργανα ελέγχου.

2. Κατά των εργοδοτών, οι οποίοι προσλαμβάνουν ή απασχολούν μισθωτούς κατά παράβαση του άρθρου 1, επιβάλλονται από τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα, οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 24 του ν. 3996/2011 (Α’ 170).».

3. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργούνται:

α) τα άρθρα 2, 4, 5, 6, 7, 8 και 9 του ν. 1077/1980,

β) η υπ’ αρ. 40073/2.3.1981 κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υπηρεσιών «Περί καθιερώσεως ενιαίου βιβλιαρίου Εργασίας και Υγείας Μισθωτών Ξενοδοχείων» (Β’ 135), και

γ) η υπ’ αρ. 40074/2.3.1981 κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υπηρεσιών «Περί καθορισμού τύπου, περιεχομένου, τρόπου εκδόσεως, συμπληρώσεως, ανανεώσεως κλπ. του Βιβλιαρίου Εργασίας και Υγείας Μισθωτών Ξενοδοχείων των Ν. 1077/80 και Α.Ν. 2520/40» (Β’ 135).

35. Ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών για τις επιχειρήσεις του κλάδου της γουνοποιίας

Η οικονομική δραστηριότητα των ταξιδιωτικών πρακτορείων και γραφείων οργανωμένων ταξιδιών, τα οποία συναλλάσσονταν κατά κύριο λόγο με τις χώρες της Ρωσίας και Ουκρανίας, και των επιχειρήσεων του κλάδου της γουνοποιίας, κύριοι πελάτες της οποίας αποτελούν πρόσωπα από την Ρωσία και την Ουκρανία, επλήγη δραματικά εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Με στόχους την αντιμετώπιση της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας που διαμορφώθηκε αναφορικά με τις επιχειρήσεις αυτές εξαιτίας του πολέμου, την άμβλυνση των επιπτώσεων του πολέμου στις επιχειρήσεις αυτές και τη συμμόρφωση αυτών με τις υποχρεώσεις τους προς τη φορολογική διοίκηση στο πλαίσιο της δεδομένης οικονομικής συγκυρίας, με το άρθρο 118 του ν. 4964/2022 (Α’ 150) χορηγήθηκε στις επιχειρήσεις αυτές αναστολή προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιογράφων. Επίσης, θεσπίστηκαν ρυθμίσεις για την παροχή ευεργετήματος μη καταχώρισης αξιογράφων σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, ενώ με το άρθρο 168 του ν. 4972/2022 (Α’ 181) παρατείνονται μέχρι και την 31η.5.2023 οι προθεσμίες καταβολής βεβαιωμένων οφειλών τους στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα/Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης Οφειλών και δόσεων ρυθμίσεων και διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής τους και αναστέλλεται μέχρι και την 31η.5.2023 η πληρωμή των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα/Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης Οφειλών και ληξιπρόθεσμων οφειλών τους. Ακολούθως, με το άρθρο 15 του ν. 4997/2022 (Α’ 219) παρασχέθηκαν μόνο στα ταξιδιωτικά πρακτορεία και στα γραφεία οργανωμένων ταξιδιών, τα οποία συναλλάσσονταν κατά κύριο λόγο με τις χώρες της Ρωσίας και Ουκρανίας, διευκολύνσεις καταβολής και των ασφαλιστικών οφειλών τους, λόγω της εκπεφρασμένης από τις επιχειρήσεις αυτές έλλειψης ρευστότητάς τους και της δυσκολίας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων τους και προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. Επειδή, όμως, στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι και οι επιχειρήσεις του κλάδου της γουνοποιίας αντιμετωπίζουν την ίδια έλλειψη ρευστότητας και τη δυσκολία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών του προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α., με την παρούσα διάταξη παρέχονται και στις επιχειρήσεις του κλάδου αυτού οι ίδιες διευκολύνσεις καταβολής των ασφαλιστικών οφειλών τους.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 85
  
  Ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών για τις επιχειρήσεις του κλάδου της γουνοποιίας – Τροποποίηση άρθρου 15 ν. 4997/2022
  
  Ο τίτλος και οι παρ. 1 και 3 του άρθρου 15 του ν. 4997/2022 (Α’ 219), περί ρύθμισης ασφαλιστικών οφειλών των ταξιδιωτικών πρακτορείων και γραφείων οργανωμένων ταξιδιών, τροποποιούνται, ώστε να περιληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 15 όλες οι επιχειρήσεις της παρ. 1 του άρθρου 118 του ν. 4964/2022 (Α’ 150), περί αναστολής προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιογράφων και ρυθμίσεων για την παροχή ευεργετήματος μη καταχώρισης αξιογράφων σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, και το άρθρο 15 διαμορφώνεται ως εξής:
  
  «Άρθρο 15
  
  Ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών για τις επιχειρήσεις της παρ. 1 του άρθρου 118 του ν. 4964/2022 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία
  
  1. Ασφαλιστικές εισφορές, τρέχουσες και καθυστερούμενες, προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), οι οποίες οφείλονται από επιχειρήσεις της παρ. 1 του άρθρου 118 του ν. 4964/2022 (Α’ 150), ρυθμίζονται ως εξής:
  
  α) Οι καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α., περιόδου απασχόλησης μέχρι την 30ή.6.2022, μαζί με τα πρόσθετα τέλη, τόκους και λοιπές προσαυξήσεις και επιβαρύνσεις της ίδιας ημερομηνίας, κεφαλαιοποιούνται.
  
  β) Αναστέλλεται η καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. για το χρονικό διάστημα από την 1η.7.2022 μέχρι και την 31η.5.2023, χωρίς τον υπολογισμό κατά το διάστημα αυτό πρόσθετων τελών και άλλων προσαυξήσεων.
  
  γ) Οι εισφορές των περ. α) και β) εξοφλούνται σύμφωνα με την υποπαρ. ΙΑ.1. της παρ. ΙΑ’ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’ 107), αρχής γενομένης από την πρώτη του επόμενου μήνα εκείνου κατά τον οποίο έληξε η αναστολή. Η αίτηση υπαγωγής στην παρούσα ρύθμιση υποβάλλεται στις αρμόδιες υπηρεσίες του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.).
  
  2. Για τις επιχειρήσεις της παρ. 1, οι προθεσμίες καταβολής απαιτητών, έως την δημοσίευση του παρόντος, δόσεων ενεργών ρυθμίσεων προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. παρατείνονται μέχρι και την 31η.5.2023. Η πρώτη δόση της ρύθμισης από τις δόσεις, για τις οποίες χορηγείται παράταση καταβολής, καταβάλλεται την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της τελευταίας δόσης της ρύθμισης. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών από την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης. Η συνολική διάρκεια παρατείνεται κατά τους μήνες της χορηγηθείσας παράτασης. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι όροι και προϋποθέσεις εκάστης ρύθμισης ασφαλιστικών οφειλών.
  
  3. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Εσόδων χορηγεί στον e-Ε.Φ.Κ.Α. αρχείο με τα στοιχεία και τον Α.Φ.Μ. των επιχειρήσεων, οι οποίες υπάγονται στο άρθρο 118 του ν. 4964/2022 και στο άρθρο 168 του ν. 4972/2022 (Α’ 181).».

36. Χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές για φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης για νέους αγρότες με φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μικρότερης από πεντακόσια (500 kW)

Οι αγρότες που εγκαθιστούν και διαχειρίζονται φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μικρότερης από πεντακόσια (500 kW) αλλά δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα, τουλάχιστον για μια πενταετία, αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, έχουν μέχρι σήμερα την υποχρέωση καταβολής των αυξημένων ασφαλιστικών εισφορών των μη μισθωτών ασφαλισμένων (πρώην Ο.Α.Ε.Ε.) του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) και όχι των χαμηλότερων ασφαλιστικών εισφορών των ασφαλισμένων στον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων, μολονότι για τη Φορολογική Διοίκηση το εισόδημά τους από την δραστηριότητά τους αυτή θεωρείται αγροτικό από την έναρξη ισχύος του άρθρου 56 του ν. 4811/2021 (Α’ 108).
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 84
  Υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων για φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών και εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα – Τροποποίηση περ. δ) παρ. 5 άρθρου 40 ν. 4387/2016
  
  Στην περ. δ) της παρ. 5 του άρθρου 40 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί των ασφαλιστικών εισφορών στον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.), η φράση «φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100kW» αντικαθίσταται από τη φράση «φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μικρότερης από πεντακόσια (500 kW)», και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
  
  «5. Υποχρέωση καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών των παραγράφων 1-3 έχουν:
  
  α) Οι ασφαλισμένοι κατά το άρθρο 55 του ν. 4387/2016, αγρότες και λοιπές κατηγορίες, οι οποίοι, σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές, ειδικές και καταστατικές διατάξεις, ασφαλίζονται ή αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία στον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.).
  
  β) Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι, σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, υπάγονται στην ασφάλιση του πρώην Ο.Γ.Α., και οι οποίοι απασχολούνται εποχικά για χρονικό διάστημα μέχρι 150 ημέρες ετησίως σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, οι οποίες μεταποιούν, τυποποιούν και διακινούν προϊόντα εδάφους, κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας, θηραματοπονίας και κάθε είδους εκτροφών, και οι οποίοι συνεχίζουν να ασφαλίζονται ως αυτοτελώς απασχολούμενοι αγρότες, εξαιρούμενοι της ασφάλισής τους ως μισθωτοί για την απασχόλησή τους αυτή. Το συνολικό χρονικό διάστημα των 150 ημερών μπορεί να κατανεμηθεί κατά τη διάρκεια του έτους, σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης.
  
  γ) Τα πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στο μέτρο της πρώιμης παύσης της γεωργικής δραστηριότητας σε εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθμ. 1096/88 του Συμβουλίου της 25ης Απριλίου 1988, σχετικά με την καθιέρωση κοινοτικού καθεστώτος για την ενθάρρυνση της παύσης της γεωργικής δραστηριότητας. Η ένταξη στο ανωτέρω μέτρο δεν αποτελεί λόγο διακοπής της ασφάλισης των αγροτών στον Ε.Φ.Κ.Α., τόσο για τους δικαιούχους όσο και για τις συζύγους τους. Κατά τη διάρκεια εφαρμογής του μέτρου, και μέχρι συμπλήρωσης του εξηκοστού εβδόμου έτους της ηλικίας τους, οι εντασσόμενοι σε αυτό αγρότες και οι σύζυγοί τους, λογίζονται ως ενεργοί αγρότες σε ό,τι αφορά στα ασφαλιστικά τους δικαιώματα και την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη. Τα ανωτέρω ισχύουν ακόμα και σε περίπτωση που το μέτρο λήξει πριν τη συμπλήρωση του εξηκοστού εβδόμου έτους ηλικίας των εντασσομένων σε αυτό.
  
  δ) Οι κατά κύριο επάγγελμα, τουλάχιστον για μία πενταετία, αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Α.Ε), καθώς και στα φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών, που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μικρότερης από πεντακόσια kW (500 kW).».

37. Αναστολή των πλειστηριασμών και της διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης σε πληγέντες από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018 στους δήμους Ραφήνας και Μαραθώνα, για κοινωνικούς λόγους, καθόσον δεν έχουν εκλείψει ακόμη τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της φονικής πυρκαγιάς.

Με το άρθρο 67 δίνεται  παράταση της αναστολής των πλειστηριασμών και διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών ή ακινήτων σε βάρος φυσικών ή νομικών προσώπων που περιέρχονται ή περιήλθαν προσωρινά ή μόνιμα σε κατάσταση απρόβλεπτης έκτακτης ανάγκης εξαιτίας των πυρκαγιών της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018 στους δήμους Ραφήνας και Μαραθώνα από την 28η Μαρτίου 2023 έως την 31η Δεκεμβρίου 2023.

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 67
  Αναστολή πλειστηριασμών πυρόπληκτων – Τροποποίηση άρθρου 84 ν. 4916/2022
  
  Το άρθρο 84 του ν. 4916/2022 (A’ 65) τροποποιείται ως προς την ημερομηνία αναστολής αναγκαστικής εκτέλεσης και διαμορφώνεται ως εξής:
  
  «Άρθρο 84
  
  Αναστολή πλειστηριασμών πυρόπληκτων
  
  Αναστέλλεται σε βάρος φυσικών ή νομικών προσώπων που περιέρχονται ή περιήλθαν, προσωρινά ή μόνιμα, σε κατάσταση απρόβλεπτης έκτακτης ανάγκης εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018, η διενέργεια κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών και ακινήτων, ιδίως η διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών (εξώσεων) και προσωπικών κρατήσεων, καθώς και οι προθεσμίες άσκησης ανακοπών και αιτήσεων που αφορούν τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης έως την 31η.12.2023.»

38. Υποχρεώσεις παρόχων υπηρεσιών πληρωμών προς την φορολογική διοίκηση

Με το άρθρο 39 εξειδικεύονται το περιεχόμενο, ο τρόπος και ο χρόνος λήψης πληροφοριών και στοιχείων από το σύνολο των Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών, ημεδαπής και αλλοδαπής, προς τη Φορολογική Διοίκηση, ενώ με το άρθρο 40 εισάγεται πλαίσιο κυρώσεων σε περίπτωση που οι Πάροχοι Υπηρεσιών Πληρωμών δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που θεσπίζονται με το προτεινόμενο άρθρο 39
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 39
  
  Υποχρεώσεις Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών – Προσθήκη παρ. 3β στο άρθρο 15 Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  Στο άρθρο 15 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’206), προστίθεται παρ. 3β, ως εξής:
  
  «3β. Ο Διοικητής δύναται να ζητά, με έγγραφο ή ηλεκτρονικό αίτημα, από κάθε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών οποιοδήποτε στοιχείο και πληροφορία σχετικά με τις ακόλουθες συναλλαγές, για τις οποίες προκύπτουν φορολογικές υποχρεώσεις στην Ελλάδα και, συγκεκριμένα:
  
  (α) συναλλαγές που εκτελούνται μέσω τερματικών, ημεδαπής ή αλλοδαπής, «Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης (Electronic Funds Transfer at the Point of Sale, EFT/POS)» αποδοχής καρτών πληρωμών,
  
  (β) συναλλαγές μέσω λογαριασμών και κάθε είδους χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών.
  
  Οι πληροφορίες ή τα στοιχεία, που ζητούνται, παρέχονται ή διαβιβάζονται από τον Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών στην φορολογική διοίκηση μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από τον μήνα παραλαβής του αιτήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η προθεσμία του δευτέρου εδαφίου δύναται να παρατείνεται κατά έναν (1) μήνα, ανάλογα με τον όγκο των πληροφοριών ή στοιχείων, που ζητούνται, κατόπιν υποβολής αιτήματος από τον Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών.
  
  Για τις ανάγκες της παρούσας, ως «Πάροχος Υπηρεσιών Πληρωμών», νοείται κάθε φορέας αποδοχής και εκκαθάρισης συναλλαγών με τη χρήση καρτών πληρωμών (card acquirer), που εξυπηρετεί επιχειρήσεις στην ελληνική επικράτεια, ανεξάρτητα αν η καταστατική του έδρα ή ο τόπος πραγματικής διοίκησης ή η μόνιμη εγκατάστασή του βρίσκεται στην Ελλάδα, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 6 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167) ή τις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας.
  
  Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή, κατόπιν γνώμης του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαίο θέμα και διαδικασία, καθώς και οι ειδικότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας περίπτωσης.».
  
  Άρθρο 40
  
  Κυρώσεις στους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών για παραβίαση των υποχρεώσεων παροχής στοιχείων και πληροφοριών για συναλλαγές που εκτελούν – Προσθήκη άρθρου 54Ι στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
  
  Στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206) προστίθεται άρθρο 54Ι ως εξής:
  
  «Άρθρο 54Ι
  
  Κυρώσεις στους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών για παραβίαση των υποχρεώσεων της παρ. 3β του άρθρου 15
  
  1. Αν οι πληροφορίες ή τα στοιχεία που ζητούνται, σύμφωνα με την παρ. 3β του άρθρου 15, δεν παρέχονται από τον Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ. Εφόσον ο Πάροχος Υπηρεσιών Πληρωμών ανταποκριθεί στο αίτημα της παρ. 3β του άρθρου 15 εκπρόθεσμα ή τα παρεχόμενα στοιχεία δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές του ως άνω αιτήματος, επιβάλλεται πρόστιμο από δέκα χιλιάδες (10.000) έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ. Για αιτήματα που υποβάλλονται εντός του ίδιου φορολογικού έτους, το πρόστιμο δεν μπορεί να υπερβαίνει, κατά περίπτωση, το τριπλάσιο των ανώτερων ποσών του δευτέρου εδαφίου.
  
  2. Αν δεν υποβληθούν οι πληροφορίες και τα στοιχεία που ζητούνται, εκτός από το πρόστιμο της παρ. 1, δύναται να επιβάλλεται η διακοπή της πρόσβασης στους ιστότοπους του Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών από τους Παρόχους Υπηρεσιών Διαδικτύου με καταστατική έδρα ή με τόπο πραγματικής διοίκησης ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 6 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167) ή στις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις του άρθρου 54Δ του παρόντος, το οποίο εφαρμόζεται αναλόγως.
  
  3. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή  καθορίζονται τα κριτήρια προσδιορισμού του ύψους των προστίμων, σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής ή υποβολής που δεν ανταποκρίνεται στις ορισθείσες προδιαγραφές και ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.».

39. Ψηφιοποίηση πιστοποιητικού ταξινόμησης οχημάτων

Με την τροποποίηση της παρ. 6 του άρθρου 130 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (ν. 2960/2001, Α’ 265, Ε.Τ.Κ.) αντικαθίσταται η παρ. 6 και διαγράφεται από την εν λόγω παράγραφο το πιστοποιητικό ταξινόμησης, ενώ διατηρείται η εξουσιοδοτική διάταξη για την έκδοση αποφάσεων του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.),για τον καθορισμό του τύπου και του περιεχομένου της ειδικής δήλωσης, του αποδεικτικού είσπραξης, καθώς και για κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του εν λόγω άρθρου, στον οποίο έχει μεταβιβασθεί η αρμοδιότητα βάσει της παρ. 127 του άρθρου 2 της Δ6Α 1015213 ΕΞ 2013 (Β’130 & Β’372) απόφασης «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών» σε συνδυασμό με την περ. α της παρ. 3 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016 (Α’ 94). Με την προσθήκη περ. β στην παρ. 6 του άρθρου 130 του ν. 2960/2001 προβλέπεται νέα εξουσιοδοτική διάταξη για την έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), αναφορικά με το πιστοποιητικό ταξινόμησης και ειδικότερα τη διαδικασία πλήρους ψηφιοποίησής του.
Η εν λόγω τροποποίηση αφορά στην έκδοση νέου κανονιστικού πλαισίου για την απλοποίηση και τον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας έκδοσης και διακίνησης πιστοποιητικού ταξινόμησης οχημάτων, μέσω της μηχανογραφικής παρακολούθησης από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. και του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με την υποστήριξη του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και της πλήρους ψηφιοποίησης του πιστοποιητικού ταξινόμησης, με κύριο σκοπό την αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη διοίκηση, την εξοικονόμηση πόρων και τη διευκόλυνση των συναλλασσόμενων.
Επιπλέον, στην παρ. 2 προβλέπεται η κατάργηση της υπό στοιχεία ΔΕΦΚΔ 5018174 ΕΞ 2014 (Β’ 2161) κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, από την έναρξη ισχύος της κατ’ εξουσιοδότηση της νέας περ. β της παρ. 6 του άρθρου 130 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (ν. 2960/2001, Α’ 265) πράξης.
 

Η διάταξη του νόμου

• Άρθρο 38
  
  Ψηφιοποίηση πιστοποιητικού ταξινόμησης οχημάτων – Τροποποίηση άρθρου 130 Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα
  
  1. Στο άρθρο 130 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (ν. 2960/2001, Α’ 265) α) στην παρ. 2, στην περ. β’ της παρ. 3 και τις παρ. 4, 5, 7, 8, 9 και 10 επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, β) η παρ. 6 αντικαθίσταται, γ) στην παρ. 9 επικαιροποιούνται οι παραπομπές σε ενωσιακούς Κανονισμούς και το άρθρο 130 διαμορφώνεται ως εξής:
  
  «Άρθρο 130
  
  Βεβαίωση και είσπραξη του τέλους ταξινόμησης οχημάτων – Πιστοποιητικά ταξινόμησης
  
  1. Υπόχρεος στην καταβολή του τέλους ταξινόμησης είναι ο ιδιοκτήτης του οχήματος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του.
  
  2. Για τη βεβαίωση και είσπραξη του τέλους ταξινόμησης και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) ή για τη χορήγηση οριστικής απαλλαγής ενωσιακών οχημάτων, υποβάλλεται στην αρμόδια τελωνειακή αρχή ειδική δήλωση μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία το τέλος καθίσταται απαιτητό και οπωσδήποτε πριν από την έκδοση της άδειας κυκλοφορίας. Για τα οχήματα των παρ. 1 και 2 του άρθρου 133 η ειδική δήλωση υποβάλλεται κατά την έξοδο αυτών από τα ανασταλτικά καθεστώτα. Με την ειδική δήλωση, που αποτελεί τίτλο υπέρ του Δημοσίου, συνεισπράττεται και ο οφειλόμενος Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).
  
  3. Η βεβαίωση και είσπραξη του τέλους ταξινόμησης ή η χορήγηση οριστικής απαλλαγής από αυτό, των οχημάτων που προέρχονται από τρίτες χώρες, γίνεται:
  
  α) όταν το τέλος καταβληθεί κατά το χρόνο θέσης σε ανάλωση, επί του ιδίου παραστατικού που χρησιμοποιείται για τη βεβαίωση και είσπραξη των δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων εισαγωγής.
  
  β) όταν το τέλος καταβληθεί σε μεταγενέστερο χρόνο, επί της ειδικής δήλωσης της παρ. 2. Η ειδική δήλωση υποβάλλεται στην τελωνειακή αρχή στην οποία έγινε η θέση σε ανάλωση του οχήματος και συσχετίζεται με το παραστατικό θέσης σε ανάλωση που μέχρι τότε παραμένει σε εκκρεμότητα.
  
  γ) όταν τα οχήματα έχουν υπαχθεί σε τελωνειακό ανασταλτικό καθεστώς επί του παραστατικού με το οποίο τίθενται σε ανάλωση.
  
  4. Οι συντελεστές, που λαμβάνονται υπόψη για τη βεβαίωση και είσπραξη του τέλους ταξινόμησης και εφόσον το όχημα είναι ενωσιακό και του Φ.Π.Α., είναι εκείνοι που ισχύουν κατά το χρόνο που το τέλος καθίσταται απαιτητό. Αν μειωθούν οι συντελεστές του τέλους ταξινόμησης ή και του Φ.Π.Α., μετά την υποβολή του παραστατικού βεβαίωσης και είσπραξης και πριν από την έκδοση του αποδεικτικού είσπραξης, εφαρμόζεται ο ευνοϊκότερος για τον υπόχρεο συντελεστής. Το πρώτο εδάφιο δεν εφαρμόζεται, όταν το αποδεικτικό είσπραξης δεν εκδόθηκε για λόγους που αποκλειστικά βαρύνουν τον υπόχρεο. Αν δεν υποβληθεί η δήλωση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 129 και εφόσον οι τελωνειακές αρχές αδυνατούν να προσδιορίσουν το χρόνο κατά τον οποίο το τέλος κατέστη απαιτητό, οι συντελεστές, που λαμβάνονται υπόψη για τη βεβαίωση και είσπραξη του τέλους ταξινόμησης και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), είναι αυτοί που ισχύουν κατά την ημερομηνία διαπίστωσης της παράβασης.
  
  5. Μετά την είσπραξη του τέλους ταξινόμησης και των λοιπών επιβαρύνσεων ή τη νόμιμη οριστική απαλλαγή από αυτά εκδίδονται από την αρμόδια τελωνειακή αρχή αποδεικτικό είσπραξης και πιστοποιητικό ταξινόμησης ή τελωνισμού του οχήματος.
  
  6. α) Με αποφάσεις του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της ειδικής δήλωσης, του αποδεικτικού είσπραξης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
  
  β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Υποδομών και Μεταφορών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ταξινόμησης και ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν στην ψηφιοποίησή του, τη διακίνηση, τη διαχείριση, την καταχώριση, καθώς και κάθε άλλο σχετικό με την έκδοση του πιστοποιητικού ταξινόμησης θέμα.
  
  7. Μετά από αίτηση του ιδιοκτήτη του οχήματος ή του νόμιμου αντιπροσώπου του που υποβάλλεται πριν τη γνωστοποίηση στον ενδιαφερόμενο της πρόθεσης της τελωνειακής αρχής να προβεί στην επαλήθευση των στοιχείων αυτού, επιτρέπεται η διόρθωση των εκ παραδρομής δηλωθέντων στοιχείων της Ειδικής Δήλωσης, υπό την προϋπόθεση ότι πρόκειται για το ίδιο όχημα.
  
  Διόρθωση της Δήλωσης δεν επιτρέπεται αν κατά την αποδοχή ή την καταχώριση διαπιστώνεται ανακρίβεια των στοιχείων αυτής.
  
  8. Μετά από αίτηση του ιδιοκτήτη του οχήματος ή του νόμιμου αντιπροσώπου του επιτρέπεται η ακύρωση της Ειδικής Δήλωσης, εφόσον συντρέχει συγγνωστή νομική ή πραγματική πλάνη αυτού, που συνεπάγεται αδυναμία ταξινόμησης του οχήματος από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ή ικανοποίησης όλων των προβλεπόμενων προϋποθέσεων υπαγωγής του οχήματος σε ειδικό απαλλακτικό φορολογικό καθεστώς.
  
  Εάν οι τελωνειακές αρχές έχουν πληροφορήσει τον ιδιοκτήτη του οχήματος ότι προτίθενται να προβούν στην εξέταση αυτού, αίτηση ακύρωσης της Δήλωσης μπορεί να γίνει δεκτή μόνο μετά την πραγματοποίηση της εξέτασης.
  
  Η διόρθωση ή η ακύρωση της Δήλωσης δεν επιδρά στην εφαρμογή των ισχυουσών κατασταλτικών διατάξεων.
  
  9. Για την επαλήθευση των στοιχείων που αναγράφονται στην Ειδική Δήλωση οχήματος, εφαρμόζεται κατ’ αναλογία το άρθρο 33, καθώς και οι αντίστοιχες περί διασαφήσεων και επαλήθευσης εμπορευμάτων διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Οκτωβρίου 2013 για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (L 269), του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής της 28ης Ιουλίου 2015 για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες σχετικούς με ορισμένες από τις διατάξεις του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (L 343) και του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2447/2015 της Επιτροπής της 24ης Νοεμβρίου 2015 για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα. Αν κατά τον έλεγχο και την επαλήθευση του οχήματος διαπιστωθούν διαφορές, εφαρμόζεται το άρθρο 42.
  
  10. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών καθορίζονται εθνικές αρχές, ως εθνικά σημεία επαφής, αρμόδια για την επεξεργασία εισερχόμενων και εξερχόμενων αιτημάτων για δεδομένα ταξινόμησης οχημάτων, καθώς και λοιπά θέματα που αφορούν στους όρους λειτουργίας της αυτοματοποιημένης διαδικασίας ανταλλαγής πληροφοριών ταξινόμησης οχημάτων με χρήση της εφαρμογής λογισμικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για Οχήματα και Άδειες Οδήγησης (EUCARIS), για τους σκοπούς του ΦΠΑ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 21α του Κανονισμού (ΕΕ) 904/2010 του Συμβουλίου της 7ης Οκτωβρίου 2010 για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας.
  
  11. Το τέλος ταξινόμησης που βεβαιώθηκε και εισπράχθηκε, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, επιστρέφεται, σε περίπτωση οχημάτων, τα οποία δεν ταξινομήθηκαν, με συνέπεια να μην κυκλοφορήσουν στο εσωτερικό της Χώρας, λόγω εξαγωγής σε τρίτες χώρες ή αποστολής τους σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. Δικαιούχος της επιστροφής είναι το πρόσωπο της παρ. 1, το οποίο κατέβαλε το τέλος ταξινόμησης με την κατά περίπτωση υποβολή του προβλεπόμενου από τις παρ. 2 και 3 τελωνειακού παραστατικού. Το σχετικό δικαίωμα παρέχεται ύστερα από αίτηση του δικαιούχου στις αρμόδιες τελωνειακές αρχές.
  
  Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την επιστροφή του τέλους ταξινόμησης.».
  
  2. Η υπό στοιχεία ΔΕΦΚΔ/5018174/ΕΞ/23.7.2014 (Β’ 2161) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων παύει να ισχύει από την έναρξη ισχύος της κανονιστικής πράξης που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της περ. β’ της παρ. 6 του άρθρου 130 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα, όπως αυτή προστίθεται με την παρ. 1.

Πηγή: Taxheaven